از آپارتاید تا جنگ اوکراین؛ کشورهایی که از میادین ورزشی کنار گذاشته شدند

برخورد دو گانه نهادهای بین المللی ورزش با صهیونیست ها!

نویسنده: شاداب

مترجم:

​​​​​​​
تجاوز رژیم صهیونسیتی به خاک ایران ظالمانه‌ترین اتفاق سال بود؛ فاجعه‌ای که نه‌تنها بسیاری از خانواده‌های بی‌گناه ایرانی را داغدار کرد بلکه با شهادت رسیدن مظلومانه برخی چهره‌های ورزشی، خانواده ورزش هم به داغ نشست. درحالی که رژیم اشغالگر قدس مدعی بود به دنبال حمله به مناطق نظامی ایران است اما در لیست بلند بالای شهدای غیرنظامی این تجاوز ظالمانه که در بین آن‌ها زنان و کودکان زیادی هم حضور دارند، شاهد به شهادت رسیدن چندین چهره ورزشی هم هستیم. از امیرعلی امینی نوجوان تکواندوکار گرفته تا پارسا منصور بازیکن پدل، نیلوفر قلعه‌وند مربی پیلاتس، نجمه شمس کوهنورد و دوچرخه‌سوار، مهدی پولادوند سوارکار هم به چشم می‌خورد. این تراژدی درحالی رخ داد که طبق قوانین بین‌المللی ورزش و با توجه به ماهیت و اساس منشور المپیک و مقررات فدراسیون‌های جهانی، کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) و سایر نهادهای ورزشی می‌توانند در شرایط خاص، کشورها را از مسابقات محروم کنند. جالب است بدانید که این تصمیمات معمولا بر اساس اصول حقوق بین‌الملل بشردوستانه و منشور المپیک اتخاذ می‌شوند که تاکید دارند ورزش باید از درگیری‌های نظامی و نقض حقوق بشر فاصله بگیرد. با این حال، استانداردهای اعمال این محرومیت‌ها همیشه یکسان نیستند. برخی کشورها با وجود درگیری‌های نظامی، همچنان در رقابت‌های بین‌المللی حضور دارند که این موضوع بحث‌های زیادی را درباره دوگانگی در اجرای قوانین ایجاد کرده است. چراکه هیچ قانون واحد جهانی وجود ندارد که الزاما تاکید کند کشورهای متخاصم باید از ورزش محروم شوند اما نهادهای ورزشی بر پایه اصول منشور المپیک، حقوق بشر، امنیت و بی‌طرفی سیاسی تصمیم می‌گیرند و محروم‌سازی می‌تواند به‌عنوان یک اقدام نمادین و سیاسی در پاسخ به تجاوز یا بحران‌های جدی انسانی صورت گیرد. 
محرومیت روسیه و بلاروس از حضور در المپیک
نمونه بارز محرومیت‌های ورزشی را اخیرا در جریان حمله روسیه به اوکراین شاهد بودیم؛ جایی کهIOC   ورزشکاران روسیه و بلاروس را با محدودیت‌هایی مواجه کرد؛ از جمله حرومیت از میزبانی رویدادهای ورزشی، عدم اجازه استفاده از پرچم و سرود ملی در مسابقات بین‌المللی و محدودیت در دعوت رسمی به رقابت‌های جهانی. حتی کار تا جایی پیش رفت که پای محرومیت ورزشکاران روسیه از حضور در المپیک 2024 پاریس هم پیش کشید و تاکید شد که روس‌ها فقط با پرچم کمیته بین‌المللی المپیک می‌توانند در این رویداد شرکت کنند. 
محرومیت آفریقای‌جنوبی دوران آپارتاید
