استقبال از بهار در زندگی ما جنبه‌های مختلفی دارد؛ از سبزه و خرید ماهی قرمز تا نظافت منزل، دور ریختن وسایل اضافه و خرید که حین انجام هرکدام از آن‌ها باید حواس‌مان به محیط زیست باشد؛ به‌خصوص در پررنگ‌ترین جنبه آن یعنی خانه تکانی. همان‌طور که می‌دانید خانه تکانی از سنت‌های پسندیده ما ایرانیان قبل از ورود به سال نو و آغاز بهار است. اما این‌که به چه روشی آن را انجام می‌دهیم و برای نوروز آماده می‌شویم، اهمیت بسیار زیادی دارد. خانه تکانی به روش معمول می‌تواند خسارات زیست محیطی زیادی به همراه داشته باشد. با کمی هوشمندی و ایجاد مقداری تغییر در روش انجام کارها می‌توان خانه تکانی دوستدار محیط زیست داشته باشیم. در این مطلب نه تنها از خانه‌تکانی، بلکه از تمام ابعاد اموری که در استقبال از بهار انجام می‌دهیم گفتیم که چطور انجام شوند تا آسیب کمتری به محیط زیست بزنند.
​​​​​​​
مدیریت پسماند و زباله‌ها
با نزدیک شدن نوروز، میزان تولید زباله در منازل افزایش می‌یابد. با مدیریت صحیح پسماند هم به حفظ محیط‌زیست کمک می‌کنیم و هم به کاهش هزینه‌های شهری و افزایش بهره‌وری منابع. یکی از مهم‌ترین اقدامات برای مدیریت پسماند، تفکیک زباله‌های خشک و تر در خانه است. زباله‌های تر شامل پسماندهای غذایی هستند که قابلیت تبدیل به کود کمپوست را دارند، در حالی‌که زباله‌های خشک مانند پلاستیک، شیشه و فلزات قابل بازیافت بوده و می‌توانند دوباره به چرخه تولید برگردند. برای انجام تفکیک صحیح باید از کیسه‌های جداگانه برای زباله‌های تر و خشک استفاده کنید. زباله‌های خطرناک مانند باتری، لوازم الکترونیکی و داروهای تاریخ‌مصرف‌گذشته را به مراکز بازیافت تحویل دهید. از اپلیکیشن‌ها و سامانه‌های مدیریت پسماند شهری استفاده کنید که خدماتی نظیر جمع‌آوری زباله‌های تفکیک‌شده و بازیافتی ارائه می‌دهند. طبق آمار، در ایام نوروز میزان تولید زباله تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد. تفکیک از مبدأ می‌تواند حجم زباله‌های دفنی را کاهش دهد و از آلودگی محیط‌زیست جلوگیری کند.
کاهش زباله‌های خانه‌تکانی
 خانه‌تکانی باعث دور ریختن بسیاری از وسایل قدیمی می‌شود.  اما بازیافت وسایل بدون استفاده مانند لباس، کتاب و لوازم منزل از طریق فروش یا اهدا به افراد نیازمند یا اهدا به خیریه‌ها برای کمک به دیگران و جلوگیری از انباشت زباله، تعمیر وسایل خراب به جای خرید مجدد، که باعث کاهش هزینه و تولید زباله می‌شود. همین‌طور یادمان باشد سررسیدهای قدیمی را راحت دور نیندازیم و برای کارهای دیگر نگه داریم.
