3 امام، غریب در ادبیات روزگار ما

در پی انتقاد اخیر رهبر معظم انقلاب از این که در منابر و کتاب‌ها از حضرات معصومین امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری ،علیهم‌السلام کم یاد می‌شود به معرفی معدود آثار ادبی در این زمینه،به قلم نویسندگانی همچون سید مهدی شجاعی،مهدی قزلی،جعفر ابراهیمی شاهد و...پرداخته ایم

نویسنده:

مترجم:

​​​​​​​
اگر به ادبیات معاصر نگاهی دقیق‌تر بیندازیم، متوجه این واقعیت مهم می‌شویم که در دهه‌های اخیر، ادبیات ما به تدریج در حال تبدیل شدن به فضایی تک‌موضوعی است؛ به عبارتی ساده‌تر بسیاری از هنرمندان، بیشتر به بیان روابط و عواطف معمول انسان عصر مدرن در دنیای مادی می‌پردازند. هنرمندان برای خروج از این فضا و رهایی از این نگاه تک‌بعدی در ادبیات، باید به مفاهیم دیگر نیز توجه کنند. پرداختن به اخلاق و موضوعات تعلیمی یکی از همین حلقه‌های مفقوده است که باید بیش از پیش در تولید محتوای ادبی هنری به آن توجه شود.بی تردید برای گسترش ارزش‌های اخلاقی و مفاهیم تعلیمی، باید به دنبال روایت کامل‌ترین نوع آن رفت. با نگاهی به زندگی بزرگان دین، به این نکته مهم پی می‌بریم که زندگی این بزرگان سرشار از سوژه‌های ناب برای بیان غیرمستقیم مفاهیم تعلیمی و اخلاقی به جامعه است. اگرچه تا امروز آثار ادبی فراوانی با این نگاه تولید شده‌اند، اما پرداختن به سیره و زندگی برخی از معصومان تا حدودی مورد غفلت قرار گرفته است.مقام معظم رهبری در سخنرانی اخیر خود ضمن اشاره به این نکته که به تازگی رمانی مطالعه کرده‌اند که در آن درباره یکی از معجزات حضرت جواد (ع) اشاراتی صورت گرفته، تولید آثار هنری در این زمینه‌ها را ناچیز توصیف کردند و خواستار توجه وهمت هنرمندان برای تولید آثار بیشتر در این مقوله شدند. رهبر انقلاب با انتقاد از این که در منابر و کتاب‌ها از حضرت جواد، حضرت هادی و حضرت عسکری علیهم‌السلام کم یاد می‌شود، بیان کردند: «شیعه در هیچ دوره‌ای به‌قدر دوره این سه امام از نظر کمیت و کیفیت گسترش نداشته است.» به این مناسبت، به سراغ معرفی چند کتاب که با محوریت سبک زندگی و سیره این امامان نوشته شده است، رفته‌ایم. نویسندگان در این کتاب‌ها توانسته‌اند پیوند استواری میان موضوعات اخلاقی و ارزش های ادبی برقرار کنند.


