این روزها دوباره نام مسقط در میان اخبار سیاسی جهان می‌درخشد؛ شهری که روز شنبه میزبان مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا بود. مسقط، پایتخت آرام عمان، نه تنها محل مهمی برای دیپلماسی منطقه‌ای است، بلکه پل ارتباطی فرهنگ‌ها، تاریخ و آینده این کشور محسوب می‌شود. شهری که میان شگفتی‌های طبیعت و ظرافت‌های فرهنگ قرار گرفته؛ کوه‌ها و آب‌های بی‌انتها، قلعه‌های تاریخی استوار و بازارهای سنتی، همگی جلوه‌هایی از مسقط هستند که روح ماجراجوی مخاطب را به سفر دعوت می‌کنند. بد نیست بدانید مسقط از دوران باستان بخشی از شبکه دریایی و زمینی بزرگی بوده است که تجارت و فرهنگ را در شرق و غرب به هم متصل می‌کرده. از قرن دوم میلادی، این شهر به‌عنوان یک مرکز حیاتی در مسیرهای دریایی «جاده ابریشم دریایی» شناخته شد و محل توقف کشتی‌هایی بود که ادویه‌جات، ابریشم، چوب و صنایع دستی از هند، چین و آفریقا را انتقال می‌دادند. مسقط همچنین در طول قرون مختلف تحت تأثیر تمدن‌های باستانی قرار گرفت. امپراتوری‌های بزرگی هم به‌نوبه خود این شهر را تصرف و مسیرهای تجاری آن را کنترل می‌کردند. پرتغالی‌ها در قرن 16 میلادی، قلعه‌های استراتژیکی مانند قلعه جلالی و المیرانی را در مسقط بنا کردند که هنوز هم نشانه‌ای از دوران تاریخی پر فراز و نشیب این شهر هستند. این شهر تاریخی نه تنها بین تمدن‌های باستانی، بلکه در میان ادیان و فرهنگ‌های مختلف هم نقش واسط ایفا کرده است. در این مطلب، سفری کاغذی به قلب و روح این شهر خواهیم داشت؛ از تاریخ پرتحول مسقط، جایی که گذشته باوقار عمان پا به پای گام‌های امروزش حرکت کرده است، خواهیم گفت. اقتصاد عمان و نقش کلیدی مسقط در سیاست، تجارت و فرهنگ این کشور را بررسی می‌کنیم و با جاذبه‌های دیدنی شهر و سبک زندگی مردمانش آشنا خواهیم شد.

 شهری برآمده از دل تاریخ
مسقط، یکی از قدیمی‌ترین شهرهای عمان، از دیرباز نقشی محوری در تاریخ این کشور ایفا کرده است. موقعیت استراتژیک آن در ساحل جنوبی دریای عمان، این شهر را به گواهی زنده‌ای از تاریخ تبادلات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تبدیل کرده است. گفته می‌شود که مسقط از حدود 2 هزار سال پیش نقطه‌عطفی در مسیرهای تجاری بین‌المللی بوده است، جایی که کشتی‌ها و کاروان‌ها برای تبادل کالاها، افکار و فرهنگ‌ها توقف می‌کردند. در طول دوران، مسقط شاهد سربرآوردن و سقوط حکومت‌های مختلف بوده است. دوران حضور پرتغالی‌ها در قرن شانزدهم، یکی از نقاط عطف در تاریخ مسقط است؛ زمانی که پرتغالی‌ها برای تسلط بر تجارت ادویه و مسیرهای دریایی، قلعه‌های استوار المیرانی و جلالی را بنا کردند. این قلعه‌ها هنوز هم لحظاتی از تاریخ مقاومت عمان در برابر استعمار را بازگو می‌کنند. با آغاز سلطنت خاندان بوسعید در قرن هجدهم، مسقط نقش کلیدی‌تری در سیاست منطقه‌ای یافت. از آن زمان تاکنون، این شهر به نقطه مرکز قدرت در عمان تبدیل شده است. مسقط با جریان تاریخ مدرن، آرام‌آرام به شهری تبدیل شد که نه تنها تاریخ را در خود حفظ کرده بلکه به شکلی متوازن میان سنت و مدرنیته حرکت می‌کند؛ از بازارهای سنتی گرفته تا معماری مدرن مسجدها و مراکز فرهنگی‌اش.