 نظافت مسئولانه نوروزی
خانه‌تکانی نوروز فرصتی برای پاکیزگی و نو شدن است، اما استفاده از شوینده‌های شیمیایی و مصرف بیش‌ازحد منابع می‌تواند تأثیرات مخربی بر محیط‌زیست ما داشته باشد. با خریدی هوشمندانه، انتخاب محصولات پایدار و استفاده از روش‌های طبیعی، می‌توانیم نظافت را به شیوه‌ای مسئولانه انجام دهیم. بسیاری از شوینده‌های شیمیایی حاوی ترکیبات مضر هستند که به آب، خاک و سلامت انسان آسیب می‌زنند. در مقابل، مواد طبیعی مانند سرکه، جوش شیرین و شوینده‌های گیاهی جایگزین‌هایی مؤثر و ایمن هستند که علاوه بر کاهش آلودگی آب و خاک و جلوگیری از ورود مواد سمی به محیط باعث حفظ سلامت افراد، به‌ویژه کودکان و سالمندان می‌شوند. همچنین باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها هم می‌شوند چون این مواد ارزان‌تر از شوینده‌های صنعتی هستند.
خرید هوشمندانه و دوستدار محیط زیست
برای کاهش آثار زیست‌محیطی خانه‌تکانی و آمادگی برای نوروز، چند نکته کوچک میتواند تغییرات بزرگ ایجاد کند. هنگام خرید سعی کنید تا حد امکان پلاستیک کمتری از فروشنده دریافت کنید. می‌توانید ساک دستی بزرگ و پارچه‌ای با خود همراه داشته باشید و به جای دریافت تعداد زیادی پلاستیک کوچک برای هر خرید، همه خریدهای کوچک را در یک ساک قرار دهید. به پایداری و سازگاری محصولات با محیط ‌زیست توجه کنید. اقدماتی مانند انتخاب محصولاتی با بسته‌بندی قابل بازیافت یا حداقل میزان پلاستیک، خرید مواد شوینده با برچسب‌های زیست‌محیطی معتبر، مانند محصولات فاقد فسفات و مواد شیمیایی خطرناک و حمایت از کسب‌وکارهای محلی و برندهای ایرانی که محصولات ارگانیک و سازگار با محیط‌زیست تولید می‌کنند بسیار مفید خواهد بود.
کاهش مصرف انرژی   حین نظافت
نظافت خانه علاوه بر مصرف شوینده‌ها، نیاز به انرژی زیادی دارد. رعایت چند نکته ساده می‌تواند به کاهش مصرف برق و آب کمک کند. استفاده از جاروبرقی کم‌مصرف با فیلترهای قابل شست وشو به جای مدل‌های قدیمی پرمصرف، استفاده از آب سرد یا ولرم به جای آب داغ در شست‌وشو، برای کاهش مصرف گاز و برق، شست‌وشوی پرده‌ها و فرش‌ها در ساعات کم‌مصرفی برق و پر کردن کامل ماشین لباس‌شویی و ظرف‌شویی برای کاهش دفعات استفاده و استفاده از نور طبیعی در روز به جای روشن کردن چراغ‌ها هنگام نظافت، استفاده از سطل و دستمال مرطوب به جای شیلنگ برای شست وشوی سطوح، تعمیر شیرهایی که چکه می‌کنند که می‌تواند در چند ماه صدها لیتر آب را هدر دهد از جمله این نکات هستند.
ایده‌های خلاقانه برای سبزه نوروزی
سبزه نوروز نماد سرسبزی و حیات و پای همیشگی سفره هفت‌سین است، اما بعد از سیزده‌به‌در معمولا دور ریخته می‌شود. با روش‌های خلاقانه می‌توان سبزه‌ای پایدار و کم‌هزینه تهیه کرد. استفاده از دانه‌های سریع‌الرشد مانند عدس، ماش، گندم یا تخم شربتی برای رشد سریع‌تر و کاهش هدررفت منابع، ایجاد سبزه در ظروف بازیافتی مانند پوست تخم‌مرغ، لیوان‌های شیشه‌ای یا ظروف سفالی برای کاهش استفاده از پلاستیک‌، سبزه کاشته‌شده در خاک به جای سبزه روی آب،   همه از روش‌های جایگزین مناسب برای کاهش هزینه و جلوگیری از اسراف هستند.