آقای رئیس جمهور این گزارش درباره مصادیق اجحاف زیرساختی به مشهدالرضا(ع) را بخوانید

به نام زیارت به کام دیگران!

نویسنده: مسعود حمیدی

مترجم:


«وعده‌ای نمی‌دهم که نتوانم به آن عمل کنم و نمی‌خواهم به مردم وعده غیرکارشناسی و پوچ بدهم». این جان کلام رئیس‌جمهور است که امروز میزبان او هستیم. اما جناب رئیس‌جمهور باید به شما بگویم به «شهر وعده‌ها» خوش‌آمدید. جناب دکتر پزشکیان شما در دکترین و راهبرد خود بارها اعلام کرده‌اید که با تمرکزگرایی و تجمع امکانات کشور در مرکز مخالف هستید و خود را مدافع حاشیه‌ها می‌دانید و همواره از رویه‌های موجودی که باعث تضعیف استان‌ها و مناطق حاشیه‌ای کشور مانند استان‌های مرزی شده است، انتقاد کرده‌اید و خواستار اصلاح این رویه‌ها و تمرکزگرایی بوده‌اید. امروز سکان این تصمیم گیری ها در دستان شماست و بهترین فرصت است تا آمال و راهبردهایی را که چندین دهه است در ذهن خود داشته‌اید، جامه عمل بپوشانید. در گزارش پیش رو اشاره‌ای به وضعیت موجود و ضعف‌های زیرساختی قابل‌تأمل استان خراسان رضوی و کلان‌شهر مشهد خواهیم داشت و به وعده‌هایی که در طول یکی دو دهه گذشته مدیران پایتخت‌نشین برای جبران این کاستی‌ها داده‌اند، اشاره خواهیم کرد و درنهایت پیشنهاد و مطالبه که می‌توان با انجام آن‌ هم در راستای راهبرد کلان شما یعنی توسعه حاشیه‌ها و تمرکززدایی گام برداشت و هم بخش عمده‌ای از ضعف‌های زیرساختی استان خراسان رضوی و کلان‌شهر مشهد را جبران کرد.