 مسقط قلب عمان
اقتصاد عمان، با اتکا به ذخایر نفت و گاز، صنعت شیلات و گردشگری، یکی از متنوع‌ترین اقتصادهای منطقه محسوب می‌شود. در این میان، مسقط به‌عنوان پایتخت کشور، قلب تپنده تصمیم‌گیری‌های اقتصادی است. این شهر با میزبانی شرکت‌های بزرگ، بانک‌ها و مراکز تجاری، نقش کلیدی در هدایت مسیر اقتصادی این کشور بازی می‌کند. از سوی دیگر، مسقط مرکز تعاملات سیاسی مهمی است. با توجه به رویکرد عمان در عرصه بین‌المللی، شهر مسقط به پایگاه امن مذاکرات سیاسی و توافقات منطقه‌ای تبدیل شده است. این شهر نه تنها میزبان تصمیمات کلان اقتصادی و سیاسی است، بلکه روی آوردن به بازار جهانی گردشگری نیز بخشی از سیاست کلان آن است. از سوی دیگر، پیشرفت‌های چشمگیر زیرساختی، از جمله اتصال حمل و نقل دریایی و هوایی، مسقط را به دروازه‌ای برای تجارت داخلی و خارجی عمان تبدیل کرد. بنابراین، این شهر نه تنها دارای جایگاه مهمی در تاریخ و جغرافیای عمان است، بلکه نقش حیاتی در شکوفایی اقتصادی کشور و تعامل جهانی ایفا می‌کند.

​​​​​​​
 جاذبه‌های دیدنی مسقط
مسقط، پایتخت عمان، در سواحل شمال شرقی شبه‌جزیره عربستان و کنار دریای عمان قرار دارد. این موقعیت جغرافیایی، اقلیمی خشک و گرمسیری را برای شهر رقم زده است. آب‌وهوای مسقط عمدتاً گرم و آفتابی است؛ تابستان‌ها بسیار گرم با دمایی که گاهی از 40 درجه سانتی‌گراد عبور می‌کند، و زمستان‌ها معتدل است و دمای هوا بین 20 تا 25 درجه سانتی‌گراد متغیر است. بارندگی در مسقط ناچیز و به‌صورت پراکنده است، بیشتر در فصل زمستان رخ می‌دهد. رطوبت هوا به دلیل نزدیکی به دریا اغلب بالاست و در تابستان این شرایط به گرما می‌افزاید. این شهر همچنین تحت تأثیر بادهای موسمی مناطق نزدیک به اقیانوس هند قرار می‌گیرد که نقش محدودی در تغییرات آب‌وهوایی دارد. با وجود شرایط اقلیمی گرم، مسقط با درختان نخل، درختان مقاوم و فضای سبز محدود، تلاش کرده شرایط مناسبی برای زندگی شهری فراهم کند. گشت‌وگذار میان جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی شما را به قلب عمان می‌برد که در ادامه برخی از دیدنی‌هایش را مرور می‌کنیم:
مسجد جامع سلطان قابوس| این مسجد که شکوه معماری اسلامی را به نمایش گذاشته، یکی از مدرن‌ترین و دیدنی‌ترین مساجد جهان است. در داخل مسجد، فرش دست‌بافت بزرگ و لوستر باشکوهی قرار دارد که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. این مکان نمادی از هویت عمان و فرهنگ عمومی باز آن برای بازدیدکنندگان سراسر دنیا است.
وادی شاب| یکی از زیبایی‌های طبیعی مسقط، وادی شاب است. این منطقه با آب‌های زلال، صخره‌های بلند و طبیعت آرامش‌بخش خود، مقصدی فوق‌العاده برای عاشقان طبیعت است. قدم زدن و شنا در آب‌های گرم این وادی، احساس نزدیکی به طبیعت را برجسته می‌کند.
قلعه‌های تاریخی المیرانی و جلالی| این قلعه‌های مستحکم که در دوران پرتغالی‌ها ساخته شده‌اند، نه تنها به مثابه آثار تاریخی، بلکه به‌عنوان نمادی از مقاومت عمان هستند. بازدید از این قلعه‌ها فرصتی برای آشنایی با تاریخ نظامی و استراتژیک عمان است.
