اختتامیه بیستمین دوره انتخاب کتاب سال خراسان رضوی و نشست هم‌اندیشی اصحاب فرهنگ و قلم با حضور مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتاب‎خوانی وزارت فرهنگ و ارشاد و معرفی آثار برگزیده خراسان رضوی در حوزه نشر برگزار شد.به گزارش خراسان، در اختتامیه بیستمین دوره انتخاب کتاب سال خراسان رضوی که شامگاه دوشنبه در مشهد برگزار شد، چند تن از نویسندگان و ناشران به طرح دغدغه‌های خود در حوزه کتاب پرداختند.

ارسال 3 هزار کتاب به دبیرخانه
بنابر گزارش دبیرخانه این دوره، ۱۰ عنوان کتاب برتر سال خراسان رضوی از میان ۳ هزار اثر ارسالی در ۶ حوزه دین و معارف اسلامی، ادبیات، ادبیات پایداری، روان‌شناسی و علوم تربیتی، تاریخ، علوم سیاسی و اجتماعی و کودک و نوجوان مشخص شدند. بر اساس دیدگاه داوران بیستمین دوره انتخاب کتاب سال خراسان رضوی، هادی وکیلی برای کتاب رحمت حکیمانه و حجت‌الاسلام محمدجواد نظافت یزدی برای کتاب راه و رسم روشنگری در حوزه دین و معارف اسلامی برگزیده شدند. در حوزه ادبیات، سلمان ساکت با کتاب کارنامه فیاض و فرزانه قدسی‌نژاد با کتاب دیوان قدسی شایسته تقدیر معرفی و در حوزه ادبیات پایداری، خدیجه حسینی برای کتاب چشم به راه یک رویا و ایوب خرسندی برای کتاب جهادی بدون مرز تقدیر شدند. در حوزه روان‎شناسی و علوم تربیتی نیز حجت‌الاسلام مرتضی مروی برای کتاب مربیگری از مبانی تا میدان و در حوزه تاریخ، علوم سیاسی و اجتماعی، حسین باصفا برای کتاب باستان‌شناسی خراسان در دوران مفرغ برگزیده شد. در حوزه کودک و نوجوان، محمد خسروی‌راد برای کتاب قصه‌های محمد-عیدگاه و منیره هاشمی برای کتاب خانه ایستاده است، شایسته تقدیر شدند.
تجلیل از 2 نویسنده فقید
در این مراسم همچنین از مقام دو نویسنده فقید و ارزنده دیار خراسان، استادان زنده یاد سید محسن مصطفی زاده و سعید تشکری تجلیل شد.
ناشران کتاب ساز!
نصیرزاده، مدیرعامل شرکت تعاونی ناشران خراسان رضوی، در سخنانش به معضل وضعیت ناشران کتاب‎ساز اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعاتی که به‌طور جدی باید به آن پرداخت، وضعیت «ناشران کتاب‎ساز» است. وقتی یک کتاب با ۸۹ درصد تخفیف تحویل کتاب‌فروش می‌شود، به این معناست که یا ناشر در این فروش یا قیمت‌گذاری اجحاف کرده است، یا مشکلی در کار وجود دارد. وقتی ناشر ۱۳ درصد حق تألیف به نویسنده می‌دهد، منطقی نیست که کتاب را با ۸۰ درصد تخفیف به کتاب‌فروش برساند. کتاب‎سازی ازجمله موضوعاتی است که ضربه فراوانی به حوزه نشر زده است.
معضلی به نام تمرکزگرایی
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز ضمن اشاره به معضل تمرکزگرایی گفت: تمرکزگرایی باعث شده تا فرایند صدور مجوز خیلی کُند شود که این روند نیاز به تسهیل دارد.
حسین مسگرانی، در راستای حمایت از ناشران اظهار کرد: در دوره های قبل، یک کمیته داشتیم به نام کمیته خرید از نوقلمان و مؤلفان استان و این‌گونه بود که یک اعتباری به استان‌ها می‌دادند که ما بر اساس دستورالعملی کتاب را از ناشران می خریدیم ولی با تمرکزگرایی این حمایت نیز برداشته شد.
نگاه ملی به موضوع کتاب
در ادامه این مراسم،  مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتاب‎خوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن پاسخ به برخی انتقادات مطرح‌شده از سوی ناشران و اهالی قلم خراسان رضوی بیان کرد: درگذشته، در مسیر صدور مجوز و نشر، سامانه‌ یکپارچه وجود نداشت ولی از سال ۹۷ سامانه‌ها یکپارچه‌شده است، به‌گونه‌ای که کارشناسان ما در تهران برای زاهدان و اهواز و دیگر نقاط کشور هم کار انجام می‌دهند و قائل به این نیستیم که کتاب فقط در پایتخت و مرکز استان بررسی شود بلکه  نگاه یک نگاه ملی است.
افشارپور درباره یکی از انتقادها مبنی بر زمان بر بودن دریافت مجوز برای غیرتهرانی ها، ادامه داد: درباره این‎که می‌گویند ناشران تهران زودتر مجوز دریافت می‌کنند، باید بگویم که واقعیت این نیست؛ یعنی برای ما که کارشناسی می‌کنیم، مهم نیست که کتاب از کدام استان ارسال‌شده است نگاه ما به این است که این کتاب در چه تاریخی ثبت‌شده و شماره پیگیری آن چه زمانی صادرشده است. در واقع ملاک اصلی بررسی ما تاریخ ثبت و شماره پیگیری کتاب است و سعی می‌کنیم که حق کسی ضایع نشود.
بودجه‌ای برای حمایت از ناشران
افشارپور در راستای حمایت از ناشران و نویسندگان گفت: این قول را می‌دهم که برای سال آینده حتماً بودجه‌ای را در اختیار استان‌ها قرار بدهیم.حجت‌الاسلام علی عسگری سرپرست معاونت فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری خراسان رضوی نیز در این مراسم گفت:  نوع نگاهمان به نشر می‌تواند روزآمد باشد و به آثاری اهمیت بدهیم که تقاضا دارد و مورد استقبال مخاطبان زیادی قرار می‌گیرد.

