ساعت ۳ نیمه شب است و صدای دریل مثل نبض یک بیمار، دیوارها را می لرزاند. پایین تر، روی پله های مشرف به حیاط، ته سیگارهای همسایه طبقه سوم، روی گلدان های شمعدانی زن خانه دار طبقه دوم خاکستر می شود. این جا دیگر «همسایه» همان «همقدم» قدیمی نیست؛ تبدیل شده به موجودی که هر روز مرزهایش را گسترش می دهد؛ از پارکینگ مشاع گرفته تا بالکن اختصاصی شما!


 برخلاف باور رایج که «چهار دیواری اختیاری» است، قانون به صراحت این ادعا را رد می‌کند. هیچ فردی مجاز نیست در ملک شخصی خود به گونه‌ای رفتار کند که حقوق دیگران را نقض کند. به گزارش «خراسان رضوی»، ایجاد هرگونه مزاحمت برای همسایگان پیگرد قانونی دارد و افراد متخلف باید نسبت به رعایت حقوق همسایگان و همچنین قوانین آپارتمان نشینی حساس باشند.
جنگ صداها!
یکی از بیشترین موارد همسایه آزاری و بروز اختلاف بین همسایه ها به خصوص در آپارتمان ها و واحدهای دیوار به دیوار همین سر و صداهایی است که حریم شخصی افراد را بر هم می زند؛ از جاروبرقی کشیدن نیمه شب گرفته تا مراسم عروسی در آپارتمان ۶۰ متری! علاوه بر آن تصرف مشاعات توسط برخی همسایه ها نیز موجب بروز اختلافات جدی بین همسایه ها می شود؛ پارکینگ هایی که با طناب و میله به «ملک شخصی» تبدیل می شود ویا همان دعوای همیشگی سر جای پارک در آپارتمان هایی که پارکینگ آن با مزاحمت است!
ترور روانی با انواع و اقسام بوها!
«نمی دانم چرا برخی آپارتمان ها اصلا ساخت و ساز مناسبی ندارد، به تازگی در یک واحد آپارتمان ساکن شدیم که دیوار به دیوار واحدی دیگر در همین طبقه است! هر روز نه تنها صدای پخت و پز همسایه و جر و بحث با فرزندش را می شنویم، بلکه تنوعی از بوی انواع سرخ کردنی را که حاصل آشپزی همسایه است هم باید در داخل منزل خودمان تحمل کنیم! این چه وضعی است که دیگر منازل حریم شخصی ندارد؟» این گلایه یکی از شهروندان است که در تماس با گروه حرف مردم روزنامه «خراسان رضوی» آن را مطرح می کند، موضوعی که یکی دیگر از مصادیق همسایه آزاری است که البته خیلی هم ربطی به ساکنان واحدهای آپارتمانی ندارد و بیشتر ناشی از عملکردها و نظارت ها در ساخت و ساز منازل است.
قانون چه می گوید؟
«بازی کودکان در فضای پارکینگ درست است؟ آن هم در شرایطی که این فضا مشاع حساب می شود و نباید برای همسایه ها مزاحمت ایجاد شود. خواهش می کنم این موضوع را فرهنگ سازی کنید»؛ این هم یکی دیگر از گلایه های شهروندان درباره مزاحمت های ایجاد شده در محیط آپارتمانی است. برای این منظور بد نیست گریزی به قانون بزنیم. قانون گذار برای مواردی مانند سر و صدای نابجا مجازات مشخصی در نظر گرفته است. در ادامه به بررسی مبانی حقوقی در همسایه داری و آپارتمان نشینی اشاره خواهیم کرد.
ماده 132 قانون مدنی به صراحت هرگونه تصرفی را که موجب ضرر همسایه شود ممنوع اعلام کرده است، مگر در موارد متعارف و ضروری. در این ماده قانونی آمده است: «کسی نمی تواند در ملک خود تصرفی کند که مستلزم تضرر همسایه شود مگر تصرفی که به قدر متعارف و برای رفع حاجت یا رفع ضرر‌ از خود باشد.» بنابراین اقداماتی نظیر تصرف مشاعات به خصوص در راه پله ها، پارکینگ و موارد این چنینی خلاف قانون است.
همچنین در زمینه سر و صدای ناشی از برگزاری مهمانی ها در واحدهای آپارتمانی، ماده 59 قانون آپارتمان ‌نشینی ساعات مشخصی را برای رعایت سکوت تعیین کرده است که شامل الزام به رعایت سکوت بعد از ساعت 22 در شب‌های غیرتعطیل و الزام به رعایت سکوت در بعد از ساعت 24 در شب های تعطیل است. ضمن این که طبق ماده 9 قانون تملک آپارتمان‌ها، هرگونه تغییر در قسمت‌های مشترک ساختمان نیازمند موافقت اکثریت ساکنان است. علاوه بر این، نگهداری حیوانات در فضاهای مشترک مانند راه‌پله‌ها و پارکینگ‌ها نیز ممنوع است.
علاوه بر این، برخی مجتمع های مسکونی و مجتمع های آپارتمانی قوانین و آیین نامه های مشخصی تدوین می کنند که نظم قابل احصایی به محیط زندگی خود بدهند اما بررسی ها نشان می دهد که اکثر مجتمع های مسکونی مشهد حتی یک نسخه از این آیین نامه را هم ندارند!
راهکارهای عملی؛ از دیپلماسی تا درفش!
راستش را بخواهید، در شهری که آپارتمان های چند ده طبقه جای خانه های حیاط دار را گرفته، همسایه خوب کسی است که مدارا هم داشته باشد! اما به هر حال راهکارهای عملی مشخصی برای حل اختلافات بین همسایه ها پیشنهاد می شود؛ قطعا گفت‌وگوی مستقیم و دوستانه با همسایه اولین و قطعی ترین راه برای حل این اختلاف است که بررسی ها نشان می دهد در اکثر مواقع راهگشا و نتیجه بخش است اما اگر این مسیر به نتیجه نرسید می توان در گام دوم موضوع را از طریق مدیر ساختمان یا هیئت مدیره ساختمان پیگیری کرد. در صورت نتیجه بخش نبودن این مرحله نیز، فضا از دیپلماسی خارج شده و وارد فاز دیگری می شود که پیگیری قضایی است؛ ارسال اظهارنامه رسمی، تماس با پلیس 110 و شکایت رسمی در مراجع قضایی راه های دیگری است که معمولا آخرین گام برای حل یک اختلاف بین همسایه هاست اما قطعا حل مسالمت‌آمیز اختلافات همسایگی همواره بهترین راهکار است.
اگر شما هم در آپارتمان و مجتمع مسکونی خود با مشکلاتی از این دست مواجه هستید و یا همسایه ای دارید که مزاحمت های گاه و بیگاه او کلافه تان کرده، بهتر است اول یک نسخه از این گزارش را در اختیارش بگذارید؛ شاید اثرگذار باشد و نیاز به مراحل دیگر برای حل اختلاف نباشد.