بازار مطرح| بازار سنتی مسقط، مرکز فرهنگی و تجاری است که با عطر ادویه‌ها، صنایع دستی و هنر عمانی‌ها شما را به دل تاریخ این کشور می‌برد. این جا جایی ایده‌آل برای خرید و تعامل با مردم محلی است.
جبل شمس| بلندترین قله عمان که به «بام عمان» مشهور است، منظری از دریا و کویر به‌صورت همزمان به نمایش می‌گذارد. این مکان برای علاقه‌مندان به کوهنوردی، تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد خلق می‌کند.
شهری با مردمانی سنتی
سبک زندگی در مسقط از گذشته تا امروز دستخوش تغییرات زیادی بوده است. مردم بومی عمان، که عمدتاً به سنت‌ها پایبند هستند، شخصیت‌هایی صمیمی و مهمان‌نواز دارند. این شهر، در کنار سنت‌های خود، شاهد حضور پررنگ مهاجرین است که شکل جدیدی از تنوع فرهنگی را ایجاد کرده‌اند. در گذشته، زندگی مردم مسقط حول محور تجارت دریایی، کشاورزی و صنایع دستی متمرکز بود. بازار مطرح، قلب اقتصادی شهر، نمادی از همین سبک زندگی سنتی است که تا به امروز باقی مانده است. امروز اما مسقط شهری مدرن با ساختمان‌ها و زیرساخت‌های پیشرفته است که با توسعه صنایعی همچون گردشگری، از مرزهای سنت عبور کرده است. از سویی دیگر، تعامل میان بومی‌ها و مهاجرین، فضای فرهنگی متفاوتی رقم زده است. مهاجرانی از کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی در شهر زندگی می‌کنند و در صنایع مختلف، از فناوری گرفته تا خدمات، نقش دارند. این تعاملات فرهنگی باعث شده مسقط به شهری تلفیقی از فرهنگ‌های سنتی و معاصر تبدیل شود. مردم مسقط همچنان در جشن‌ها و مراسم‌ سنتی، مانند عیدها و مراسم مذهبی، به باورهای تاریخی خود پایبند هستند و ارزش‌هایی همچون احترام، سخاوت و خانواده‌محوری را حفظ کرده‌اند. این ترکیب منحصربه‌فرد از سنت‌ها و مدرنیته، انعکاسی از هویت عمان است که در قلب مسقط تپش دارد.
 چه شد مسقط مهاجرپذیر شد؟
مسقط، پایتخت عمان، طی سال‌های اخیر به مقصدی مهم برای مهاجران تبدیل شده است. این شهر، با موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود در نزدیکی تنگه هرمز و در تقاطع مسیرهای تجاری تاریخی، از دیرباز محل تلاقی فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف بوده است. در دوران معاصر هم، فرصت‌های اقتصادی ناشی از تنوع‌بخشی به اقتصاد عمان؛ مثل سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی مانند گردشگری، زیرساخت‌ها، بهداشت و حمل‌ونقل، توجه متخصصان و نیروهای کاری از سراسر جهان را به خود جلب کرده است. ثبات سیاسی و اجتماعی عمان، که طی دهه‌ها در این کشور برقرار شده، به همراه هزینه‌های معقول زندگی در مقایسه با کشورهای همسایه، مسقط را به مقصد مناسبی برای زندگی و کار تبدیل کرده است. علاوه بر این، جامعه عمانی به دلیل قرن‌ها تعامل با تمدن‌های مختلف، محیطی همراه با تسامح و پذیرش فرهنگی ایجاد کرده که مهاجران را از کشورهای گوناگون مانند هند، پاکستان، فیلیپین و حتی آفریقا و اروپا به خود جذب می‌کند. قوانین حمایتی نسبی برای مهاجران، فرصت‌های آموزشی و خدمات رفاهی مناسب نیز از دیگر عوامل تأثیرگذار هستند. البته، هرچند اجرای سیاست‌هایی مانند عمانی‌سازی ممکن است محدودیت‌هایی برای مهاجران ایجاد کند، اما نیاز به تخصص‌های خارجی همچنان عمان را به محیطی مهاجرپذیر تبدیل کرده است. مسقط امروزه نه‌تنها از نظر اقتصادی، بلکه به دلیل فرهنگ غنی و جامعه‌ای متنوع، نقطه‌ای جذاب برای مهاجران از سراسر جهان است.