​​​​​​​ بیش از  سه هفته است که قیمت گوجه فرنگی در بازار مشهد حدود 4 برابر رشد داشته و با توجه به قیمت حدودا یک دلاری آن به ازای هر کیلو احتمالا باید از اصطلاحات مرسوم در بازار ارز جهت بررسی قیمت آن استفاده کنیم! در هفته گذشته در تاریخ 15 آبان «خراسان رضوی» در گزارشی با عنوان: «گوجه سرخ قیمت!» به این افزایش قیمت پرداخته بود. در این گزارش رئیس اتحادیه صنف بارفروشان مشهد از ارزان شدن قیمت گوجه فرنگی در یک هفته آینده خبر داده بود، ادعایی که البته نه تنها درست از آب درنیامد، بلکه در همین هفته قیمت گوجه فرنگی وارد شدن به کانال 70 هزار تومانی را هم تجربه کرد. نکته مهمی که باید درباره قیمت گوجه فرنگی در نظر داشت، این است که علاوه بر آسیب به سفره خانواده ها، بخش اعظمی از مصرف گوجه فرنگی در رستوران ها و اغذیه ها صورت می گیرد، مسئله ای که طولانی شدن آن، خود باعث ایجاد آسیب برای کسب و کارهای خردی می شود که دیگر قیمت های داخل منوهایشان کشش افزایش قیمت های این مدلی و فصلی را ندارد. این ها باعث شد تا برای بررسی میدانی وضعیت این کالا و هم بررسی صحت ادعای رئیس اتحادیه بارفروشان سری به یکی از بازارهای مشهد بزنیم.
گوجه فرنگی دانه ای 18 هزار تومان!
از مقابل تعدادی از مغازه های تره بار فروشی گذر می کنم و وضعیت گوجه فرنگی همان است که بود؛ یا برخلاف بقیه میوه ها قیمت ننوشته اند و یا قیمت گوجه فرنگی هایی که اندکی وضعیت قابل تحملی داشته باشند، بالای 65 هزار تومان است. در حین مشاهده این قیمت ها از جلوی یک کبابی می گذرم و قیمت هر سیخ گوجه را 25 هزار تومان می بینم، یک سیخی که احتمالا حداکثر 3 عدد گوجه دارد و البته که قیمتش متعلق به قدیم است. همین مسئله این سوال را برای من ایجاد می کند که با این وضعیت عجیب و غریب قیمت هر کیلو گوجه قیمت هر یک عدد آن چقدر می شود؟ برای یافتن پاسخ سوالم وارد یکی از مغازه ها می شوم و از فروشنده تقاضا می کنم که دو عدد گوجه فرنگی را برای من وزن کند و قیمت آن را به وسیله ترازو محاسبه کند. اولین گوجه ای که روی ترازو قرار می دهد، نسبتا درشت است و پس از وارد کردن قیمت 65 هزار تومانی آن می بینم که ترازو 18200 تومان را نمایش می دهد. مسئله ای که حتی صدای خود فروشنده را هم در می آورد، طوری که با تعجب به من می گوید: همین شد 18 هزار تومان؟!