آسمانی‌ترین مهربانی
کتاب «آسمانی‌ترین مهربانی» نوشته سید مهدی شجاعی است. شجاعی به عنوان یکی از مشهورترین نویسندگان مذهبی، کتاب‌ها و مقالات متعددی در زمینه معرفی اهل بیت علیهم‌السلام نوشته است. کتاب «آسمانی‌ترین مهربانی»، کتابی با محوریت بررسی شخصیت حضرت امام جواد (علیه السلام) است. این اثر با رویکرد حدیثی – داستانی، متون و مدارک حدیثی را درباره امام جواد (علیه السلام) به گونه‌ای زیبا گردآوری کرده و آن‌ها را به صورت یکپارچه درآورده است.اگرچه این مجموعه از موضوعات متنوعی تشکیل شده، اما همه آن‌ها ارتباط مستقیمی با امام جواد (علیه السلام) دارند. علاوه بر سبک داستانی ، برخی از روایات تاریخی این کتاب با قلم نگارنده به شیوه‌ای زیبا بازنویسی شده‌اند. استفاده از منابع معتبر شیعه به همراه قلم احساسی و منحصر به فرد نویسنده، از ویژگی‌های بارز این نوشتار است. 
بخشنده غریب
کتاب «بخشنده غریب» نوشته مهدی قزلی است که توسط انتشارات امیرکبیر با موضوع زندگی امام جواد (ع) به چاپ رسیده است. نویسنده دراین اثر تلاش می‌کند با استفاده از عبارات ساده و روان، خواننده را در فضای عصر زندگی آن حضرت قرار دهد و تصویری گویا از حوادث و جریانات آن دوران ارائه دهد. قزلی در کتاب «بخشنده غریب» به سراغ چالش‌های مهمی از زندگی این امام معصوم رفته و با تکیه بر قدرت نویسندگی خود در این حوزه، اثری خواندنی خلق کرده است.البته این کتاب، در صفحاتی معدود، به اصل حوادث زمان امام جواد (علیه السلام) می‌پردازد و از حاشیه‌پردازی دور می‌ماند. نویسنده کتاب معتقد است که آگاهی کامل از حوادث آن عصر و تحلیل موشکافانه آن‌ها نیازمند مطالعه‌ای دقیق‌تر و عمیق‌تر است. این رویکرد کتاب به خواننده کمک می‌کند تا به عمق تاریخ و شرایط آن دوران دسترسی پیدا کند.
10 قصه از زندگی امام هادی(ع)
کتاب 10 قصه از زندگی امام هادی(ع)، نوشته جعفر ابراهیمی شاهد است. جعفر ابراهیمی شاهد از آن دست نویسندگانی است که تجربیات فراوانی در فضای شعر و داستان، به ویژه در حوزه کودک و نوجوان دارد. این شاعر و نویسنده در ادامه فعالیت‌های خود این بار به سراغ خلق اثری خواندنی با موضوع زندگی امام هادی (ع) رفته است.بخشی از فصل ششم کتاب را با نام «پرده و نسیم» با هم می‌خوانیم:متوکل هر بار از نتیجه توطئه‌های خود بر ضد امام خشمگین می‌شد و خودش را ملامت می‌کرد، زیرا با آن کارها باعث بیشترشدن قدرت و احترام امام نزد مردم می‌شد. وقتی چنین وضعیتی پیش می‌آمد، او برای جبران کارهای خطای خود دوباره سعی می‌کرد که محبت‌های ظاهری خود را به امام بیشتر کند تا بلکه آبروی از دست رفته‌اش را دوباره به‌دست آورد. در این مهمانی‌ها، او بارها دیده  و شنیده بود که نگهبان‌ها و خدمتکارهای کاخ، آن اندازه که به امام احترام می‌کنند، به خود او احترام نمی‌گذارند...متوکل پرسید: «چاره چیست؟ چه می‌توانم بکنم؟» آن مرد گفت: «دستور بدهید، خدمتکارها ...». 
مژده گل 
مجموعه داستان‌های «مژده گل» توسط محمود پوروهاب برای گروه سنی کودکان نوشته شده است. در مجموعه داستان «مژده گل» فرزندان شما با جنبه‌های نیکوکارانه و ارزشمند شخصیتی و رفتاری امام هادی (ع) آشنا می‌شوند.کتاب «مژده گل» شامل داستان‌هایی از زندگی، دوران حکومت و شهادت امام هادی (ع) است که در قالب قصه، با زبانی شیوا روایت شده‌اند. رویکرد این کتاب به کودکان کمک می‌کند تا از زندگی امام هادی (ع) الهام بگیرند و ارزش‌های اخلاقی و دینی را درک کنند.
یک نفس تا نگاهت
رمان «یک نفس تا نگاهت» نوشته مریم ولی توسط انتشارات نیستان منتشر شده و داستانی با مضمون زندگی امام حسن عسکری (ع) ارائه می‌دهد. این رمان به تلاش‌های شیعیان برای اجرای رهنمودهای ایشان و سعی در تقرب به امام معصوم و درک حضرتش می‌پردازد.داستان با محوریت جوانی به نام هامون آغاز می‌شود که در ایران و شهرری زندگی می‌کند. هامون، پسر یک عطار مشهور در ری، به عنوان امین امام حسن عسکری (ع) و هماهنگ‌کننده نمایندگان و امینان او در شهرهای مختلف ایران عمل می‌کند.روایت‌های موجود در داستان به بازنمایی دسیسه‌های متعدد علیه این امام معصوم اشاره دارد. خواننده با مطالعه این اثر خواندنی علاوه بر سفر به قرن‌های گذشته به عمق معنای زندگی امام عسکری (ع) دسترسی پیدا می‌کند.همچنین این رمان با توجه به زندگی پرچالش و مخفیانه شیعیان در دوران امام عسکری (ع)، خواننده را در فضایی پر از احساسات و معانی عمیق قرار می‌دهد. این اثر نه تنها به عنوان یک داستان مذهبی، بلکه به عنوان یک اثر ادبی پر از احساس و معنا، قابل توجه است.
باد یمانی
مجموعه داستان «باد یمانی» روایت‌هایی از کرامات و معجزات «امام حسن عسکری (ع)» است که در قالب هشت داستان کوتاه و پیوسته به رشته تحریر درآمده و در بخش پایانی این کتاب نیز، به ولادت «حضرت مهدی (عج)» پرداخته شده است. این کتاب از نظر موضوع و سبک نگارش، برای رده سنی نوجوانان و جوانان نوشته شده، اما نگارش آن به گونه‌ای زیباست که همه گروه‌های سنی می‌توانند این کتاب را بخوانند و از آن لذت ببرند.
در این کتاب، تلاش شده با استفاده از اطلاعات مستند، روایت‌هایی خواندنی و جذاب خلق شود. این روایت‌ها، به دلیل کمتر شنیده شدنشان، برای خوانندگان بسیار جذاب هستند. همچنین، در این کتاب داستان‌هایی از کرامات این امام بزرگوار ارائه شده‌است. نویسنده با پرداختن به سختی‌های زندگی شیعیان در آن دوران، تلاش کرده است تا بازتابی از وضعیت شیعیان هم‌روزگار امام (ع) را به مخاطبان امروز نشان دهد.
تصویرپردازی‌های ماهرانه و ساختارهای تصویری این کتاب به گونه‌ای طراحی شده‌اند که مخاطب  هنگام خواندن، اتفاقات را به راحتی تصور کند.
10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین