نشست سالانه کنفرانس امنیتی مونیخ، امسال در شرایطی برگزار شد که حادثه امنیتی اخیر در این شهر، توانایی آلمان در تأمین امنیت داخلی خود را زیر سؤال برده است. درعین‌حال، بررسی محورهای اصلی نشست و ترکیب شرکت‌کنندگان نشان می‌دهد که این اجلاس همچنان تحت تأثیر نگاه یک‌جانبه‌گرایانه کشورهای غربی قرار دارد. موضوعات اصلی مطرح‌شده، شامل جنگ اوکراین و اختلافات تجاری میان آمریکا و اروپا، درحالی‌که برخی از مهم‌ترین بحران‌های جهانی از دستورکار نشست حذف شده‌اند، نشان‌دهنده رویکرد خاص برگزارکنندگان است.
ادامه سیاست‌های یک‌جانبه غرب
یکی از نکات مهم در نشست امسال، ترکیب شرکت‌کنندگان بود که عمدتاً از مقامات کشورهای غربی و متحدان آن‌ها تشکیل شده است. این مسئله، پرسش‌هایی درباره میزان جامعیت این اجلاس در بررسی چالش‌های امنیتی جهان ایجاد کرده است. تمرکز مباحث بر جنگ اوکراین، درحالی‌که نماینده‌ای از روسیه به‌عنوان یکی از طرف‌های درگیر در نشست حضور نداشت، نشان‌دهنده رویکرد یک‌سویه آن بود. در این نشست، کشورهای غربی بار دیگر بر ادامه حمایت نظامی ازاوکراین تأکید کردند، درحالی‌که هم‌زمان، آمریکا حمایت خود را مشروط به امتیازات اقتصادی و بهره‌برداری از منابع معدنی این کشور کرده است.
در کنار این موضوع، اختلافات تجاری میان آمریکا و اروپا از دیگر محورهای مهم نشست بود. اروپا درحالی سیاست‌های اقتصادی آمریکا را مورد انتقاد قرار می‌دهد که خود در هماهنگی با واشنگتن، تحریم‌هایی را علیه برخی کشورها اعمال می‌کند. این تضاد در سیاست‌گذاری‌ها، نشان‌دهنده پیچیدگی روابط درون بلوک غرب و چالش‌هایی است که این کشورها در هماهنگ‌سازی منافع خود با آن روبه‌رو هستند.
چالش نادیده‌گرفته‌شده فلسطین
درحالی‌که بحران فلسطین یکی ازمسائل مهم امنیت بین‌المللی محسوب می‌شود، این موضوع در نشست مونیخ جایگاه چندانی نداشت. وضعیت انسانی درنوار غزه که با کمبود شدید منابع و تخریب گسترده مواجه است، همچنان یکی از دغدغه‌های بین‌المللی است. بااین‌حال، این مسئله دردستورکار نشست مونیخ قرار نگرفت و بحث‌های امنیتی بیشتر معطوف به موضوعات دیگری شد.
در کنار وضعیت غزه، روند گسترش شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری و ادامه تنش‌های منطقه‌ای نیز ازمسائلی است که تأثیر مستقیمی بر امنیت خاورمیانه دارد. اما نشست مونیخ، به‌جای پرداختن به این بحران، بر مسائل دیگر متمرکز بود که نشان‌دهنده رویکرد انتخابی در بررسی چالش‌های جهانی است.
نگاه متفاوت به اشغالگری و مناقشات منطقه‌ای
یکی دیگر از نکات قابل‌توجه در نشست امسال، بی‌توجهی به موضوع اشغالگری در مناطق مختلف جهان بود. پایان مهلت آتش‌بس درلبنان و ضرورت خروج نیروهای اشغالگر از این کشور، درکنار ادامه حضور نظامی در بخش‌هایی از سوریه، ازجمله موضوعاتی است که بر امنیت منطقه‌ای تأثیرگذار است. بااین‌حال، این نشست بر این مسائل تمرکز نکرد و درعوض، به مباحثی پرداخت که بیشتر با اولویت‌های سیاست خارجی کشورهای غربی همسو بود.
علاوه بر این، چالش‌هایی مانند تحریم‌های اقتصادی که برخی کشورها را با مشکلات جدی مواجه کرده است، نیز دراین اجلاس به‌طور جدی موردبحث قرار نگرفت. درحالی‌که سازمان ملل و برخی نهادهای بین‌المللی تحریم‌ها را عاملی برای افزایش بحران‌های انسانی می‌دانند، نشست مونیخ نسبت به این مسئله واکنشی نداشت.
چالش‌های پیش روی نظم بین‌المللی
آنچه از محتوای نشست امسال مونیخ می‌توان دریافت، استمرار رویکردی است که مسائل جهانی را از زاویه دید خاصی مورد بررسی قرار می‌دهد. تمرکز بر برخی چالش‌ها و نادیده گرفتن بحران‌های دیگر، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا این نشست واقعاً در راستای امنیت جهانی حرکت می‌کند یا بیشتر در جهت تأمین منافع برخی بازیگران خاص قرار دارد؟
با توجه به تحولاتی که در عرصه بین‌المللی درجریان است، به نظر می‌رسد که نیاز به یک رویکرد جامع‌تر ومتوازن‌تر در بررسی چالش‌های امنیتی جهان وجود دارد. نشست‌هایی مانند مونیخ، اگر بتوانند از نگاه‌های محدود فراتر روند و موضوعات کلیدی امنیت بین‌الملل را بدون جهت‌گیری خاص مورد بررسی قرار دهند، می‌توانند نقش موثرتری در شکل‌دهی به سیاست‌های آینده جهانی داشته باشند.