تفاوت کارکرد مغز کودکان هنگام مطالعه و دیدن صفحه‌نمایش
نویسنده:
مترجم:
نتایج یک پژوهش تازه نشان می‌دهد فعالیت مغزی کودکان پیش‌دبستانی هنگام شنیدن داستان از کتاب چاپی با زمانی که همان داستان را از طریق صفحه‌نمایش مشاهده می کنند و گوش می‌دهند، تفاوت چشمگیری دارد. به گزارش نشریه ساینس در این مطالعه که با استفاده از روش تصویربرداری عملکردی طیف‌سنجی مادون قرمز نزدیک (fNIRS) انجام شده، محققان دریافتند هنگام کتاب‌خوانی زنده، نواحی مربوط به فهم اجتماعی در نیمکره راست مغز فعال‌تر می‌شود؛ درحالی‌که هنگام مشاهده داستان روی صفحه‌نمایش، فعالیت مغزی در هر دو نیمکره به‌صورت متعادل‌تری پخش می‌شود.
نحوه انجام این پژوهش
درحالی‌که تحقیقات پیشین تفاوت‌های کلی میان کتاب‌خوانی و استفاده از رسانه‌های تصویری را بر نتایج رفتاری کودکان نشان داده بودند، در این پژوهش تمرکز اصلی بر بررسی مستقیم فعالیت مغز کودک در حین این دو فعالیت بوده است. در این مطالعه، ۲۸ کودک سالم و معمولی در بازه سنی ۳ تا ۶ سال که بیشتر از خانواده‌هایی انگلیسی‌زبان بودند، شرکت کردند. از هر کودک خواسته شد به دو داستان گوش دهد: یکی در قالب کتاب‌خوانی زنده توسط پژوهشگر و دیگری در قالب فایل صوتی همراه با تصاویر در رایانه. هر دو داستان از نظر طول، محتوا و سطح واژگان مشابه‌سازی شده بودند. فعالیت مغزی کودکان در طول هر دو وضعیت با استفاده از فناوری fNIRS ثبت شد. این فناوری تغییرات در میزان اکسیژن خون در نواحی مغز را که نشانگر فعالیت عصبی است، اندازه‌گیری می‌کند. تمرکز پژوهشگران بر نواحی خاصی از مغز بود که در پردازش زبان، درک روایت و شناخت اجتماعی نقش دارند.
مزایای کتاب‌خوانی زنده
نتایج نشان داد هنگام کتاب‌خوانی زنده، ناحیه پیوندگاه گیجگاهی-آسیبی در نیمکره راست مغز که با فرایندهای اجتماعی مانند توجه مشترک و درک نیات دیگران مرتبط است، فعال‌تر می‌شود. این فعالیت در وضعیت صفحه‌نمایش مشاهده نشد. همچنین، الگوی کلی فعالیت مغزی هنگام کتاب‌خوانی، متمایل به نیمکره راست بود؛ درحالی‌که در وضعیت صفحه‌نمایش، فعالیت مغزی بین دو نیمکره به‌طور یکنواخت‌تری پخش شده بود. پژوهشگران بر این باورند که کتاب‌خوانی زنده می‌تواند فرایندهای شناختی اجتماعی بیشتری را در مغز کودکان فعال کند؛ از جمله توجه به احساسات و نیات فرد خواننده و اشتراک توجه به کتاب. این در حالی است که روایت از طریق صفحه‌نمایش ممکن است بیشتر مبتنی بر پردازش منفرد زبان و با مشارکت اجتماعی کمتر باشد. این یافته‌ها در ادامه شواهد پیشین مبنی‌بر تاثیر مثبت کتاب‌خوانی بر رشد زبانی و اجتماعی کودکان قرار می‌گیرد و در‌عین‌حال نشان می‌دهد که تعامل انسانی، حتی در قالبی کنترل‌شده و رسمی، چگونه می‌تواند مغز کودک را به شکلی خاص‌تر و عمیق‌تر درگیر کند.
نحوه انجام این پژوهش
درحالی‌که تحقیقات پیشین تفاوت‌های کلی میان کتاب‌خوانی و استفاده از رسانه‌های تصویری را بر نتایج رفتاری کودکان نشان داده بودند، در این پژوهش تمرکز اصلی بر بررسی مستقیم فعالیت مغز کودک در حین این دو فعالیت بوده است. در این مطالعه، ۲۸ کودک سالم و معمولی در بازه سنی ۳ تا ۶ سال که بیشتر از خانواده‌هایی انگلیسی‌زبان بودند، شرکت کردند. از هر کودک خواسته شد به دو داستان گوش دهد: یکی در قالب کتاب‌خوانی زنده توسط پژوهشگر و دیگری در قالب فایل صوتی همراه با تصاویر در رایانه. هر دو داستان از نظر طول، محتوا و سطح واژگان مشابه‌سازی شده بودند. فعالیت مغزی کودکان در طول هر دو وضعیت با استفاده از فناوری fNIRS ثبت شد. این فناوری تغییرات در میزان اکسیژن خون در نواحی مغز را که نشانگر فعالیت عصبی است، اندازه‌گیری می‌کند. تمرکز پژوهشگران بر نواحی خاصی از مغز بود که در پردازش زبان، درک روایت و شناخت اجتماعی نقش دارند.
مزایای کتاب‌خوانی زنده
نتایج نشان داد هنگام کتاب‌خوانی زنده، ناحیه پیوندگاه گیجگاهی-آسیبی در نیمکره راست مغز که با فرایندهای اجتماعی مانند توجه مشترک و درک نیات دیگران مرتبط است، فعال‌تر می‌شود. این فعالیت در وضعیت صفحه‌نمایش مشاهده نشد. همچنین، الگوی کلی فعالیت مغزی هنگام کتاب‌خوانی، متمایل به نیمکره راست بود؛ درحالی‌که در وضعیت صفحه‌نمایش، فعالیت مغزی بین دو نیمکره به‌طور یکنواخت‌تری پخش شده بود. پژوهشگران بر این باورند که کتاب‌خوانی زنده می‌تواند فرایندهای شناختی اجتماعی بیشتری را در مغز کودکان فعال کند؛ از جمله توجه به احساسات و نیات فرد خواننده و اشتراک توجه به کتاب. این در حالی است که روایت از طریق صفحه‌نمایش ممکن است بیشتر مبتنی بر پردازش منفرد زبان و با مشارکت اجتماعی کمتر باشد. این یافته‌ها در ادامه شواهد پیشین مبنی‌بر تاثیر مثبت کتاب‌خوانی بر رشد زبانی و اجتماعی کودکان قرار می‌گیرد و در‌عین‌حال نشان می‌دهد که تعامل انسانی، حتی در قالبی کنترل‌شده و رسمی، چگونه می‌تواند مغز کودک را به شکلی خاص‌تر و عمیق‌تر درگیر کند.
10 صفحه اول
پربازدیدترین اخبار
اخبار برگزیده
