نتانیاهو و پاگشای نظامی روس ها در شام جدید
یدیعوت آحارونوت : نتانیاهو علاقه مند به حفظ حضور نظامی روسیه در خاک سوریه است، به این امید که این امر وزنه ای در برابر ترکیه ایجاد کند که تأثیر اصلی را بر دولت انتقالی دمشق داردنویسنده:
مترجم:
روابط روسیه و رژیم صهیونیستی در سال های گذشته همواره با فرازونشیبهای مختلفی همراه بوده است و در بین عوامل و بسترهای تاریخی شکل گیری و حفظ شراکت سیاسی و اقتصادی، ظهور مولفههای ژئوپلیتیکی واگرایانه نیز بر نوسانی شدن این روند تأثیرگذار بوده است.
سیاست بندبازی تلآویو
رژیم صهیونیستی به عنوان متحد اصلی و راهبردی ناتو و آمریکا در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا، همواره به گونهای در سیاست خارجی خود عمل کرده تا در رویارویی فزاینده روسیه و آمریکا در کانونهای ژئوپلیتیکی رقابت در مناطق مختلف، ضمن همراهی کامل با سیاست و منافع منطقه ای آمریکا اما کمترین مواجهه مستقیم را با مسکو نیز داشته باشد. در پیش گرفتن این سیاست بندبازی در رقابت روسیه و غرب موجب شده تا حتی در بحرانهای ژئوپلیتیکی بزرگی مانند بحران سوریه و اوکراین که مسکو یک طرف اصلی قضیه بوده است و تلآویو در طرف مقابل آن، این تعارض در جبههبندی امنیتی به نقطه تخاصم نرسد.
حال در شرایطی که طی ماههای اخیر رژیم صهیونیستی درکنار آمریکا و ترکیه و اوکراین موفق شدند با سرنگونی نظام بشار اسد در سوریه، مهمترین حوزه نفوذ و جای پای روسیه در جغرافیای عربی و سواحل استراتژیک مدیترانه و دروازه ورود مسکو به آفریقا را فتح کنند، افزایش نگرانیهای امنیتی در شمال مرزهای سرزمینهای اشغالی موجب شده تا صهیونیستها برای کاهش نگرانیهای خود بار دیگر به سمت مسکو متمایل شوند.
چالش امنیتی جدید برای اسرائیل پس از سقوط اسد
در همین راستا، شبکه i24news رژیم صهیونیستی این هفته طی گزارشی با اشاره به سفر اخیر منشی نظامی بنیامین نتانیاهو به مسکو اعلام کرد، وی در این سفر سه ماموریت را پیگیری کرده است که یکی از آنها این است: اسرائیل ترجیح می دهد تا به جای ترکیه، کنترل سوریه همچنان تحت نظارت روسیه پیگیری شود.در این بیانیه آمده است: «نتانیاهو، سرلشکر رومن هافمن، دبیر نظامی خود را به مسکو فرستاد تا مجموعهای از نشستها را در مورد مسائل امنیتی با هدف هماهنگی و تقویت همکاریها بین دو طرف و در عین حال حفظ منافع امنیتی برگزار کند».
رقابت ترکیه و روسیه در سوریه؛ بازیگران جدید و معادلات تازه
در واقع قدرتگیری هیئت تحریرالشام و افزایش دخالتهای نظامی ترکیه در سوریه، یک معادله امنیتی جدید را در مرزهای شمالی رژیم صهیونیستی شکل داده است. تلآویو که همواره نگران تهدیدات ناشی از حضور ایران و محور مقاومت در سوریه بود، اکنون با چالشی متفاوت روبهروست: افزایش نفوذ ترکیه اخوانی و قدرتیابی بازیگرانی که با رویکرد ایدئولوژیک تکفیری در حال ایجاد یک آنارشی امنیتی در سوریه هستند.نشریه بانفوذ یدیعوت آحارونوت تاکید می کند که بنیامین نتانیاهو علاقه مند به حفظ حضور نظامی روسیه در خاک سوریه است، به این امید که این امر وزنه ای در برابر ترکیه ایجاد کند که تأثیر اصلی را بر دولت انتقالی دمشق دارد.به گفته این نشریه مقامات جدید سوریه که اسلامگرایان هنوز در میان آنها نفوذ زیادی دارند، از آنکارا به عنوان بخشی از توافقنامه دفاعی جدید بین دو کشور درخواست سلاح های مدرن کردهاند.
