ایران سال هاست که دچار ناترازی در انرژی است و این موضوع در سال های اخیر مرز بحران را رد کرده و به واقع در مرحله بحرانی قرار گرفته است؛ استان خراسان رضوی نیز متعاقبا دچار این کمبود است. موضوع اصلی در این باره تغییر سیاست های اصلی حاکم بر انرژی است که کارشناسان مربوط قبل از بروز فاجعه بارها آن را گوشزد کرده بودند. در این وانفسای بحرانی و با توجه به راهبرد سال که سرمایه گذاری برای تولید است، انرژی و موضوعات ساختاری منطقا در اولویت سرمایه گذاری باید قرار داشته باشد، برای این منظور یکی از چالش های مهم و دست و پاگیر سرمایه گذاری که گذشته تاریخی نیز دارد، بوروکراسی پیچیده دولت برای اخذ مجوز است.

​​​​​​​
در حالی که به گفته کارشناسان هم اکنون سرمایه گذاری برای بخش خصوصی در حوزه انرژی های تجدیدپذیر دارای جذابیت نسبی است و از طرفی کشور به شدت تشنه انرژی است اما بوروکراسی ها و هزارتوی پیچیده ادارات دولتی همچنان مانع سرمایه گذاری است. همه این ها در حالی است که رئیس جمهور در چشم انداز 1406 از تولید 30 هزار مگاوات انرژی سبز سخن می گوید (اگرچه تمام انرژی سبز از ابتدای تاریخ تا الان برای ایران تنها حدود 1500 مگاوات است.) در این میان تفویض اختیار برای اخذ مجوزهای نیروگاه های انرژی تجدیدپذیر اگرچه به ساتبای استان واگذار شده اما همچنان متقاضیان سرمایه گذاری در هزارتوی ادارات مستهلک می شوند. شهریار صابر عضو هیئت مدیره ساتکای استان در گفت و گو با «خراسان رضوی» با بیان این که اگرچه افزایش قیمت خرید تضمینی برق توسط دولت اتفاق افتاد اما این اقدام دیرهنگام بود؛ اظهار کرد: الان با توجه به قیمت دلار این مبلغ جذابیت خود را تا حدی از دست داده است؛ البته معنی این حرف این نیست که صرفه اقتصادی برای تولید انرژی وجود ندارد اما جذابیت سرمایه گذاری کمتر شده است. صابر با بیان این که تفویض اختیار به ساتبای استان کار بسیار خوبی بود و می تواند فرایندها را تا حد زیادی کوتاه کند، گفت: متاسفانه موانع اداری زیاد است، هم اکنون سرمایه گذار برای انرژی وجود دارد و می دانیم که کشور هم نیاز جدی به انرژی دارد، اما ما افرادی داریم که برای اخذ مجوز 6 ماه در پیچ و خم ادارات هستند.
امکان پذیر نیست
او درباره چشم انداز 3 هزار مگاواتی تولید انرژی تجدیدپذیر تا 1406 با توجه به این که در تمام استان تنها 128 مگاوات انرژی تجدیدپذیر وجود دارد، گفت: از نگاه من که فعال بخش خصوصی هستم، این اهداف شدنی نیست، به نظر من اگر به نیمی از این هدف نیز برسیم کار بسیار بزرگی انجام شده است؛ مسلما نیز تجهیزات لازم نمی تواند تماما تولید داخل باشد و باید آن ها را وارد کرد.
تفویض اختیار برای مدیریت مصرف هنوز اتفاق نیفتاده است
نسرین یوسفی عارفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی استان هم درباره تفویض اختیار برای مدیریت دیسپچینگ به استان، به «خراسان رضوی» گفت: این تفاهم‎نامه هنوز امضا نشده است، این تفاهم‎نامه باید با وزارت نیرو امضا شود و طی آن باید به استان سهمیه ای نسبت به ناترازی که در کل کشور وجود دارد، برای مدیریت مصرف داده شود و این سهمیه توسط برق منطقه ای در شرکت های توزیع پخش شود و در نهایت شرکت های توزیع بر اساس برنامه مدیریت مصرف جدول خاموشی را ارائه دهند. وی ادامه داد: با توجه به این که ما به شبکه سراسری وصل هستیم و هر اقدام ما در زمینه تولید برق تجدیدپذیر یا بهینه سازی و... باید طبق برنامه باشد، لازم است مدیریت مصرف در اختیار استان باشد. ما این موضوع را از طریق اتاق اقدام کردیم و یک تفاهم‎نامه اولیه نیز انجام شد اما در آن تفاهم‎نامه خیلی اختیارات استان دیده نشده است و تا الان نیز در کش و قوس پیگیری امضای تفاهم‎نامه هستیم.
