هر آنچه باید درباره سلیاک بدانید
نویسنده: المیرا زمانی | ر وزنامه نگار سلامت
مترجم:
بیماری سلیاک یک اختلال خودایمنی است که موجب آسیب به روده کوچک در اثر مصرف گلوتن میشود. گلوتن پروتئینی است که در برخی از غلات مانند گندم، جو و چاودار موجود است. این بیماری میتواند تأثیرات جدی بر جذب مواد مغذی و سلامت کلی فرد داشته باشد. آسیب ناشی از این واکنش میتواند به التهاب و تخریب ویلاهای روده (ساختارهای ریز موجود در روده کوچک که مسئولیت جذب مواد مغذی را دارند) منجر شود و در نتیجه جذب مواد مغذی از غذاها کاهش یابد. در ادامه با این بیماری بیشتر آشنا میشویم:
علل ابتلا به سلیاک
علت دقیق بیماری سلیاک هنوز بهطور کامل شناخته نشده، اما عوامل زیر ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند:
عوامل ژنتیکی| وجود برخی از ژنها، به ویژه ژنهای HLADQ2 و HLADQ8، به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری سلیاک را افزایش میدهد. افرادی که این ژنها را دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
عوامل محیطی| عفونتهای رودهای، تغییرات در رژیم غذایی و حتی عوامل محیطی مانند تغییرات در شیوه زندگی ممکن است بر بروز بیماری تأثیر بگذارند.
عوامل خودایمنی| افرادی که دیگر بیماریهای خودایمنی را دارند، مانند دیابت نوع 1 یا بیماری تیروئید، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به سلیاک باشند.
علایم ابتلا
علایم بیماری سلیاک میتواند بسیار متنوع باشد و شامل موارد زیر است:
مشکلات گوارشی| مانند اسهال، یبوست، نفخ و درد شکم. کاهش وزن: به دلیل جذب نشدن مناسب مواد مغذی.
کمخونی| ناشی از کمبود آهن و ویتامینها.
خستگی و ضعف| به علت کمبود مواد مغذی.
مشکلات پوستی| مانند درماتیت هرپتیفورمیس، که نوعی ضایعات پوستی خارشدار است.
مشکلات عصبی| مانند افسردگی و اضطراب.
سلیاک چه عوارضی دارد؟
مدیریت بیماری سلیاک بهطور عمده بر مشورت با متخصص و حذف گلوتن از رژیم غذایی متمرکز است. این رژیم شامل اجتناب از گندم، جو و چاودار و هر محصولی است که این غلات را شامل میشود. اما در صورت توجه نکردن به دستور پزشک و داشتن رژیم غذایی حاوی گلوتن، بیماری سلیاک میتواند منجر به عوارض جدی شود:
1 کمبود مواد مغذی| آسیب به روده کوچک میتواند منجر به جذب ناکافی ویتامینها و مواد معدنی شود، که ممکن است منجر به کمخونی، پوکی استخوان و سایر مشکلات تغذیهای شود.
2مشکلات عصبی| برخی از افراد مبتلا به سلیاک ممکن است دچار مشکلات عصبی مانند نوروپاتی محیطی، افسردگی و اضطراب شوند.
3سرطان| افراد مبتلا به سلیاک در معرض خطر بالاتری برای برخی از انواع سرطان، به ویژه سرطان روده کوچک و لنفوم هستند.
4 بیماریهای خودایمنی دیگر| افرادی که دچار بیماری سلیاک هستند، ممکن است در معرض ابتلا به دیگر بیماریهای خودایمنی مانند دیابت نوع 1، بیماری تیروئید و آرتریت روماتوئید قرار بگیرند.
علل ابتلا به سلیاک
علت دقیق بیماری سلیاک هنوز بهطور کامل شناخته نشده، اما عوامل زیر ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند:
عوامل ژنتیکی| وجود برخی از ژنها، به ویژه ژنهای HLADQ2 و HLADQ8، به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری سلیاک را افزایش میدهد. افرادی که این ژنها را دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
عوامل محیطی| عفونتهای رودهای، تغییرات در رژیم غذایی و حتی عوامل محیطی مانند تغییرات در شیوه زندگی ممکن است بر بروز بیماری تأثیر بگذارند.
عوامل خودایمنی| افرادی که دیگر بیماریهای خودایمنی را دارند، مانند دیابت نوع 1 یا بیماری تیروئید، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به سلیاک باشند.
علایم ابتلا
علایم بیماری سلیاک میتواند بسیار متنوع باشد و شامل موارد زیر است:
مشکلات گوارشی| مانند اسهال، یبوست، نفخ و درد شکم. کاهش وزن: به دلیل جذب نشدن مناسب مواد مغذی.
کمخونی| ناشی از کمبود آهن و ویتامینها.
خستگی و ضعف| به علت کمبود مواد مغذی.
مشکلات پوستی| مانند درماتیت هرپتیفورمیس، که نوعی ضایعات پوستی خارشدار است.
مشکلات عصبی| مانند افسردگی و اضطراب.
سلیاک چه عوارضی دارد؟
مدیریت بیماری سلیاک بهطور عمده بر مشورت با متخصص و حذف گلوتن از رژیم غذایی متمرکز است. این رژیم شامل اجتناب از گندم، جو و چاودار و هر محصولی است که این غلات را شامل میشود. اما در صورت توجه نکردن به دستور پزشک و داشتن رژیم غذایی حاوی گلوتن، بیماری سلیاک میتواند منجر به عوارض جدی شود:
1 کمبود مواد مغذی| آسیب به روده کوچک میتواند منجر به جذب ناکافی ویتامینها و مواد معدنی شود، که ممکن است منجر به کمخونی، پوکی استخوان و سایر مشکلات تغذیهای شود.
2مشکلات عصبی| برخی از افراد مبتلا به سلیاک ممکن است دچار مشکلات عصبی مانند نوروپاتی محیطی، افسردگی و اضطراب شوند.
3سرطان| افراد مبتلا به سلیاک در معرض خطر بالاتری برای برخی از انواع سرطان، به ویژه سرطان روده کوچک و لنفوم هستند.
4 بیماریهای خودایمنی دیگر| افرادی که دچار بیماری سلیاک هستند، ممکن است در معرض ابتلا به دیگر بیماریهای خودایمنی مانند دیابت نوع 1، بیماری تیروئید و آرتریت روماتوئید قرار بگیرند.
10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین