صادق غفوریان
M.ghafoorian@khorasannews.com
«دارو» و دردهایش، روز گذشته محور تذکرات روسای قوای مقننه و قضاییه بود. حوزه دارو در دو سال گذشته همواره با چالش ها و کاستی های متعدد 
رو به رو بوده و در این راستا، مجلس طی این مدت در گزارش های پنج گانه خود به طور تحقیقی و تفصیلی مقصران و عاملان اصلی کمبود دارو را معرفی کرد.در عین حال این مشکلات که عمدتا به دلیل عدم تخصیص بهنگام و کافی ارز دارو برای تهیه مواد اولیه و تولید و البته کم تدبیری های وزارت وقت بهداشت پدید آمده بود، بعضا تا امروز ادامه یافته و به نوعی وضعیت امروز در کمبود و سایر مسائل این بخش، میراث و محصول عملکرد مدیران بانکی و بهداشت و درمان در بیش از دو سال گذشته است.
روز دارویی دو رئیس قوه
رئیس قوه قضاییه روز گذشته در  نشست شورای‌ عالی پیشگیری از وقوع  جرم: نظارت بر عرضه دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی و کالاهای سلامت‌محور نباید صرفاً در انتهای زنجیره عرضه باشد، بلکه این نظارت باید جامع و کامل و سراسری باشد.
جهانگیر، دبیر شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم: متاسفانه امروز شاهد هستیم که برخی اقلام دارویی کمیاب در داروخانه ها به راحتی در بازار آزاد یافت می‌شوند؛ این موضوع نشان دهنده آن است که جریان دارویی در کشور ما (به غیر از داروهایی که به صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند)، دارای نشتی‌هایی در حوزه‌های مختلف است.
رئیس مجلس روز گذشته در صحن علنی: بنده به رئیس سازمان برنامه در دولت سیزدهم همین جا و پشت تریبون گفتم که تکلیف ارز ۴۲۰۰ تومانی تا ۲۸ هزار و 500 تومانی به ازای هر دلار را که ۲۴ هزار و 300 تومان است،برای آن بخش از ارزی که جهت تجهیزات پزشکی مصرفی هست، اعتبار پیش بینی کنید که مسئولان به بنده گفتند: ما اعتبار را پیش بینی کردیم. قالیباف  با بیان این که مسئولان سازمان برنامه و بودجه سقف مطالبات در این بخش را ۷۵ هزار میلیارد تومان گذاشتند، اظهار کرد: از این رو کم برآوردی از طریق مجلس نبود و اصرار دولت این بود که ما خودمان این موارد را پیش بینی کردیم. این موارد را از جهتی مطرح می کنم که ما در نیمه دوم سال، دچار مشکلات کمبود دارو نشویم. به هر حال موضوع دارو و تامین اعتبار  آن از جمله موضوعات مهم است.
​​​​​​​کمبود 340 قلم دارو
اما آن چه به روایت مسئولان قوا و دبیر شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم مرور شد، حاکی از نگرانی هایی است که مجدد، کشور را در وضعیت قرمز کمبود دارویی قرار دهد. اگرچه گزارش های میدانی و تصریح نمایندگان از کمبود تعداد قابل توجهی از اقلام دارویی در کشور حکایت می کند. 2 مهر سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به مهر گفته است: آماری که ما به صورت متقن در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی دریافت کردیم، حاکی از این است که ما با کمبود ۳۴۰ قلم دارو در کشور مواجه هستیم. او هشدار داد که اگر دولت ورود جدی به موضوع کمبود دارو نداشته باشد، در سه ماه آینده در کشور شاهد مشکلات جدی در حوزه سلامت بیماران خواهیم بود.
علاوه بر این اظهارات، خبرنگار خراسان، در روزهای اخیر با حضور در چند داروخانه و جست وجوی چند قلم دارو در گزارشش نوشت: « داروهایی را که حتی جایگزین مشابهی هم ندارند به آسانی نمی توان در داروخانه‌ های مشهد پیدا کرد، باید ساعت ها در سطح شهر بچرخی تا بتوانی تعداد کمی از آن چه را که  احتیاج داری، بیابی. رئیس انجمن داروسازان استان هم با تایید کمبود بعضی اقلام دارویی در داروخانه ها ، به کمبود داروهایی نیز اشاره می کند که حتی جایگزینی هم ندارد؛ نظیر داروی متی مازول (برای بیماری پرکاری تیروئید).»
مشکل چیست؟
سلمان اسحاقی سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در واکاوی درد دارو می گوید: کاهش نقدینگی تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو و مواد اولیه دارویی باعث شده است که با این مشکلات مواجه شویم. طبق آماری که داریم، سرجمع بدهی دانشگاه‌های پزشکی کشور به شرکت‌های پخش دارویی رقمی قریب به ۱۸۵ هزار میلیارد ریال است که این حجم از بدهی، مانع بزرگی برای اداره امور شرکت‌های دارویی ایجاد کرده و ما بعضاً شاهد بی‌انگیزگی درخصوص واردات دارو، مواد اولیه و تولید دارو هستیم. همچنین مطالبات بخش غیرخصوصی از بیمه‌ها مانند بیمه تامین اجتماعی، نیروهای مسلح و هلال احمر نزدیک به ۲۹۱ هزار میلیارد ریال و مطالبات بخش خصوصی رقمی بالغ بر ۵۴۰ هزار میلیارد ریال است.
ادعای دارویی وزیر بهداشت
درعین حال به نظر می رسد، وزارت جدید بهداشت بنا ندارد راه و رویه مسئولان سابق این وزارتخانه را در پیش بگیرد که چه بسا تا مرز استیضاح هم برود. روز گذشته پس از تذکر و هشدار دارویی رئیس مجلس، ظفرقندی وزیر بهداشت خبر خوشی را با رسانه ها در میان گذاشت که انتظار می رود نتایج آن دست کم، در پاییز و زمستان پیش رو، کشور را دچار کمبود دارو نکند. وزیر بهداشت دیروز در گفت وگو با ایکانا تاکید کرده که طی این مدت حدود 10 همت از مسیرهای مختلف مانند صندوق توسعه ملی با اذن رهبر معظم انقلاب، بیمه و جاهای مختلف به حساب شرکت‌های دارویی واریز شده و شرکت‌ها اذعان دارند که شرایط‌شان از حالت بحران خارج شده است. ظفرقندی همچنین گفته که البته در کشور با مشکلات ارزی مواجه هستیم و باید بدانیم که میزان ارز موجود برای وزارتخانه‌های بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و جهاد کشاورزی و صمت محدود است و دیدگاه دولت و دکتر پزشکیان این است که تامین ارز دارو و تجهیزات پزشکی در اولویت باشد و اولویت همین مقدار ارزی که داریم، بخش بهداشت است.