قطعی بی برنامه و خسارت به واحدهای صنعتی
او با بیان این که یکی از مشکلاتی که برای فعالان صنعتی در این روزها پیش آمده، قطعی برق بدون برنامه است، افزود: این بی برنامگی خسارات زیادی به بخش صنعتی و خانگی و کشاورزی وارد می کند، علت قطعی هم این است که فرکانس شبکه وقتی به یک عدد مشخصی می رسد، خود شبکه خودکار برق را قطع می کند. در همین راستا ما درخواست داشتیم که این مدیریت مصرف در استان انجام شود تا استان خودش بتواند این فرکانس را مدیریت کند و باید ناترازی بین همه استان ها عادلانه تقسیم شود و هر استان سهمیه داشته باشد و هر استان بتواند این مدیریت مصرف را داشته باشد.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی استان، با خاطرنشان کردن این موضوع که الان شاید فرایند اخذ مجوز توسعه نیروگاه از مجوز ساخت آن پیچیده تر شده باشد، افزود: دلیل مهم این پیچیدگی بوروکراتیک تمرکز آن در تهران بود، به هر حال هم اکنون با تفویض شدن اختیارات به استان، متقاضیان می توانند در استان فرایند اخذ مجوزها را طی کنند. این فرایند تا مرحله انعقاد قرارداد در استان است و مرحله بعدی آن اتصال به شبکه است که هنوز فرایند استانی تعریف نشده اما می توانیم آن را نیز در استان تعریف کنیم.
همه کارها آماده می شود به جز هزارتوی ادارات
یوسفی عارفی در واکنش به این که چطور در کشوری که تا این میزان کمبود انرژی دارد و بخش خصوصی می خواهد به رفع ناترازی کمک کند، روند کارهای اداری پیچیده است که برای یک نیروگاه کوچک گاهی 6 ماه معطلی به وجود می آید، گفت: هم اکنون در استان تعداد زیادی از نیروگاه های 200 تا 500 کیلوواتی در استان همه کارهایشان آماده است؛ اما به دلیل پیچیدگی های اداری و عدم اخذ مجوز هنوز به شبکه متصل نیستند، فرایند به این شکل است که متقاضی مدارک را در سامانه اخذ مجوزها بارگذاری می کند و حالا کافی است که مدارک ایرادی از نظر کارشناس داشته باشد، این مدارک رد می شود و متقاضی باید یک فرایند 10 روزه را سپری کند برای بارگذاری مجدد که اغلب هم نمی داند ایراد کار کجا بوده است، بنابراین احتمالا متقاضی بعد 5 تا6 بار رفت و برگشت که هر کدام ممکن است 10 تا 15 روز طول بکشد بتواند به سلامت از این مرحله عبور کند، در مرحله بعدی سه مجوز از منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و شرکت برق باید گرفته شود که می توانم بگویم همین فرایند بیش از 2 ماه زمان خواهد برد.
او ادامه داد: بعد از این شما حدود 30 مدرک را باید تهیه کنید که بتوانید انعقاد قرارداد انجام دهید و تازه بعد از این موضوع می توانید خرید تجهیزات انجام دهید. این فرایند واقعا سرمایه گذار را مستهلک کرده است؛ نه فقط در استان بلکه در تمام کشور، هر متقاضی که بخواهد بالای 100 کیلووات تولید را انجام دهد، باید این مراحل را طی کند.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی استان درباره فروش برق توضیح داد: نرخ خرید تضمینی امسال 3810 تومان برای هر کیلووات است ولی تولیدکنندگان می توانند برق را در بورس انرژی به فروش برسانند که قیمت آن در سال گذشته به 4200 تومان نیز رسید.
چالش موانع سرمایه گذاری
یوسفی عارفی در واکنش به چشم انداز 3 هزار مگاواتی تولید برق تجدیدپذیر در استان تا سال 1406 که توسط رئیس جمهور مطرح شده در حالی که  در تمام کشور تا الان حدود 1500 مگاوات برق سبز وجود دارد، گفت: اگرچه سرمایه گذار الان بازاری جذاب پیش روی دارد اما باید بدانیم که موانع سرمایه گذاری اعم از واگذاری زمین، تامین تجهیزات و موضوعات اداری زیاد است. بعید به نظر می رسد که ما به این برنامه با این سرعت دست پیدا کنیم حتی خود دولت به جای این که در این زمینه تسهیلگری کند، مداخله می کند.