​​​​​​​
با وجود سازوکارهایی مثل تعیین نرخ خرید تضمینی چغندر قند و تخصیص ارز نیمایی برای واردات شکر خام در سال های قبل، طبیعی است که شکر در زمره کالاهایی با نرخ مصوب قرار داشته باشد. مطابق آخرین مصوبه قیمت شکر که توسط کارگروه تنظیم بازار وزارت صنعت، معدن و تجارت و در تاریخ ۲۶ اردیبهشت سال گذشته ابلاغ شده است، قیمت هرکیلو شکر خام وارداتی در بنادر 31.500 تومان، هر کیلو شکر تصفیه شده (سفید) در کارخانه یا انبار 38.500 تومان، هر کیلو شکر تصفیه شده (سفید) فروش به صورت فله به مصرف کننده 42.500 تومان و شکر تصفیه شده بسته‌بندی یک کیلوگرمی 49.500 تومان تعیین شده است. این ها قیمت هایی هستند که احتمالا به زودی به روز خواهند شد؛ اما نکته ای که وجود دارد این است مطابق مشاهدات خبرنگار خراسان در بازار شکر فله ای را با قیمت هایی بالاتر از این نرخ های مصوب به فروش می رسانند. به همین بهانه وضعیت عرضه و قیمت شکر را در بازار مشهد بررسی کرده ایم.


شکر کالایی پرمصرف است. هر چند شاید خیلی به چشم نیاید اما عمده مصارف آن در صنعت اتفاق می افتد و طبعا هرگونه افزایش قیمت آن موجب افزایش در قیمت نهایی سبد بزرگی از کالاها می‌شود. قیمت کالاهای مختلفی مثل انواع نوشابه ها، آبمیوه ها، کیک، بیسکویت، شیرینی، شکلات و ... مستقیم تحت تاثیر قیمت شکر است و علاوه بر این مصرف خانگی آن هم برای مصرف کننده دارای اهمیت است. همین مصرف بسیار زیاد در بخش خانگی و صنعتی، شکر را در بین کالاهایی قرار داده بود که برای واردات ارز ترجیحی هم دریافت می کرد اما پس از خروج شکر از میان کالاهای دریافت کننده ارز ترجیحی در ابتدای سال گذشته قیمت آن از 28.500 تومان به 42.500 تومان افزایش یافت و قیمت های جدید آن مطابق با آخرین ابلاغیه کارگروه تنظیم بازار وزارت صمت در اردیبهشت سال گذشته اعلام شد که تاکنون بدون تغییر بوده است. به رغم تغییر نکردن قیمت شکر اما نرخ قیمت تضمینی چغندر قند بهاره و پاییزه در سال 1404 در بهمن ماه سال گذشته حدود 37 درصد افزایش پیدا کرد که همین مسئله موجب انتظار برای افزایش قیمت شکر در سال جدید شد مسئله ای که مدتی است خود را در بازار نشان داده و مطابق مشاهدات ما الان قیمت هر کیلو شکر سفید فله در بازار مشهد به 60هزار تومان هم رسیده است.
گرانی تلخ شکر در بازار
برای بررسی قیمت شکر در بازار ابتدا قیمت آن را در تعدادی از فروشگاه های بزرگ بررسی کردیم. تعدادی از فروشگاه های زنجیره ای شکر نداشتند اما تعدادی که شکر داشتند آن را در بسته های یک کیلوگرمی و با قیمت 49.500 تومان مصوب ارائه می کردند. با اینکه کمبودی احساس نمی‌شد و تقریبا یکی در میان فروشگاه ها شکر با این قیمت را موجود داشتند اما به مواردی هم برخورد کردیم که بسته های 900 گرمی شکر را با قیمتی بالاتر از مصوب و حتی بالاتر از60هزار تومان به فروش می رساندند. یکی از این فروشگاه ها بسته شکر 900 گرمی را با قیمت 64.900 تومان به فروش می رساند. پس از بررسی قیمت شکر در فروشگاه‌های زنجیره ای قیمت آن را از تعدادی از خواربار فروشی‌های سطح شهر گرفتیم که معمولا یا شکر را به این دلیل که گران شده نیاورده بودند یا اگر هم داشتند با قیمت هایی بالاتر از قیمت مصوب 42.500 تومانی آن می فروختند.
یکی از مغازه داران که به علت گرانی شکر نیاورده بود درباره قیمت شکر به خبرنگار ما می گفت: الان شکر را در مصلی کیلویی ۵۶هزار تومان به ما می‌دهند. من هم نیاورده ام اما اگر بیاورم حداقل باید کیلویی 60هزار تومان بفروشم. قیمت شکر مدت زیادی روی ۴۹.۵۰۰ تومان ثابت بود و آن موقع ۴۷هزار تومان هم در مصلی پیدا می‌شد.  از حدود ۱۰ روز پیش شروع به گران شدن کرد و الان ما نبات هم که می آوریم قیمتش متاثر همین افزایش قیمت شکر خیلی افزایش داشته است. نبات نی دار ۴ کیلویی که قبلا به ۳۵۰هزار تومان می خریدیم الان باید به ۵۱۰ هزار تومان بخریم یا نبات شاخه را که کیلویی ۷۰هزار  تومان می خریدیم الان باید کیلویی ۱۰۰هزار  تومان بخریم.