مطلب مرتبط
در حاشیه مراسم اختتامیه بیستمین دوره انتخاب کتاب سال خراسان رضوی، با منیره هاشمی (شاعر) و محمد خسروی راد، 2 تن از تقدیرشدگان این رویداد فرهنگی، گفت‌وگو کردیم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.
ترجمه «خانه ایستاده است» به 3 زبان
منیره هاشمی، نویسنده مجموعه شعر «خانه ایستاده است»، گفت: این کتاب مجموعه شعری درباره کودکان غزه و برای گروه سنی کودک و نوجوان است که توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است. «خانه ایستاده است» به سه زبان  عربی، انگلیسی و روسی ترجمه شده است. رویکرد این کتاب بیشتر بر مقاومت، پیروزی و امیدبخشی متمرکز است.


وی درباره لزوم توجه به جهانی‌سازی شعر کودک و نوجوان ایران گفت: برای جهانی‌سازی ادبیات کودک و نوجوان ایران باید به دو بخش مهم توجه کنیم؛ یکی توجه به موضوعات فرامرزی و نکته دوم تقویت بخش ترجمه کتاب کودک. در کانون پرورش فکری، استادان کانون زبان ایران حضور دارند و این کتاب از این نظر این شانس را داشت که به خوبی به چند زبان ترجمه شود.





هاشمی درباره بزرگ‎ترین چالش ادبیات کودک و نوجوان امروز ایران گفت: یکی از بزرگ‎ترین مشکلات حال حاضر شاعران کودک و نوجوان در مسیر چاپ کتاب این است که ناشران  اقبالی به شعر ندارند و بیشتر به سراغ کتاب های ترجمه و رمان می‌روند. این وضعیت باعث شده بسیاری از آثار شاعران کودک و نوجوان روی دست این هنرمندان بماند. به دلیل این‎که زبان در شعر کودک و نوجوان سیال است،آسیب این جریان در این است که  اگر در زمان مناسب این آثار منتشر نشود، بعد از مدتی زبان کهنه می‌شود و تأثیرگذاری خود را از دست می‌دهد.




 ادبیات اقلیمی را جدی بگیریم
محمد خسروی، نویسنده کتاب «قصه‌های محمد (عیدگاه)»، در معرفی این کتاب به خراسان گفت: نام این کتاب «قصه‌های محمد» است و جلد اول آن «عیدگاه» نام دارد. قرار است این مجموعه رمان‌ها به صورت سلسله‌وار با همکاری انتشارات به‌نشر منتشر شود. داستان این رمان‌های سلسله‎وار در فضای مشهد با تمرکز بر اقلیم و جغرافیای مشهد می‌گذرد. من در این کتاب قصد داشتم نوجوانان امروز را با مشهد قدیم آشنا کنم و برای نوجوانان دهه پنجاهی نیز با این رمان خاطره‌سازی کنم. خوشبختانه از این نظر، این کتاب پرمخاطب به شمار می‌آید. در کتاب «قصه‌های محمد» هم به همین موضوع اقلیم توجه ویژه‌ای داشته‌ام و شخصیتی به نام محمد خلق کرده‌ام و از کوچه‌پس‌کوچه‌های مشهد و فرهنگ و آداب و اقلیم این شهر نوشته‌ام.



​​​​​​​خسروی درباره لزوم توجه به اقلیم افزود: نوشتن از اقلیم فقط به معنی نوشتن از جغرافیای یک شهر نیست، بلکه اقلیم علاوه بر فضا و جغرافیا، شامل فرهنگ، رفتار، منش زندگی و... مردم یک شهر استان یا کشور نیز می‌شود. تاکنون با نگاه به موضوع اقلیم آثار زیادی نوشته‌ام. به عنوان مثال، در کتاب «فریاد در تاکستان» به روایت زندگی دکتر شیخ پرداخته‎ام. شهید برونسی و شهید فخرایی نیز از دیگر شخصیت هایی هستند که برای نوشتن با تمرکز بر اقلیم مشهد به سراغ آن ها رفته ام .