به نوشته یدیعوت آحارونوت، نتانیاهو در تلاش است تا از توافق دفاعی میان سوریه و ترکیه جلوگیری کند. بر اساس این پروژه، دمشق ممکن است پهپادهای جنگی، رادارها، سامانههای جنگ الکترونیک و سامانههای دفاع هوایی را از آنکارا دریافت کند. علاوه بر این، ایجاد پایگاه های نظامی ترکیه در خاک سوریه، که در آن هواپیماهای ضربتی میتوانند مستقر شوند، مورد بحث است.رویترز گزارش میدهد که نمایندگان نخست وزیر اسرائیل این موضوع را در واشنگتن در جریان مذاکره با آمریکاییها مطرح کردند، زیرا او نمی خواهد پایگاه های لاذقیه و حمیمیم به دست ترکیه بیفتد.ایالات متحده در حال حاضر فعالانه در حال بررسی این موضوع است که درخواست بستن پایگاه های روسیه در طرطوس و حمیمیم را به عنوان شرط لغو تحریم ها علیه سوریه مطرح کند یا خیر.به نوشته رویترز یک جلسه کمیته روابط خارجی سنا به این موضوع اختصاص داشت که طی آن جیم ریش، رئیس آن، گفت دمشق باید آمادگی خود را برای پیروی از خواسته های جامعه بین المللی، از جمله قطع روابط با روسیه، ثابت کند. وی همچنین ابراز نگرانی کرد که سوریه به هیئت روسی اجازه داده است تا مسائل مربوط به این پایگاه ها را بررسی کند.با این حال، اسرائیل معتقد است که خروج روسیه از سوریه می تواند منجر به تحت کنترل درآمدن طرطوس و حمیمیم توسط ترکیه شود. برای مثال میتوان به اظهارات عبدالقادر اورال اوغلو وزیر حمل و نقل ترکیه اشاره کرد که در آن وی از علاقه ترکیه به توسعه بنادر سوریه و افزایش تجارت در منطقه صحبت کرده بود.در چنین شرایطی نتانیاهو ایجاد گفت وگو با مسکو را ضروری میداند. انتخاب منشی نظامی به جای فردی از وزارت خارجه و یا وزیر جنگ رژیم برای انجام این مأموریت نیز نشان از اهمیت موضوع سفر برای نتانیاهو دارد؛ زیرا منشی نظامی نخست وزیر یکی از مهمترین مناصب در مجموعه وسیع مقامات امنیتی اسرائیل است. به گفته رسانه های اسرائیلی، ژنرالی که این پست را بر عهده دارد به تمام اطلاعات جامعه اطلاعاتی اسرائیل دسترسی دارد و به عنوان رابط بین دولت و سازمانهای اطلاعاتی عمل میکند.نشریههای صهیونیستی انتخاب هافمن برای اعزام به مسکو را تسلط وی به زبان روسی دانسته اند اما موضوع فراتر از آن است و به شکافها در کابینه جنگ و عدم اعتماد نتانیاهو به وزیر دفاع و مقامات امنیتی بازمیگردد. هافمن خود یکی از افراد مورد اعتماد نتانیاهو به حساب میآید، بهویژه با توجه به درگیری نخستوزیر با هرزی هالوی، رئیس ستاد ارتش و رونن بار، رئیس سرویس امنیت عمومی رژیم. نتانیاهو به وضوح قصد دارد یک منطقه حائل غیرنظامی در جنوب سوریه ایجاد کند، با اتکا به دروزیها که به طور فشرده در این سرزمین زندگی میکنند و معتقد به دین خاصی هستند که از جهت اسلام اسماعیلی در قرون وسطی شکل گرفته است. دانیلا کریلوف، پژوهشگر گروه خاورمیانه مؤسسه اطلاعات علوم اجتماعی آکادمی علوم روسیه درباره اهداف نتانیاهو از پیشنهاد جدید به پوتین معتقد است که اسرائیل گزینه های زیادی برای انتخاب ندارد. اگر ترکیه و هیئت حاکمه سوریه به توافق برسند، ترکیه نه تنها شمال سوریه را اشغال می کند، بلکه اصولاً به مرزهای شمال لبنان و مرز سرزمینهای اشغالی در جنوب سوریه نزدیک می شود. و اگر به توافق نرسند حرکت سوریه در مسیر هرج و مرج از لحاظ امنیتی برای اسرائیل بسیار غمانگیز خواهد بود.
