روزگار کمیابی روحانیان مردمی

نویسنده: صادق غفوریان 

مترجم:

​​​​​​​تاریخ و زیست بوم فرهنگی، اعتقادی و آیینی مردم این سرزمین نشان می دهد، آنان همواره با آیین های مذهبی و سنت برپایی محافل وعظ و خطابه انسی دیرپا داشته و دارند. یک سوی این سنت دیرینه، حضور واعظان، خطیبان و روحانیانی است که در شکل و ساختاری تاریخی، بخش معرفتی و فرهنگی این محافل توسط آنان اقامه می شود. در چند دهه اخیر و دوران معاصر خطیبان مشهوری همچون شیخ مهدی واعظ خراسانی در مشهد، محمد تقی فلسفی، احمد کافی، استاد عبدا... فاطمی نیا، استاد شیخ حسین انصاریان و فراوان واعظان دیگری که علاوه بر دارابودن وجوه معرفتی، مردمی بودن و مواجهه رحمانی و محبت آمیز با مردم از جمله شاخص های آنان بوده و هست. علاوه بر این مهم، پرهیز از افراط و تفریط و اهتمام براخلاق عملی در امر تبلیغ و نشر دین و به ویژه ارائه معارف بلند اسلامی با طعم شیرین محبت و عاطفه از دیگر خصوصیات این روحانیانی است که به کلام آنان در میان توده و طبقات گوناگون مردم قدرت و نفوذ کلام بخشیده است؛ نمونه بارز و عینی این مشی تبلیغی و رفتاری را امروز در محافل استاد شیخ حسین انصاریان شاهدیم.اگر مبلغان دینی را در نسبتی عرفی در شمار وارثان پیامبر رحمت(ص) بدانیم، حضرت پروردگار در آیه 107 سوره مبارکه انبیاء درباره رسالت نبوی می فرماید: «و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم.» این یعنی، فلسفه نبوت، تربیت و راهنمایی بشر و ارائه دین، مکتب و آیین الهی در سایه رهبری و هدایت پیامبری است که تمام وصف او در کلام حق، رحمت، مهر و عطوفت و لطف برای جهانیان است. از این روست که تمامی مصادیق این امر، در حوزه تبلیغ دینی و تعلیم و تربیت، آن گاه که از ناحیه مهر و افرادی متخلق به رفتارهای عطوفانه صادر می شود، به دل می نشیند و تاثیر و نفوذ کلام را تا عمق جان عموم مردم حتی افتادگان اخلاقی می نشاند.با این وصف، یک پرسش اساسی اینک پیش روی ماست؛ در روزگار ما که زمانه ای متفاوت از ادوار پیشین است در تعامل با نسل جوان که در بستری متفاوت از گذشته زیست می کند، آیا می توان بدون دارا بودن و متخلق بودن به وجوه و اخلاق «پیامبر رحمت»، به انتشار معارف دینی دست زد و تاثیر آن را در بستر اجتماعی مشاهده کرد؟
آیا می توان به وعظ و خطابه نشست در حالی که خود اهل عمل نبود؟ و آیا می توان کاین جلوه در محراب و منبر کرد و چون به خلوت رفت، آن کار دگر کرد؟ با این نگاه، شاید حرف دوری نیست اگر به زبان آوریم که روزگار ما، روزگار کیمیای روحانیان مردمی، عامل و صاحب نفوذ کلام است.
10 شماره آخر