جاروهای رباتیک؛ گامی فراتر از نظافت خانه
در حالی که با سرعت پیشرفت فناوری، دستگاههای هوشمند در زندگی روزمره جایگاه ویژهای یافتهاند، محققان در بررسیهای جدید خود دریافتهاند که بعضی از این دستگاهها یعنی «جاروهای رباتیک»، تنها بخش کوچکی از تواناییهای خود را به کار میگیرندنویسنده: فائزه مهاجر، روزنامه نگار
مترجم:
در دنیایی که هوش مصنوعی و رباتیک با شتابی بیسابقه در حال گسترشاند، بسیاری از ابزارهای روزمره ما نیز دستخوش تحولی عمیق شدهاند. یکی از این ابزارها، جاروهای رباتیک خانگیاند؛ وسایلی که تا چند سال پیش تصورشان بیشتر به فیلمهای علمیتخیلی محدود میشد. با این حال امروز در بسیاری از خانهها جا باز کردهاند و بخش بزرگی از وظایف نظافتی را به دوش میکشند. اما یک پرسش مهم همچنان مطرح است: آیا این دستگاهها فقط برای جارو کشیدن ساخته شدهاند؟
پژوهشی تازه از دانشگاه بَت در بریتانیا نشان میدهد که پاسخ منفی است. محققان این دانشگاه با همکاری پژوهشگرانی از دانشگاه کلگری کانادا به این نتیجه رسیدهاند که جاروهای رباتیک میتوانند با برنامهریزی دوباره، به دستیاران چندمنظوره در خانه بدل شوند؛ آنهم بدون نیاز به تغییرات گسترده سختافزاری.
جاروهایی که بیشتر اوقات بیکارند
تحقیقات نشان میدهد که این دستگاههای خانگی، بهرغم حضور مؤثرشان در خانهها، تنها بهطور متوسط کمتر از دو ساعت در روز فعالیت میکنند. این یعنی حدود ۹۰ درصد از زمان روز را بیکار هستند. همین نکته پژوهشگران را به این فکر انداخت که آیا میتوان با برنامهریزی مجدد این رباتها، استفاده بیشتری از آنها کرد؟
پاسخ، مثبت بود. آنها موفق شدند با تغییراتی نرمافزاری و اندکی توسعه عملکرد، جاروهای رباتی را به دستگاههایی چندکاره تبدیل کنند؛ دستگاههایی که قادرند نهتنها محیط را نظافت کنند، بلکه با انجام کارهای متنوع دیگر، جایگاهی مهمتر در خانه بیابند.
4 کارکرد جدید جاروهای هوشمند
برای اثبات این فرضیه، یک مدل رایج از جاروهای رباتی آزمایش شد. این ربات پس از برنامهریزی مجدد، چهار کارکرد نوین پیدا کرد:
1. شارژر همراه و متحرک موبایل
ربات میتواند با تعقیب کاربر، تلفن همراه او را شارژ کند. این قابلیت با نصب یک باتری و پورت شارژ روی بدنه ربات عملی شد و به کاربر اجازه میداد بدون دغدغه پیدا کردن پریز، گوشیاش را در هر جای خانه شارژ کند.
2. نمایش تمرینهای ورزشی روی دیوار یا سقف
با افزودن یک پروژکتور کوچک به ربات، امکان نمایش ویدئوهای آموزشی برای ورزش در خانه فراهم شد. این قابلیت بهویژه در فضاهای محدود شهری بسیار کاربردی است، چراکه دیگر نیازی به صفحهنمایش جداگانه یا فضای اختصاصی برای تمرین وجود ندارد.
3. کنترل از راه دور آشپزخانه
ربات به دوربینی مجهز شد که میتوانست تصویر داخل فر را به تلفن همراه کاربر ارسال کند. به این ترتیب، کاربر میتوانست در هرجای خانه وضعیت غذایش را ببیند و حتی عملکرد فر را تنظیم کند.
4. حفظ حریم خصوصی با پیام هشدار
یک نمایشگر کوچک روی ربات نصب شد که پیامهایی مانند «مزاحم نشوید» را نمایش میداد. ربات میتوانست در موقعیتهای خاص به مکان ساکتی برود تا مزاحم فعالیتهای کاربر نشود؛ برای مثال هنگام جلسات کاری آنلاین یا استراحت.