تلاش تلآویو برای ایجاد موازنه در سوریه
اسرائیل بهخوبی میداند که با تضعیف ارتش سوریه و مشاهده خلأ قدرتی در دمشق که بتواند خواسته عمومی برای مقابله با اشغالگری صهیونیستها و ترکیه را جامه عمل بپوشاند و تمامیت ارضی این کشور را محفوظ نگه دارد، موجب خواهد شد تا هستههای مسلح مقاومتی در سراسر کشور از قبایل و نیروهای سابق ارتش و تودههای خودجوش مردمی شکل گرفته و چالشهای امنیتی گستردهای را برای تلآویو به وجود آورد. همچنین تلآویو بهخوبی میداند که آنکارا، هرچند در حال حاضر درگیر مسائل داخلی و رقابتهای منطقهای است، اما در آینده میتواند از نفوذ خود در سوریه برای اعمال فشار بر اسرائیل استفاده کند.در این شرایط، تلآویو از یکسو مخالف سلطه کامل ترکیه و گروههای وابستهاش در سوریه است و از سوی دیگر، خواهان هرج و مرج و آنارشی امنیتی در طولانی مدت نیز در جوار مرزهای سرزمین های اشغالی نیست؛ بنابراین، حضور روسیه بهعنوان یک قدرت موازنهبخش در سوریه میتواند این روند را محدود کند و از گسترش بیشازحد نفوذ ترکیه جلوگیری کند. با این حال این تاکتیک جدید نتانیاهو چندان عملی به نظر نمیرسد زیرا هیئت تحریرالشام و گروههای تکفیری متحد آن به دلیل سال ها جنگ داخلی و نقش ترکیه در حمایت نظامی از حکومت سابق نگاهی کاملاً منفی به روسیه دارند و ثانیاً ترکیه نیز قاطعانه با آن مخالفت خواهد کرد.
سیاست بندبازی تلآویو
رژیم صهیونیستی به عنوان متحد اصلی و راهبردی ناتو و آمریکا در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا، همواره به گونهای در سیاست خارجی خود عمل کرده تا در رویارویی فزاینده روسیه و آمریکا در کانونهای ژئوپلیتیکی رقابت در مناطق مختلف، ضمن همراهی کامل با سیاست و منافع منطقه ای آمریکا اما کمترین مواجهه مستقیم را با مسکو نیز داشته باشد. در پیش گرفتن این سیاست بندبازی در رقابت روسیه و غرب موجب شده تا حتی در بحرانهای ژئوپلیتیکی بزرگی مانند بحران سوریه و اوکراین که مسکو یک طرف اصلی قضیه بوده است و تلآویو در طرف مقابل آن، این تعارض در جبههبندی امنیتی به نقطه تخاصم نرسد.
حال در شرایطی که طی ماههای اخیر رژیم صهیونیستی درکنار آمریکا و ترکیه و اوکراین موفق شدند با سرنگونی نظام بشار اسد در سوریه، مهمترین حوزه نفوذ و جای پای روسیه در جغرافیای عربی و سواحل استراتژیک مدیترانه و دروازه ورود مسکو به آفریقا را فتح کنند، افزایش نگرانیهای امنیتی در شمال مرزهای سرزمینهای اشغالی موجب شده تا صهیونیستها برای کاهش نگرانیهای خود بار دیگر به سمت مسکو متمایل شوند.