وضعیت را از رئیس اتحادیه صنف بارفروشان مشهد جویا شدیم. قنبری در پاسخ به این که چرا همچنان به رغم گذشت یک هفته قیمت ها همان است، به «خراسان رضوی» گفت: شاید یک هفته ای که می گوییم، بشود 10 روز، یکسری ماشین گیر نمی آید و یکسری کارگر نیست یا همان لحظه هوا بارانی می شود اما در کل امیدواریم که قیمت ها رو به ارزانی باشد و چون گوجه های مناطق گرمسیر دارد راه می افتد و ان شاءا... فراوانی می شود و در هفته آینده هم قیمت ها پایین تر می آید. وی با اشاره به این که قیمت گوجه فرنگی درجه یک و خوب در میدان الان کیلویی ۳۵ هزار تومان است، ادامه داد: ۳۵ هزار تومان را ۳۰ تا ۳۵ درصد سود بالای آن می‌کشند و تقریبا به ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان می رسد. وی در پاسخ به سوال ما درباره تاثیر صادرات بر قیمت های بازار گفت: قطعا تاثیرگذار است و چند روز قبل برای سیب زمینی و پیاز هم هشدار دادیم اما خب یک طرف ما کشاورز را داریم که باید از او حمایت شود و یک طرف هم مصرف مردم را داریم. صادرات آزاد است و در بازار تاثیر گذاشته است. وی درباره شروع جهش قیمتی گوجه فرنگی گفت: ۶ آبان گوجه فرنگی مقداری جهش داشته و حدود ۲۰ روز است که این قیمت ها بالا رفته و قیمت به صادرات و کشت مناطق گرمسیری مربوط است. وی درباره کاهش قیمت ها هم افزود: در یک هفته تا 10 روز آینده فراوان تر می شود و انتظار ما این است که قیمت ها پایین تر بیاید و قیمت گوجه فرنگی درجه یک تا حدود ۲۵ هزار تومان باید کاهش پیدا کند.
سرما مقصر است
معاونت بهبود و تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان علت افزایش قیمت را کاهش تولید به علت سرمای زودرس فصلی دانست و گفت: سطح زیرکشت دچار خسارت می شود اما مقطعی است و مرتفع خواهد شد. در چند سال گذشته با کشت ارقام مختلف شاهد افزایش عملکردها بوده ایم اما کشت این محصول متأثر از شرایط اقلیمی است. در تیر و مرداد امسال گرمای زیادی را داشتیم که باعث کاهش سطح زیرکشت گوجه فرنگی در استان شد و بحث قطع برق چاه های کشاورزی خسارت هایی را به سطح زیرکشت و تولید این محصول، نه تنها در خراسان، بلکه در تمامی استان ها وارد کرد. ما تعهدمان در سند کشت کشوری 10 هزار و 500 هکتار مزرعه گوجه فرنگی است و از قرار هر هکتار باید ۵۰ تن برداشت محصول و حدودا بالغ بر ۵۵۰ هزار تن تولید محصول را در سال جاری داشته باشیم. میری با اشاره به تاثیر عوامل اقلیمی بر تولید گفت: خواه ناخواه مباحثی مثل تگرگ یا بارندگی های شدید و گرما باعث شد برخی از مزارع گوجه فرنگی استان از چرخه تولید خارج شود و کشاورزان هم چون زمان را از دست داده بودند، نسبت به کشت محصولات جایگزین مثل ذرت و علوفه اقدام کردند. استان خراسان رضوی بخشی از نیاز گوجه را تامین می‌کند و ما از استان های جنوبی کشور گوجه فرنگی را وارد می کنیم. وی در پاسخ به این که با توجه به این که این اتفاق هرساله در حال تکرار است، چه مدیریتی در جهت کنترل این مسئله صورت گرفته است، گفت: ما پهنه بندی انجام دادیم و ماکزیمم کشت ما همان مقداری بود که در سند علوم کشت کشور برای ما مشخص شده بود. همچنین مباحثی مانند کشت نشایی که باعث افزایش بهره وری می شود، انجام شد. بخش کشاورزی همیشه متأثر از خسارت های اقلیمی است و این خسارت ها غیرقابل مدیریت است و امسال پیش بینی تولید ما ۵۰۰ هزار تن بوده و آن چیزی که دارد وارد بازار می شود، حدود ۴۵۰ هزار تن است و حداقل حدود ۷۵ هزار تن کاهش تولید را به دلیل خسارت های وارد شده متحمل شدیم و امسال فقط ۹۰۰۰ هکتار از مزارع ما برداشت شدند، در حالی که در سال های قبل بیش از ۱۱ هزار هکتار مزرعه گوجه فرنگی در استان داشتیم.