vمشهدالرضا(ع) پایتخت معنوی کشور است که پناه این امام سالانه میلیون‌ها زائر را روانه کلان‌شهر مشهد می‌کند و در مناسبت‌های خاص مانند همین دهه کرامت، تمام ورودی‌های این شهر و حتی خیابان‌ها و معابر آن قفل می‌شود و زیر بار ترافیک خودروهای ورودی شانه خم می‌کند و باعث می‌شود مجاوران آن حضرت شرمنده خیل عاشقانش شوند. اما مردم مشهد دارایی‌های خود را با این زائران سهیم شده‌اند و از بهداشت و درمان و خدمات خود کم می‌کنند تا به زائران خدمت‌رسانی کنند و همین باعث شده کلان‌شهر مشهد امروز در حوزه زیرساخت بهداشت و درمان و آموزش با عقب‌ماندگی جدی روبه‎رو شود و به همین دلیل است که دولت‌ها حداقل از دولت دهم سعی در جبران این عقب‌ماندگی‌ها کرده‌اند؛ اما حقیقت ماجرا و آنچه رخ‌داده این است که هرآن چه وعده داده شد، یا در حد وعده بوده و یا به نام امام رضا(ع) و زیارت و به کام دیگران بوده است.
شوخی با بودجه زیارت
برای مثال از ابتدای دهه نود موضوع بودجه زیارت برای تأمین هزینه‌های خدمت‌رسانی به زائران امام هشتم(ع) وارد بودجه کشور شد؛ اما در عمل تخصیص‌ها ناچیز بوده و در ادامه همین بودجه ناچیز هم بین 3 استان تقسیم شد و عملاً خروجی نداشت و سرانجام به‌طورکلی کنار گذاشته شد. حتی کارگروه ملی زیارت هم تشکیل شد اما کارگروه ملی، با عملکرد ملی با بودجه محلی آن هم برای سه استان بوده و هست که این بودجه و تشکیلات عریض و طویل آن بیشتر به شوخی شباهت دارد؛ بودجه 200 میلیاردی حتی جبران‌کننده خدمات پارکینگی یا اقامت زائران امام رضا(ع) هم نمی‌شود تازه اگر تخصیصی داده شود و یا مشهدالرضا(ع) در اولویت باشد.آقای رئیس‌جمهور، استان خراسان رضوی 20 سال پیش 38 کیلومتر آزادراه در اختیار داشت و امروز هم همان 38 کیلومتر است و در 20 سال گذشته حتی یک متر به آزادراه‌های استان افزوده نشده است؛ درحالی‌که برخی استان‌ها برخلاف جایگاهشان در اسناد بالادستی و آمایشی ضریب برخورداری بالاتری دارند و سهم خراسان از آزادراه‌های کشور حدود یک درصد است درحالی‌که برخی استان‌ها مانند اصفهان 1.5 برابر جاده‌های ترانزیتی از آزادراه و بزرگراه برخوردار است و این عین ضد عدالت بودن، مرکز محور بودن و تمرکزگرایی امکانات زیرساختی کشور است. تلخ‌تر آن که 80 درصد زائران چند ده‌میلیونی امام رضا(ع) با خودروی شخصی به مشهد سفر می‌کنند و به خاطر نبود زیرساخت جاده‌ای علاوه بر تحمیل حجم بالای ترافیک تصادفات زیادی در محورهای ورودی مشهد را سبب می‌شود.
به نام امام رضا(ع) به کام دیگران
به همین دلیل در دولت دهم تصمیم بر این شد که «آزادراه حرم تا حرم» احداث شود؛ آزادراهی که نام ابتدایی آن امام رضا(ع) بود و بعداً تغییر نام داد و هدفش رفع همین عقب‌ماندگی و خدمت‌رسانی به زائران امام هشتم(ع) در سفر به مشهد بود. اما آنچه رخ‌داده در این 15 سال به واقع اسفناک است و متأسفانه به‌رغم این که این پروژه به نام مشهدالرضا(ع) بوده، مدیران وزارت راه و شهرسازی هیچ‌گاه مشهدالرضا را در این پروژه در اولویت قرار نداده و ساخت آزادراه را از انتها کلید زدند که بخش‌هایی از آن افتتاح شد و مرکز کشور یعنی حومه تهران، قم تا سمنان از این آزادراه برخوردار شده‌اند؛ ولی حتی یک کیلومتر از مسیر این پروژه در جغرافیای خراسان رضوی به بهره‌برداری نرسیده است. درحالی‌که همه مدیران دولتی از وزیر راه، وزیر کشور و حتی شخص رئیس‌جمهور در دولت‌های پیشین در سفرهای خود به مشهد وعده و تاکید کرده‌اند که باید قطعه مشهد - نیشابور این آزادراه در اولویت باشد و زودتر به بهره‌برداری برسد اما در عمل وزارت راه و شهرسازی هنوز اصرار دارد که ابتدا قطعات انتهایی این مسیر را به اتمام برساند و مشهد همچنان از افزوده شدن یک متر آزادراه به وضع موجود خود محروم مانده  و این رویه حتی در دولت چهاردهم هم ادامه‌دار است.
برقی سازی ریلی از انتها
اما پروژه بعدی «قطار برقی مشهد - تهران» است. پروژه‌ای که حدود 20 سال است که مطرح‌شده و در دولت یازدهم بنا بوده با مشارکت دولت چین و بر اساس قرارداد رسمی رئیس‌جمهور این کشور اجرایی شود اما به سرانجام نرسید و امروز بعد از کش‌وقوس‌های فراوان بناست اجرایی و عملیاتی شود. اما متأسفانه همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد وزارت راه و شهرسازی و مدیران پایتخت‌نشین هیچ اعتقادی به «اولویت دادن به مشهد» ندارند و همه پروژه‌هایی را که رؤسای جمهور و مدیران دولتی و حتی رهبر معظم انقلاب برای رفع و جبران عقب‌ماندگی زیرساخت مواصلاتی مشهد برای ارائه خدمات سهل و ارزان به زائران علی بن موسی‌الرضا(ع)  مورد تاکید قرار داده‌اند و با نام امام رضا(ع) مصوب شده‌اند، از انتها آغاز کرده‌اند و این بار هم مدیرعامل راه‌آهن کشور اعلام کرد برقی سازی خط آهن مشهد - تهران از تهران به گرمسار اجرایی می‌شود.
مشهد در اولویت 2 پروژه ملی قرار گیرد
بنابراین باید به‌صراحت بیان کرد جناب رئیس‌جمهور رویه تمرکزگرایی و مرکزگرایی برخلاف توسعه عدالت محور هنوز هم در بدنه دولت پایتخت‌نشین ادامه دارد و ادامه این نگاه و اجرای آن در ذیل راهبردها و گفتارهای رئیس دولت مبنی بر توسعه حاشیه و تمرکززدایی از توسعه مرکز محور بسیار تأسف‌آور و تأمل‌برانگیز است. بنابراین از شما درخواست داریم اگر بر راهبرد و گفتار خود در ایام انتخابات اعتقاد داشته که توسعه باید به استان‌های حاشیه کشور برود، یک‌بار برای همیشه تصمیم گرفته و ابلاغ کنید پروژه‌های عمرانی که برای استان خراسان بحران‌زده در حوزه زیرساختی و با نام زائران امام رضا(ع) و خدمت‌رسانی بیش‌ازپیش مشهدالرضا به زائران مصوب می‌شوند، عملیات اجرایی آن‌ها از مشهد آغاز و تخصیص اعتبارات در وزارتخانه مربوطه مبتنی بر همین راهبرد اولویت‌بندی شود و در دو پروژه «قطار برقی مشهد - تهران» و آزادراه «حرم تا حرم» تخصیص‌ها و آغاز عملیات اجرایی از مشهد الرضا کلید زده شود تا شاهد گامی در توسعه زائر محور در دولت چهاردهم باشیم.
10 صفحه آخر