چالش امنیتی جدید برای اسرائیل پس از سقوط اسد
در همین راستا، شبکه i24news رژیم صهیونیستی این هفته طی گزارشی با اشاره به سفر اخیر منشی نظامی بنیامین نتانیاهو به مسکو اعلام کرد، وی در این سفر سه ماموریت را پیگیری کرده است که یکی از آنها این است: اسرائیل ترجیح می دهد تا به جای ترکیه، کنترل سوریه همچنان تحت نظارت روسیه پیگیری شود.در این بیانیه آمده است: «نتانیاهو، سرلشکر رومن هافمن، دبیر نظامی خود را به مسکو فرستاد تا مجموعهای از نشستها را در مورد مسائل امنیتی با هدف هماهنگی و تقویت همکاریها بین دو طرف و در عین حال حفظ منافع امنیتی برگزار کند».
رقابت ترکیه و روسیه در سوریه؛ بازیگران جدید و معادلات تازه
در واقع قدرتگیری هیئت تحریرالشام و افزایش دخالتهای نظامی ترکیه در سوریه، یک معادله امنیتی جدید را در مرزهای شمالی رژیم صهیونیستی شکل داده است. تلآویو که همواره نگران تهدیدات ناشی از حضور ایران و محور مقاومت در سوریه بود، اکنون با چالشی متفاوت روبهروست: افزایش نفوذ ترکیه اخوانی و قدرتیابی بازیگرانی که با رویکرد ایدئولوژیک تکفیری در حال ایجاد یک آنارشی امنیتی در سوریه هستند.نشریه بانفوذ یدیعوت آحارونوت تاکید می کند که بنیامین نتانیاهو علاقه مند به حفظ حضور نظامی روسیه در خاک سوریه است، به این امید که این امر وزنه ای در برابر ترکیه ایجاد کند که تأثیر اصلی را بر دولت انتقالی دمشق دارد.به گفته این نشریه مقامات جدید سوریه که اسلامگرایان هنوز در میان آنها نفوذ زیادی دارند، از آنکارا به عنوان بخشی از توافقنامه دفاعی جدید بین دو کشور درخواست سلاح های مدرن کردهاند.
به نوشته یدیعوت آحارونوت، نتانیاهو در تلاش است تا از توافق دفاعی میان سوریه و ترکیه جلوگیری کند. بر اساس این پروژه، دمشق ممکن است پهپادهای جنگی، رادارها، سامانههای جنگ الکترونیک و سامانههای دفاع هوایی را از آنکارا دریافت کند. علاوه بر این، ایجاد پایگاه های نظامی ترکیه در خاک سوریه، که در آن هواپیماهای ضربتی میتوانند مستقر شوند، مورد بحث است.رویترز گزارش میدهد که نمایندگان نخست وزیر اسرائیل این موضوع را در واشنگتن در جریان مذاکره با آمریکاییها مطرح کردند، زیرا او نمی خواهد پایگاه های لاذقیه و حمیمیم به دست ترکیه بیفتد.ایالات متحده در حال حاضر فعالانه در حال بررسی این موضوع است که درخواست بستن پایگاه های روسیه در طرطوس و حمیمیم را به عنوان شرط لغو تحریم ها علیه سوریه مطرح کند یا خیر.به نوشته رویترز یک جلسه کمیته روابط خارجی سنا به این موضوع اختصاص داشت که طی آن جیم ریش، رئیس آن، گفت دمشق باید آمادگی خود را برای پیروی از خواسته های جامعه بین المللی، از جمله قطع روابط با روسیه، ثابت کند. وی همچنین ابراز نگرانی کرد که سوریه به هیئت روسی اجازه داده است تا مسائل مربوط به این پایگاه ها را بررسی کند.با این حال، اسرائیل معتقد است که خروج روسیه از سوریه می تواند منجر به تحت کنترل درآمدن طرطوس و حمیمیم توسط ترکیه شود. برای مثال میتوان به اظهارات عبدالقادر اورال اوغلو وزیر حمل و نقل ترکیه اشاره کرد که در آن وی از علاقه ترکیه به توسعه بنادر سوریه و افزایش تجارت در منطقه صحبت کرده بود.