​​​​​​​
 سال گذشته در چنین روزهایی، خبر درگذشت پروانه معصومی بازیگر پیش‌کسوت منتشر شد و پس از گذشت یک سال، مستند زندگی‌نامه او با نام «پروانه» به کارگردانی ایمان احمدی به آنتن شبکه دو رسید. این مستند همزمان با اولین سالگرد درگذشت این هنرمند، سه‌شنبه 6 آذر پخش شد و پرداخت کاملی از زندگی حرفه‌ای و شخصی او داشت. موضوع بیماری زنده‌یاد معصومی در دهه 70 نیز برای اولین‌بار در این مستند توسط خانواده این بازیگر روایت شد.

جزئیات زندگی شخصی و ورود به بازیگری
مستند «پروانه» روایت با پر از جزئیاتی از زنده‌یاد معصومی داشت. ابتدا از ماجرای سفر مرحوم معصومی به آلمان در جوانی و تحصیل در این کشور آغاز شد و در ادامه به فعالیت در عرصه مدلینگ و ازدواج با مسعود معصومی که عکاس تبلیغاتی بوده، رسید. انتشار تصویری از این بازیگر با گریم، باعث می‌شود توجه سینماگران به پروانه معصومی جلب شود. همچنین آشنایی همسر این بازیگر با احمدرضا احمدی واسطه معرفی مرحوم معصومی به بهرام بیضایی و ورود او به عرصه بازیگری می‌شود. خانواده این هنرمند از زندگی شخصی پروانه معصومی، واکنش پدر خانواده به تصمیم او برای ورود به عرصه هنر و همچنین شرط پدر خانواده برای حفظ آبروی آن‌ها، روایت جالب و کاملی داشتند.
پرداختن به آثار پیش از انقلاب
زنده‌یاد پروانه معصومی پیش از انقلاب وارد عرصه بازیگری شد و بخش مهمی از کارنامه او مربوط به این دوران و همکاری‌هایش با بهرام بیضایی است؛ بنابراین در مستند «پروانه» این بخش از زندگی مرحوم معصومی نیز مرور شد و البته ممیزی هم در آن اعمال شده بود. به عنوان مثال زمانی که فرزند مرحوم معصومی به اتاق این بازیگر در منزل او رفت و آلبوم قدیمی از عکس‌های مربوط به ساخته‌های بهرام بیضایی یعنی «رگبار»، «غریبه و مه» و «کلاغ» را ورق زد، عکس‌های آلبوم مات نمایش داده شد. یکی از بخش‌های جالب درباره حضور این بازیگر در سینمای قبل از انقلاب، ماجرای حساسیت او نسبت به پوشش خود در یکی از سکانس‌های فیلم «غریبه و مه» بود. در این سکانس، کاراکتر خسرو شجاع‌زاده به همسرش با بازی پروانه معصومی می‌گوید که رخت عزا را از تن خود بیرون بیاورد و لباس او را پاره می‌کند. مرحوم معصومی مخالفت خود با این سکانس را به بیضایی اعلام می‌کند و در نهایت این کارگردان و بازیگر توافق می‌کنند که پروانه معصومی زیر لباس مشکی خود، لباس سفید به تن داشته باشد. ثانیه‌هایی از این سکانس در مستند پخش شد، اما با توجه به کیفیت پایین ویدئو، نور و رنگ آن، تصویر واضحی از مرحوم معصومی و حجاب بر سر نداشتن او مشخص نبود.
ناگفته «پروانه» برای مخاطب
مستند «پروانه» ناگفته‌هایی نیز برای مخاطبان داشت. در بخشی از مستند، خواهر زنده‌یاد معصومی برای اولین‌بار موضوع ابتلای این بازیگر به بیماری سرطان را مطرح کرد. بنابر روایت او، مرحوم معصومی دهه 70 متوجه ابتلای خود به سرطان می‌شود و پزشکان امیدوار نیستند که او بیش از چهار ماه زنده بماند. مرحوم معصومی طی شش نوبت مراحل سخت شیمی درمانی را سپری می‌کند و بنا بر روایت خانواده، سرانجام مرحوم معصومی به طرز معجزه‌آسایی شفا پیدا می‌کند. جالب این که آن زمان پروانه معصومی برای بازی در سریال «خاک سرخ» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا و «روشن‌تر از خاموشی» اثر حسن فتحی قرارداد بسته بوده، اما به دلیل ابتلا به سرطان و شیمی درمانی، این همکاری‌ها اتفاق نمی‌افتد و نقش این بازیگر به مهتاب کرامتی و ثریا قاسمی می‌رسد.
پروانه معصومی از نگاه همکاران
علاوه بر خواهر، برادر و فرزند مرحوم پروانه معصومی، تعدادی از کارگردانان و تهیه‌کنندگانی که با این بازیگر همکاری کرده‌اند نیز مانند بهروز افخمی، جهانگر الماسی، احمد میرعلایی، اکبر نبوی و انسیه شاه‌حسینی در مستند حضور داشتند و درباره ویژگی‌های کار او، تسلط بر انتقال احساسات کاراکتر خود به واسطه چشم‌ها، صبوری در کار و تاکید بر نمایش هنر بازیگری خود در فیلم‌های پیش از انقلاب نه نمایش ویژگی‌های ظاهری، نکاتی را مطرح و خاطراتی را روایت کردند. عشق این هنرمند به ایران، ارادت به شهدا، ایستادگی پای اعتقادات خود و دستگیری از افراد نیازمند نیز دیگر ابعاد مهم شخصیت مرحوم معصومی بودند که در «پروانه» روایت شد و همه و همه پرتره زنده‌یاد پروانه معصومی را در «پروانه» تکمیل کردند.