قیمت جدیدی ابلاغ نشده است
بخشعلی بیاتی معاون بازرسی و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی درباره افزایش قیمت شکر در بازار به خراسان رضوی می گوید: قیمت شکر در بازار افزایش داشته است اما نرخ جدیدی به ما اعلام نشده و آخرین قیمت مصوب همان مصوبه اردیبهشت ماه پارسال است و قیمت هرکیلو شکر سفید فله ۴۲۵۰۰ تومان برای مصرف کننده است و یک کیلوگرمی بسته بندی آن هم ۴۹۵۰۰ تومان برای مصرف کننده است. بیاتی با اشاره به دلایل افزایش قیمت شکر در بازار تصریح می کند: اگر کارخانجات نیشکر و چغندر کار کرده باشند قیمت تمام شده اش با همان قیمت های قدیم بوده است مگر این که بعد از این بخواهند واردات انجام دهند. فصل تولید شکر به پایان رسیده و مبنای قیمتی هم همان چغندر کشت پاییزه و بهاره پارسال بوده است. مگر این که از سمت شکر خام وارداتی بخواهند قیمت را افزایش بدهند که من اطلاعی در این باره ندارم. البته متولی شکر هم جهاد کشاورزی است
هنوز قیمت ها افزایش پیدا نکرده است
حمید جنتی معاون بازرگانی جهاد کشاورزی خراسان رضوی درباره اخبار افزایش قیمت شکر به خراسان رضوی می گوید: ما هم اخباری را شنیدیم که قرار است تغییراتی در نرخ شکر حاصل شود و وزارتخانه هم می خواهد آن را در ستاد تنظیم بازار محصولات کشاورزی در داخل خود وزارت جهاد کشاورزی تعیین قیمت کند و سپس آن را به ستاد تنظیم بازار کشور و سازمان حمایت از مصرف کننده ارسال کند. پس از انتشار این اخبار ما در استان هم موضوع را پیگیری کردیم منتها هنوز هیچ خبری مبنی بر افزایش قیمت شکر به ما اعلام نشده است و در نتیجه تا زمانی که این ابلاغیه به دست ما نرسد قیمت مصوب شکر همان قیمت قبلی ۳۸.۵۰۰ تومان درب انبار و ۴۲.۵۰۰ تومان برای مصرف کننده باید اجرا شود و به بازرسی هم اعلام شده که در سطح بازار حضور داشته باشند تا با کسانی که افزایش قیمت های خودسرانه داشته اند برخورد قانونی کنند.
در بازار کمبود نداریم
جنتی درباره علت تغییر نرخ شکر در بازار اظهار می‌کند: چغندری که در فصل پاییز برداشت می شود یا همان چغندر کشت بهاره که عمده چغندر قند استان خراسان رضوی هم به همین شکل است این چغندر وارد کارخانجات می شود و تا پایان سال برای تولید شکر استفاده می‌شود. از انتهای سال چغندر نیشکری از استان های جنوبی برداشت و چند ماهی برای تولید شکر استفاده می‌شود از طرفی چغندر هایی که در بهار برداشت می‌شوند یا چغندر کشت پاییزه که الان برداشت این ها انجام می شود و چون این فرایند به این طرف سال موکول شده قیمت این ها با چغندرهای قبلی تفاوت دارد و اگر افزایش قیمتی داشته باشیم قیمت چغندر هم باید برای کشاورز تغییر پیدا کند و طبعا قیمت شکر آن هم افزایش خواهد داشت. ولی چغندر هایی که در پاییز برداشت شده بوده و شکر از آن ها تولید شده بوده همگی مصرف شده است. چغندر نیشکری هم که در حال استفاده است. شکر وارداتی هم داریم که در ایامی که ما در این زمینه خلا داریم که از تقریبا اردیبهشت تا شهریور طول می‌کشد با شکر وارداتی نیاز بازار را برطرف می کنیم. که قیمت این هم بر اساس ارزی که به آن تخصیص می‌دهند و قیمتی که دولت برای آن مصوب می‌کند مشخص می‌شود و قابل تغییر نیست. معاون بازرگانی جهاد کشاورزی استان درباره نرخ ارز تخصیصی شکر تصفیه نشده وارداتی تصریح می کند: آخرین باری که در سال گذشته ثبت سفارش انجام شد ارز نیمایی برای واردات تخصیص داده شد که قیمت آن هم بین 40 تا ۴۳هزار تومان بود. الان ثبت سفارش شکر در این مقطع نداشته ایم و امسال هم دولت باید تکلیف ارز آن را روشن کند که آیا می‌خواهند ارز با نرخ نیمایی برای آن بدهند یا ارز مبادله ای بدهند. جنتی ادامه می دهد: در بازار هم کمبودی وجود ندارد و من فکر می‌کنم که وضعیت بازار هم متاثر از همین دامن زدن به همین مسئله افزایش قیمت ها بوده و الا در تامین ما مشکلی در بازار نداریم.