​​​​​​​سفرها فرصت شناخت دنیا و سفرنامه‌ها هم سفری توامان در زمان و مکان هستند. پیرزاده یکی از ایرانیانی بوده که در دوره قاجار به بمبئی سفر کرده؛ روایت او که مربوط به حدود 140 سال قبل است، خواندنی خواهد بود: «شهر بمبئی الحق عجب شهر بزرگ معمور آبادی ا‌ست، حالا جمعیت شهر به قدر نهصد هزار نفر می‌شود که هفتاد هزار خانه دارد. جمیع شهر سبز و خرم و درخت‌های گل از قبیل هر گلی، مملو از گل همه رنگ و میوه‌های هندوستانی از هر نوع موجود بود. میوه‌های هندوستانی ابداً در ایران یافت نمی‌شود و نیز میوه‌های ایرانی در هندوستان پیدا نمی‌شود؛ مثلاً درخت انگور و انار و انجیر و زردآلو و سیب و سایر میوه جات ایرانی به هیچ‌وجه درخت آن در بمبئی نبوده و نمی‌شود. حتی درخت‌های گرمسیری ایران از قبیل مرکبات و نخیلات نیز در بمبئی پیدا نمی‌شود؛ هوای بمبئی بسیار گرم است و گرمای آن جا غیر از گرمای عربستان و گرمسیرات فارس است؛ چراکه در گرمسیرات فارس از هر قبیل درخت میوه و انار و انگور می‌شود و در بمبئی ابداً نمی‌شود؛ درخت انبه و نارگیل و تاری و موز در خانه‌ها بسیار است. 
برگرفته از کتاب «بمبئی رقص الوان است»، نشر اطراف