فراتر از یک نظافتچی
اما ایدهها به همین چهار مورد ختم نمیشود. دانشمندان بیش از ۱۰۰ قابلیت بالقوه برای جاروهای رباتی شناسایی کردهاند. یکی از جذابترین پیشنهادها، استفاده از ربات برای جابهجایی خریدهای روزانه از صندوق عقب خودرو به آشپزخانه است. اگرچه چنین وظیفهای به امکانات بیشتری نیاز دارد، اما با پیشرفت تجهیزات جانبی مانند بازوهای رباتیک، این چشمانداز دور از دسترس نیست.
بازار داغ رباتهای خانگی
بر اساس آمارها، ارزش بازار جهانی رباتهای خانگی در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۰.۳ میلیارد دلار بوده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۸ این رقم به بیش از ۲۴.۵ میلیارد دلار برسد. این رشد نمایانگر روند رو به گسترش استقبال عمومی از فناوریهای خانه هوشمند است. کاربران نهتنها به دنبال راحتی، بلکه به دنبال ابزارهایی هستند که با فضای دیجیتال زندگی امروز هماهنگ باشند.
موانعی بر سر راه این ایده جدید
در کنار فرصتها، چالشهایی هم وجود دارد. برخی از وظایف جدید ممکن است نیازمند افزودن سختافزارهایی مانند چرخدستی، بازوی مکانیکی یا حسگرهای پیشرفته باشند. شیوکاوا، دانشجوی دکتری و یکی از محققان پروژه، میگوید: «هرچند بسیاری از کارکردهای جدید با تغییراتی ساده قابل اجرا هستند، اما برخی از آنها به تجهیزاتی نیاز دارند که هنوز در اختیار عموم مردم نیستند.»
با این حال، او معتقد است که همین حالا هم بسیاری از عملکردها تنها با نرمافزار و برنامهریزی مجدد در دسترس قرار دارند. بهعبارت دیگر، جاروهای رباتی امروز میتوانند بدون هزینه بالا، بسیار بیشتر از آنچه تصور میشود، مفید واقع شوند.
آینده خانههای ما
پژوهش اخیر یک پیام روشن دارد: جاروهای رباتیک میتوانند بیش از یک دستگاه نظافتچی ساده باشند. با کمی خلاقیت، مقداری برنامهنویسی و اندکی توسعه، این رباتها میتوانند نقشهایی چون دستیار شخصی، پخشکننده رسانه، ابزار کنترل از راه دور، همبازی گربهها و حتی نگهبان خانه را ایفا کنند.
در جهانی که روزبهروز پیچیدهتر و پرمشغلهتر میشود، داشتن رباتی چندکاره در خانه میتواند بخش بزرگی از بار ذهنی و جسمی افراد را کاهش دهد. شاید در آیندهای نهچندان دور، هر خانه نه یک جاروبرقی، بلکه یک «دستیار هوشمند چندمنظوره» در خدمت خود داشته باشد.

پژوهشی تازه از دانشگاه بَت در بریتانیا نشان میدهد که پاسخ منفی است. محققان این دانشگاه با همکاری پژوهشگرانی از دانشگاه کلگری کانادا به این نتیجه رسیدهاند که جاروهای رباتیک میتوانند با برنامهریزی دوباره، به دستیاران چندمنظوره در خانه بدل شوند؛ آنهم بدون نیاز به تغییرات گسترده سختافزاری.
جاروهایی که بیشتر اوقات بیکارند
تحقیقات نشان میدهد که این دستگاههای خانگی، بهرغم حضور مؤثرشان در خانهها، تنها بهطور متوسط کمتر از دو ساعت در روز فعالیت میکنند. این یعنی حدود ۹۰ درصد از زمان روز را بیکار هستند. همین نکته پژوهشگران را به این فکر انداخت که آیا میتوان با برنامهریزی مجدد این رباتها، استفاده بیشتری از آنها کرد؟
پاسخ، مثبت بود. آنها موفق شدند با تغییراتی نرمافزاری و اندکی توسعه عملکرد، جاروهای رباتی را به دستگاههایی چندکاره تبدیل کنند؛ دستگاههایی که قادرند نهتنها محیط را نظافت کنند، بلکه با انجام کارهای متنوع دیگر، جایگاهی مهمتر در خانه بیابند.
4 کارکرد جدید جاروهای هوشمند
برای اثبات این فرضیه، یک مدل رایج از جاروهای رباتی آزمایش شد. این ربات پس از برنامهریزی مجدد، چهار کارکرد نوین پیدا کرد:
1. شارژر همراه و متحرک موبایل
ربات میتواند با تعقیب کاربر، تلفن همراه او را شارژ کند. این قابلیت با نصب یک باتری و پورت شارژ روی بدنه ربات عملی شد و به کاربر اجازه میداد بدون دغدغه پیدا کردن پریز، گوشیاش را در هر جای خانه شارژ کند.
2. نمایش تمرینهای ورزشی روی دیوار یا سقف
با افزودن یک پروژکتور کوچک به ربات، امکان نمایش ویدئوهای آموزشی برای ورزش در خانه فراهم شد. این قابلیت بهویژه در فضاهای محدود شهری بسیار کاربردی است، چراکه دیگر نیازی به صفحهنمایش جداگانه یا فضای اختصاصی برای تمرین وجود ندارد.
3. کنترل از راه دور آشپزخانه
ربات به دوربینی مجهز شد که میتوانست تصویر داخل فر را به تلفن همراه کاربر ارسال کند. به این ترتیب، کاربر میتوانست در هرجای خانه وضعیت غذایش را ببیند و حتی عملکرد فر را تنظیم کند.
4. حفظ حریم خصوصی با پیام هشدار
یک نمایشگر کوچک روی ربات نصب شد که پیامهایی مانند «مزاحم نشوید» را نمایش میداد. ربات میتوانست در موقعیتهای خاص به مکان ساکتی برود تا مزاحم فعالیتهای کاربر نشود؛ برای مثال هنگام جلسات کاری آنلاین یا استراحت.
فراتر از یک نظافتچی
اما ایدهها به همین چهار مورد ختم نمیشود. دانشمندان بیش از ۱۰۰ قابلیت بالقوه برای جاروهای رباتی شناسایی کردهاند. یکی از جذابترین پیشنهادها، استفاده از ربات برای جابهجایی خریدهای روزانه از صندوق عقب خودرو به آشپزخانه است. اگرچه چنین وظیفهای به امکانات بیشتری نیاز دارد، اما با پیشرفت تجهیزات جانبی مانند بازوهای رباتیک، این چشمانداز دور از دسترس نیست.
بازار داغ رباتهای خانگی
بر اساس آمارها، ارزش بازار جهانی رباتهای خانگی در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۰.۳ میلیارد دلار بوده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۸ این رقم به بیش از ۲۴.۵ میلیارد دلار برسد. این رشد نمایانگر روند رو به گسترش استقبال عمومی از فناوریهای خانه هوشمند است. کاربران نهتنها به دنبال راحتی، بلکه به دنبال ابزارهایی هستند که با فضای دیجیتال زندگی امروز هماهنگ باشند.
موانعی بر سر راه این ایده جدید
در کنار فرصتها، چالشهایی هم وجود دارد. برخی از وظایف جدید ممکن است نیازمند افزودن سختافزارهایی مانند چرخدستی، بازوی مکانیکی یا حسگرهای پیشرفته باشند. شیوکاوا، دانشجوی دکتری و یکی از محققان پروژه، میگوید: «هرچند بسیاری از کارکردهای جدید با تغییراتی ساده قابل اجرا هستند، اما برخی از آنها به تجهیزاتی نیاز دارند که هنوز در اختیار عموم مردم نیستند.»
با این حال، او معتقد است که همین حالا هم بسیاری از عملکردها تنها با نرمافزار و برنامهریزی مجدد در دسترس قرار دارند. بهعبارت دیگر، جاروهای رباتی امروز میتوانند بدون هزینه بالا، بسیار بیشتر از آنچه تصور میشود، مفید واقع شوند.
آینده خانههای ما
پژوهش اخیر یک پیام روشن دارد: جاروهای رباتیک میتوانند بیش از یک دستگاه نظافتچی ساده باشند. با کمی خلاقیت، مقداری برنامهنویسی و اندکی توسعه، این رباتها میتوانند نقشهایی چون دستیار شخصی، پخشکننده رسانه، ابزار کنترل از راه دور، همبازی گربهها و حتی نگهبان خانه را ایفا کنند.
در جهانی که روزبهروز پیچیدهتر و پرمشغلهتر میشود، داشتن رباتی چندکاره در خانه میتواند بخش بزرگی از بار ذهنی و جسمی افراد را کاهش دهد. شاید در آیندهای نهچندان دور، هر خانه نه یک جاروبرقی، بلکه یک «دستیار هوشمند چندمنظوره» در خدمت خود داشته باشد.
10 صفحه آخر
پربازدیدترین اخبار