رد پای زمستان روی واژه های سپید

نشست نقد و بررسی کتاب «دشنام‌های سرگردان» اثر علی جعفری در حوزه هنری خراسان رضوی برگزار شد

نویسنده: محمد بهبودی نیا  

مترجم:

​​​​​​​

 نشست نقد و بررسی کتاب «دشنام‌های سرگردان» اثر علی جعفری با اجرای محمد کاظم کاظمی کارشناس و حضور جمعی از شاعران ایران و افغانستان یک شنبه شب گذشته در حوزه هنری خراسان رضوی برگزار شد .پس از شعر خوانی شاعر کتاب «دشنام های سرگردان» ،محمدرضا معلمی اولین منتقدی بود که در این نشست به جایگاه دعوت شد. وی گفت: «عواطف در شعر علی جعفری، از این نظر آدم را به یاد محمدعلی بهمنی می‌اندازد که  مهربانی  لطیفی در اکثر این شعرها جاری است. در شعرهای سپید این کتاب، تصاویر شگفت‌انگیزی دیده می‌شود و من اگر بخواهم این کتاب را با خود به خانه ببرم به خاطر شعرهای سپید آن است.معلمی در ادامه با اشاره به برخی  نقاط ضعف این مجموعه گفت: «شاعر خیلی زود نسبت به آن چه نوشته قانع شده است در صورتی که  گاهی یک بیت معمولی با یک تغییر کوچک می‌توانست بهتر شود. تعداد زیادی از شعرهای این مجموعه دارای ضعف تألیف هستند. بعضی مصراع‌ها مفهومی با خود به همراه ندارند. بعضی شعرها هم خیلی کلی هستند و به راحتی می‌توانستند حذف شوند.»
تأثیر قالب‌های کلاسیک بر شعر نو
امان‌ا... میرزایی به‌عنوان منتقد دوم در این نشست گفت: «شاعر سپیدسرا باید ابتدا قالب‌های کلاسیک را محک زده باشد و از هفت خان قالب‌های دیگر بگذرد و بعد به سراغ شعر سپید بیاید، کاری که علی جعفری طی سال ها شعر سرودن انجام داده است.»
میرزایی افزود: «نام کتاب، متشکل از دو کلمه انتزاعی است ولی مخاطب را از نظر عاطفی درگیر می‌کند. طرح روی جلد خوب است ولی رنگ زمینه آن مناسب نیست. شاعر در این مجموعه از دو جنبه زبان بهره برده است. در برخی شعرهای اعتراضی نتوانسته از زبان خوب کار بکشد. ایجاز از خصوصیات زبان اوست اما از دیگر ظرفیت‌های زبانی کمتر استفاده کرده است. برخی شعرها از آرایه تکرار خوب استفاده کرده‌اند و زبان شعرهای این مجموعه زبانی سالم است که مخاطب با آن ها احساس راحتی می کند.»
ساختار زبانی منظم اما آسیب زا
وی خاطر نشان کرد: «ساختار زبانی منظم و یک‌دست گاهی می‌تواند آسیب‌زا باشد و شعر را دچار کرختی کند. دایره واژگانی علی جعفری وسیع است و او این وسعت را مرهون سوژه‌های متفاوت است. عاطفه در شعرهای او نیرومند است و انسان دوست دارد که دیگران در عواطف او شریک باشند.»
 تلاشی برای حفظ ارزش‌های دینی
همچنین غلام‌رضا ابراهیمی در این نشست ضمن اشاره به غزل های مذهبی این مجموعه گفت: «سرودن شعر مذهبی توسط شاعران نه تنها به عنوان بخشی از ادبیات بلکه به عنوان ابزاری برای حفظ ارزش‌های دینی بسیار مهم است. این کتاب با توجه به حال و هوای مذهبی که دارد، حس و حال خوبی را به مخاطب منتقل می‌کند.»وی افزود: «رضا براهنی تصویر را مهم‌ترین قسمت خیال می‌داند و دکتر شفیعی حتی این دو را یکی می‌داند.  تصاویر می‌توانند حس و فضای خوبی در شعر ایجاد کنند. من احساس می‌کنم که شعرهای سپید علی جعفری به مراتب از شعرهای کلاسیک او قوی‌تر بوده و بازتاب‌دهندۀ بهتری از حال و هوای خود او و جامعه‌اش بوده است.او در حوزه تصویرسازی در شعرهای سپید بهتر ظاهر شده است.»
درباره کتاب
مجموعه شعر «دشنام‌های سرگردان» اثر علی جعفری، شاعر افغانستانی است که در سال  1361 در بامیان به دنیا آمده و سپس به مشهد مهاجرت کرده است. این کتاب شامل شعرهای سپید و کلاسیک بوده وبه همت انتشارات عرفان منتشر شده است. ما در این مجموعه با ۱۸ غزل رو به رو می شویم که  ۵ غزل آن، حال و هوای مذهبی و رضوی  دارد. در میان دیگر شعر ها ی این مجموعه نیز می توان مضامین اجتماعی، عواطف فردی و بسیاری از دغدغه های انسان امروز را یافت. زبان زنده و پویا در کنار تصاویر بدیع را می توان جزو برجسته ترین ویژگی های«دشنام های سرگردان» به شمار آورد.
10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین