در حالی که چشم‌ها به دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط دوخته شده، سفر ناگهانی رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به تهران در روزهای منتهی به این نشست، ابعاد تازه‌ای به این تحرکات دیپلماتیک بخشیده است. این سفر که در ظاهر با هدف پیگیری اجرای مفاد قطعنامه آذرماه 1402 شورای حکام انجام می‌شود، اما با توجه به شرایط حساس کنونی، نمی‌توان آن را صرفاً یک ماموریت فنی تلقی کرد. به نظر می‌رسد، این سفر می‌تواند به عنوان یک اهرم فشار یا یک فرصت برای گره‌گشایی در مذاکرات پیش رو عمل کند.سید عباس عراقچی، در دیدار با گروسی با ظرافتی خاص، تلویحاً به نقش تعیین‌کننده آژانس در این مقطع حساس اشاره کرد و از او خواست که به عنوان یک «مدیرکل صلح» عمل کند. این تعبیر کنایه‌آمیز، در واقع هشداری بود به گروسی که از تبدیل شدن به ابزاری در دست برخی قدرت‌های بین‌المللی برای اعمال فشار بر ایران خودداری کند. عراقچی با یادآوری تجربیات گذشته، به گروسی گوشزد کرد که گزارش‌های جانبدارانه و غیرواقعی، نه تنها کمکی به حل مسئله نمی‌کند، بلکه موجب تشدید تنش‌ها و بی‌اعتمادی‌ها خواهد شد. 
  چالش بی‌طرفی؛ آزمون بزرگ برای گروسی
اکنون توپ در زمین گروسی است. او باید تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد به عنوان یک «مدیرکل صلح» در تاریخ ثبت شود یا به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی برخی کشورها. گزارش‌هایی که او در ماه‌های آینده منتشر خواهد کرد، تاثیر بسزایی بر سرنوشت توافق هسته‌ای و روابط ایران و آمریکا خواهد داشت. اگر گروسی با ارائه گزارش‌های دقیق و بی‌طرفانه، زمینه را برای اعتمادسازی و احیای برجام فراهم کند، می‌تواند نقش مهمی در کاهش تنش‌ها و برقراری ثبات در منطقه ایفا کند. اما اگر او به رویکرد گذشته خود ادامه دهد و گزارش‌های جانبدارانه‌ای منتشر کند، نه تنها به حل مسئله کمکی نخواهد کرد، بلکه موجب تشدید بحران و بی‌اعتمادی‌ها خواهد شد.در آستانه تابستان 1404 (اکتبر 2025)، زمانی که دوره موسوم به «غروب برجام» آغاز می‌شود و تحولات مهمی در انتظار برنامه هسته‌ای ایران است، نقش نهادهای بین‌المللی از جمله آژانس بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می‌کند. این نهادها می‌توانند با ایفای نقش بی‌طرفانه و حرفه‌ای خود، به کاهش تنش‌ها و ایجاد فضایی مثبت برای مذاکرات و توافقات آتی کمک کنند. اما شرط لازم برای این امر، دوری از سیاسی‌کاری و رعایت اصل بی‌طرفی است. گروسی در این آزمون بزرگ، فرصتی تاریخی برای اثبات تعهد خود به صلح و امنیت بین‌المللی دارد و عملکرد او در این مقطع، برای همیشه در تاریخ ثبت خواهد شد.