در طول تاریخ، کشورها و تیم‌های مختلفی به دلایل سیاسی، جنگ، تبعیض یا دخالت‌های دولتی از حضور در رقابت‌های بین‌المللی ورزشی محروم شدند که از آن جمله می‌توان به محرومیت آفریقای جنوبی توسط کمیته بین‌المللی المپیک، فیفا و فدراسیون‌های جهانی مختلف به دلیل اجرای سیاست نژاد‌پرستانه آپارتاید اشاره کرد که باعث شد این کشور از سال 1964 تا 1988 از حضور در المپیک محروم شود و فیفا هم در سال 1976 این کشور را به‌‌طور کامل تعلیق کرد و درنهایت پس از آپارتاید و انتخاب نسول ماندلا، این کشور به عرصه ورزش بین‌الملل برگشت.
محرومیت  یوگسلاوی دهه 1990
 جنگ‌های داخلی و نسل‌کشی در بوسنی و کرواسی و تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل باعث یوفا، فیفا و کمیته بین‌المللی المپیک در سال 1992 کشور یوگسلاوی را در دهه 1990 از حضور در رقابت‌های ورزشی بین‌الملی محروم کنند. در سال 1992، تیم فوتبال یوگسلاوی از مسابقات یورو 92 کنار گذاشته دانمارک جایگزینش شد و اتفاقاً قهرمان شد.
محرومیت عراق در دوران صدام 
اشغال کویت و دخالت‌های سیاسی در امور ورزش، همچنین گزارش‌هایی از شکنجه ورزشکاران توسط پسر صدام نیز باعث شد فیفا و کمیته بین‌المللی المپیک، ورزش عراق را از حضور در برخی رقابت‌ها تعلیق کرده یا اجازه شرکت در برخی مسابقات بین‌المللی را به ورزشکاران این کشور ندهند.
محرومیت افغانستان در دوران طالبان 
ممنوعیت ورزش زنان و نقض شدید حقوق بشر عاملی شد تا کمیته بین‌المللی المپیک، ورزش افغانستان را با محرومیت‌هایی مواجه کند. طالبان اجازه ورزش به زنان نمی‌داد و این خلاف منشور المپیک بود. در نتیجه، افغانستان از المپیک 2000 (سیدنی) محروم شد.
محرومیت سودان به دلیل تحریم‌های داخلی یا منطقه‌ای
بی‌نظمی داخلی، جنگ یا مداخلات سیاسی از جمله عواملی بود که باعث شد بعضی فدراسیون‌های جهانی سودان را موقتا از حضور در برخی رویدادهای ورزشی محروم کنند. 
درخواست ایران برای تعلیق رژیم صهیونیستی
در این بین اما همان‌طور که قبلا هم گفته شد، رژیم اشغال‌گر قدس از جمله رژیم‌های متخاصم و ددمنشی بوده که با وجود ایجاد درگیری‌های نظامی متعدد در کشورهای مختلف همچنان در رقابت‌های بین‌المللی حضور داشته و در واقع نه‌تنها نهادهای بین‌المللی ورزش در اجرای قوانین درخصوص این کشور رفتار دوگانه‌ای داشته‌اند بلکه همواره بر حضور ورزشکاران این رژیم غاصب، صحه گذاشته‌اند. این درحالی است که بعد از تجاوز وحشیانه صهیونیست‌ها به خاک ایران،کمیته‌های ملی المپیک، پارالمپیک و فدراسیون‌های ورزشی با انتشار بیانیه‌ای تجاوز به تمامیت ارضی کشور را محکوم کردند و علاوه بر آن کمیسیون توسعه روابط بین‌الملل کمیته ملی المپیک در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن حمله رژیم صهیونیستی به ایران، خواستار تعلیق آن‌ها از حضور در رویدادهای ورزشی توسط کمیته بین‌المللی المپیک و فدراسیون‌های جهانی شد. مضاف بر آن کمیسیون ایران از IOC خواست از ظرفیت نهادی خود در سازمان ملل برای احاله پرونده جنایات جنگی به مراجع ذی‌صلاح بین‌المللی استفاده کنند. حال باید منتظر ماند و دید واکنش IOC و نهادهای بین‌المللی ورزش نسبت به درخواست ایران چیست.
10 صفحه اول