در چنین شرایطی نتانیاهو ایجاد گفت وگو با مسکو را ضروری میداند. انتخاب منشی نظامی به جای فردی از وزارت خارجه و یا وزیر جنگ رژیم برای انجام این مأموریت نیز نشان از اهمیت موضوع سفر برای نتانیاهو دارد؛ زیرا منشی نظامی نخست وزیر یکی از مهمترین مناصب در مجموعه وسیع مقامات امنیتی اسرائیل است. به گفته رسانه های اسرائیلی، ژنرالی که این پست را بر عهده دارد به تمام اطلاعات جامعه اطلاعاتی اسرائیل دسترسی دارد و به عنوان رابط بین دولت و سازمانهای اطلاعاتی عمل میکند.نشریههای صهیونیستی انتخاب هافمن برای اعزام به مسکو را تسلط وی به زبان روسی دانسته اند اما موضوع فراتر از آن است و به شکافها در کابینه جنگ و عدم اعتماد نتانیاهو به وزیر دفاع و مقامات امنیتی بازمیگردد. هافمن خود یکی از افراد مورد اعتماد نتانیاهو به حساب میآید، بهویژه با توجه به درگیری نخستوزیر با هرزی هالوی، رئیس ستاد ارتش و رونن بار، رئیس سرویس امنیت عمومی رژیم. نتانیاهو به وضوح قصد دارد یک منطقه حائل غیرنظامی در جنوب سوریه ایجاد کند، با اتکا به دروزیها که به طور فشرده در این سرزمین زندگی میکنند و معتقد به دین خاصی هستند که از جهت اسلام اسماعیلی در قرون وسطی شکل گرفته است. دانیلا کریلوف، پژوهشگر گروه خاورمیانه مؤسسه اطلاعات علوم اجتماعی آکادمی علوم روسیه درباره اهداف نتانیاهو از پیشنهاد جدید به پوتین معتقد است که اسرائیل گزینه های زیادی برای انتخاب ندارد. اگر ترکیه و هیئت حاکمه سوریه به توافق برسند، ترکیه نه تنها شمال سوریه را اشغال می کند، بلکه اصولاً به مرزهای شمال لبنان و مرز سرزمینهای اشغالی در جنوب سوریه نزدیک می شود. و اگر به توافق نرسند حرکت سوریه در مسیر هرج و مرج از لحاظ امنیتی برای اسرائیل بسیار غمانگیز خواهد بود.
تلاش تلآویو برای ایجاد موازنه در سوریه
اسرائیل بهخوبی میداند که با تضعیف ارتش سوریه و مشاهده خلأ قدرتی در دمشق که بتواند خواسته عمومی برای مقابله با اشغالگری صهیونیستها و ترکیه را جامه عمل بپوشاند و تمامیت ارضی این کشور را محفوظ نگه دارد، موجب خواهد شد تا هستههای مسلح مقاومتی در سراسر کشور از قبایل و نیروهای سابق ارتش و تودههای خودجوش مردمی شکل گرفته و چالشهای امنیتی گستردهای را برای تلآویو به وجود آورد. همچنین تلآویو بهخوبی میداند که آنکارا، هرچند در حال حاضر درگیر مسائل داخلی و رقابتهای منطقهای است، اما در آینده میتواند از نفوذ خود در سوریه برای اعمال فشار بر اسرائیل استفاده کند.در این شرایط، تلآویو از یکسو مخالف سلطه کامل ترکیه و گروههای وابستهاش در سوریه است و از سوی دیگر، خواهان هرج و مرج و آنارشی امنیتی در طولانی مدت نیز در جوار مرزهای سرزمین های اشغالی نیست؛ بنابراین، حضور روسیه بهعنوان یک قدرت موازنهبخش در سوریه میتواند این روند را محدود کند و از گسترش بیشازحد نفوذ ترکیه جلوگیری کند. با این حال این تاکتیک جدید نتانیاهو چندان عملی به نظر نمیرسد زیرا هیئت تحریرالشام و گروههای تکفیری متحد آن به دلیل سال ها جنگ داخلی و نقش ترکیه در حمایت نظامی از حکومت سابق نگاهی کاملاً منفی به روسیه دارند و ثانیاً ترکیه نیز قاطعانه با آن مخالفت خواهد کرد.
10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین