فعالیت‌های جزیره‌ای نهادهای مرتبط با زبان فارسی
دکتر محمدحسن مقیسه در آغاز صحبتش به بودجه و اعتبار خوب و کافی نهادهای مسئول و متولی زبان فارسی در داخل و خارج از کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: «اگر جایگاه زبان فارسی در دنیای وب پایین‌تر آمده، جای تعجب نیست. باتوجه به اطلاعاتی که من دارم، نهادها و ارگان‌های مسئول در زمینه زبان و ادبیات فارسی در کشور ما با وجود بودجه و اعتبارات خوب، در هماهنگی و هم‌افزایی با هم چه در خارج از کشور و چه در داخل مشکل دارند و در بعضی جاها حتی تعارض منافع و تک‎روی ها و کارهای تکراری باعث شده کارایی لازم را نداشته باشند».
این استاد دانشگاه، فعالیت مراکزی مانند بنیاد سعدی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حوزه گسترش زبان فارسی در خارج از مرزها را جزیره‌ای توصیف می‌کند و می‌گوید: «در خارج از کشور، هم بنیاد سعدی که مراکز تحقیقاتی از جمله در هند دارد و هم سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و هم بخش مربوط به اعزام استادان فارسی زبان به خارج از کشور که در دانشگاه‌های ما فعال هستند، دارند کار می‌کنند. باید پرسید بعد از حدود 40 سال کارایی آن‎ها در خارج از کشور چه بوده؟ جز این که روز به روز استادان ما کرسی‌های زبان فارسی را از دست می‌دهند و تعداد دانشجویان زبان فارسی کم می‌شود؟ در حالی که زبان‌هایی مثل ترکی، عربی، اردو، کره‌ای، اسپانیایی و ... در این چهار دهه از زبان فارسی پیشی گرفته‌اند».
کاهش قابل‌توجه اعزام استادان به کشورهای پرظرفیت
​​​​​​​دکتر مقیسه در ادامه از ظرفیت قابل‌توجه کشورهای هند، پاکستان و بنگلادش برای ارتقای زبان فارسی یاد می‌کند و می‌گوید: «هند یکی از بهترین مکان‌های جغرافیایی برای ارتقای زبان فارسی است؛ با سابقه‌ای 800 ساله و با بیش از هزاران نسخه خطی زبان فارسی در مخازن کتابخانه‌های دولتی و شخصی در هند، پاکستان و بنگلادش. متاسفانه اعزام استادان به خارج از کشور بسیار محدود و دعوت از دانشجویان خارجی فارسی زبان که در کشورهای شبه قاره، چین، کره، اندونزی و مالزی درس می‌خوانند، کم شده‌است. این افراد یکی دو ماه در سال باید به ایران بیایند و ظرفیت تحقیقاتی ما را ببینند و در دانشگاه‌ها باشند. همین‌ها در آموزش زبان فارسی در خارج از کشور تاثیر می‌گذارند».
نقش مهم فرهنگستان زبان و صداوسیما
این استاد زبان و ادبیات فارسی، بی‌برنامگی را یکی از عوامل اصلی پایین‌آمدن رتبه زبان فارسی در سطح جهانی می‌داند و معتقد است: «اگرچه نمی‌توان تاثیر فیلترینگ را انکار کرد، اما این تنها یک سوی ماجراست. سوی دیگر این است که ما برنامه نداریم. بی‌برنامگی ما عامل مهم‎تری است. انتظار ما این بود که فرهنگستان زبان و ادب فارسی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به طور منسجم برنامه مشخصی داشته باشند. آن‎ها در یک بازه زمانی با برنامه بلندمدت دو تا پنج ساله می‌توانند این جایگاه را ارتقا ببخشند. در کنار این‎ها، فعالیت‌های صداوسیما نیز بسیار موثر است».