آینده مسئله کُردی ترکیه!

نویسنده: صابر گل عنبری

مترجم:


به موازات تحولات داغ در پرونده کُردی سوریه و تهدیدهای ترکیه و متحدان سوری‌اش به حمله گسترده به نیروهای سوریه دموکراتیک (قسد)، خود مسئله کردی ترکیه شاهد تحولات معناداری است که فعلا تا حدودی امیدها را در این کشور برای «صلح و آشتی» زنده کرده است. به تازگی هیئتی کُردی از حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها متشکل از سری ثریا اوندر و پروین بولدان دو نماینده پارلمان ترکیه به دیدار عبدا... اوجالان در زندان امرلی رفتند. جالب این که همین دو هم در هیئتی بودند که در چارچوب روند صلح قبل از سال 2013 با اوجالان دیدار کردند. این هیئت حامل پیامی از رهبر پ.ک.ک برای دولت ترکیه بوده است. اوجالان در این نامه خود گفته است که «توانایی و عزم لازم»  برای حمایت از پیشنهاد جدید اردوغان و باغچلی را دارد.  وی همچنین بر آمادگی خود برای «اتخاذ گام مثبت و ایراد سخنرانی لازم» تاکید کرده است. به احتمال زیاد منظور او از این سخنرانی همان پیشنهاد باغچلی برای ایراد سخنانی در پارلمان ترکیه است.اوجالان همچنین بیان کرده است که «تقویت برادری کرد و ترک به شکل فوری مسئولیت تاریخی پراهمیتی برای همه ملت‌های منطقه است». رهبر حزب کارگران کردستان ترکیه همچنین حوادث غزه و سوریه را به عنوان ضرورتی برای حل مسئله کُردی بر می‌شمارد و می‌گوید که «طرف‌های خارجی» در این مسئله برای تبدیل آن به «مشکلی مزمن» دخالت می‌کنند، اما نامی از این طرف‌ها نبرده و از اپوزیسیون ترکیه هم خواسته است که برای موفقیت راه‌حل مسئله کردی تلاش کند. در عین حال هم هدف همه را ارتقای ترکیه به «سطحی شایسته» و «مرحله کنونی را دوره دموکراسی و برادری در ترکیه و همه کشورهای منطقه» دانسته است. این دومین دیدار با اوجالان در زندان جزیره ظرف دو ماه اخیر است. دیدار اول هم منحصر به بستگان او بعد از سه سال بود که در اواخر اکتبر پس از آن انجام شد که باغچلی شریک راست‌گرای دولت ترکیه پیشنهادی مبنی بر آزادی اوجالان و سخنرانی او در پارلمان برای انحلال پ.ک.ک مطرح کرد؛ اما یک روز پس از این پیشنهاد و ملاقات، ناگهان مقر سازمان هوافضای ترکیه «توساش» در آنکارا هدف حمله‌ مسلحانه پ.ک.ک قرار گرفت و 5 نفر کشته و 22 نفر دیگر زخمی شدند. در آن هنگام هم گفته شد که بعید است این عملیات جز وقفه‌ای کوتاه مانع پیشبرد این روندی شود که با ملاقات اوجالان کلید خورده است. در واقع ملاقات دیروز و پیام اوجالان تاکیدی بر عزم دو طرف برای گشودن مسیری جدید برای حل و فصل مسئله کردی ترکیه است. به نظر می‌رسد که اردوغان به دلایل مختلفی بیش از گذشته به حل و فصل مسئله کُردی متمایل شده‌ است؛ از پایان دادن به این مناقشه تاریخی و کسب حمایت پارلمانی کردها برای اصلاح قانون اساسی گرفته تا برداشتن این مانع داخلی در مسیر توسعه، تضمین تداوم حکمرانی عدالت و توسعه، تقویت جایگاه و نقش منطقه‌ای ترکیه و کنترل چالش‌ها و پیامدهای منطقه‌ای افزایش نفوذ ژئوپلیتیک آن از دروازه سوریه . فعلا گام اول این روند آزادی اوجالان از زندان و سخنرانی او در پارلمان ترکیه است. اگر این گام برداشته شود، باید دید مضمون سخنرانی او چه خواهد بود، در واقع این سخنرانی نقشه راه مسئله کُردی ترکیه می‌تواند باشد و بعد از آن گام‌ها و چالش‌های بعدی شروع خواهد شد. در مجموع فعلا برای خوش بینی و هر گونه پیش‌بینی درباره شروع دوره جدید میان پ.ک.ک و حکومت ترکیه و «آشتی» میان دو طرف زود است؛ اما با این چرخشی که باغچلی دست کم در بعد اعلامی داشت و پیام  اوجالان روزنه امیدی در این کشور برای تحقق این هدف گشوده است.
10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین