​​​​​​​
پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم در شرایط خاص اجتماعی و سیاسی پس از انتخابات، انتظارات زیادی از نحوه عملکرد دولت و نتایج آن در کوتاه‌مدت شکل گرفت. طرح شعار وفاق از سوی رئیس‌جمهور آقای پزشکیان و ترکیب کابینه با همراهی مجلس، به نظر می‌رسید که موجب کاهش چالش‌های سیاسی و اجتماعی در آغاز به کار دولت شود. با این حال، پس از گذشت حدود شش ماه از شروع به کار دولت، نگرش جامعه به عملکرد کوتاه‌مدت این دولت هنوز محل سؤال است.
پیمایش ملی شناخت که با حجم نمونه حدود 1000 نفر و به صورت تلفنی انجام شده است، به دنبال ارزیابی دقیق‌تری از اعتماد عمومی به دولت چهاردهم و همچنین بررسی وضعیت امید به تغییر در جامعه است. این پیمایش دو شاخص اصلی را ارزیابی کرده: «اعتماد به دولت» و «امید به تغییر».
نتایج این پیمایش نشان می‌دهد که نمره میانگین شاخص ترکیبی اعتماد به دولت از صفر تا 10 برابر با 4.13 بوده است. این نمره نشان‌دهنده وضعیت نسبتاً پایین اعتماد عمومی به دولت است. تحلیل این شاخص بر اساس ویژگی‌های مختلف جامعه، تصویری دقیق‌تر از نگرش عمومی ارائه می‌دهد. به طور خاص، زنان نسبت به مردان، اعتماد کمتری به دولت دارند. همچنین، افراد با تحصیلات دانشگاهی نیز به مراتب اعتماد کمتری به دولت نشان داده‌اند. این تفاوت‌ها می‌تواند به نگرانی‌های بیشتر این گروه‌ها در زمینه مسائل اقتصادی و اجتماعی برگردد. علاوه بر این، ساکنان مراکز استان‌ها و استان‌های با محرومیت کمتر نیز اعتماد کمتری به دولت دارند. این نکته حاکی از تأثیر تفاوت‌های منطقه‌ای و اقتصادی در ارزیابی عملکرد دولت است.
نکته مهم دیگر، تفاوت در میزان اعتماد افراد با گروه‌های سنی مختلف است. گروه سنی 30 تا 49 سال، یعنی افراد میان‌سال با مسئولیت‌های خانوادگی و اقتصادی، اعتماد کمتری به دولت نشان داده‌اند. این مسئله می‌تواند به نگرانی‌های این گروه‌ها نسبت به آینده اقتصادی و اشتغال برگردد. همچنین، نتایج نشان می‌دهد که افرادی که در انتخابات به آقای جلیلی رای داده‌اند نسبت به افراد رأی‌دهنده به آقای پزشکیان و حتی رأی‌ندهندگان در انتخابات، اعتماد کمتری به دولت دارند.
در تحلیل دقیق‌تر این شاخص، می‌توان نشان داد که اعتماد به کارایی دولت در زمینه سیاست خارجی بیشتر از مسائل اقتصادی است. 30.1 درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که دولت آقای پزشکیان توانایی زیادی در بهبود روابط ایران با دیگر کشورها دارد. اما در مقابل، تنها 15.3 درصد از پاسخ‌دهندگان به توانایی دولت در حل مشکلات اقتصادی، مانند تورم و بیکاری، اعتماد داشته‌اند. این شکاف نشان می‌دهد که مردم بیشتر به توانایی دولت در سیاست‌های خارجی امید دارند تا در حل مسائل اقتصادی.
همچنین در بررسی میزان اعتماد به صداقت و پاسخگویی دولت، بیشترین نگاه مثبت مربوط به محبوبیت شخص آقای پزشکیان است، به طوری که 34.4 درصد از مردم او را «زیاد یا خیلی زیاد» محبوب می‌دانند. در حالی که در زمینه پاسخگویی به انتقادات مردم، تنها 17.5 درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که دولت به نظرات و انتقادات مردم توجه دارد. این اختلاف می‌تواند به بی‌اعتمادی مردم به پاسخگویی دولت در مسائل اساسی اجتماعی و اقتصادی منجر شود.
یکی از سؤالات مهم در این پیمایش، مقایسه عملکرد دولت چهاردهم با دولت پیشین بوده است. 41.3 درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که در صورت ادامه دولت پیشین، وضعیت کشور بهتر بود. این نگرش نشان‌دهنده نارضایتی قابل توجهی از عملکرد دولت جدید در مدت زمان کوتاه است و تأثیر منفی بر اعتماد عمومی دارد.
در مجموع، نتایج پیمایش حاکی از آن است که در حال حاضر بخشی از جامعه هنوز در انتظار مشاهده نتایج ملموس عملکرد دولت در زمینه حل مشکلات اقتصادی و بهبود وضعیت معیشتی است. درصد بالای پاسخ‌های میانه و متوسط نشان‌دهنده عدم قضاوت قطعی در مورد عملکرد دولت است. این نگرش به ویژه در زمینه مسائل اقتصادی، مانند تورم و بیکاری، نشان‌دهنده کاهش امید به تغییرات سریع است. اگرچه نگرش نسبتاً مثبت نسبت به شخص رئیس‌جمهور وجود دارد، اما این نگرش در برابر ناکامی‌های اقتصادی و نارضایتی از عملکرد دولت در زندگی روزمره چندان معنادار نیست. این نتایج می‌تواند زنگ خطری برای دولت در جهت افزایش پاسخگویی به انتظارات عمومی و بهبود وضعیت اقتصادی کشور باشد.