چگونه دمشق در دیگ اعتمادسازی تدریجی آمریکا می‌پزد؟

جولانی؛ قورباغه پخته سوریه

نویسنده:

مترجم:

«صلح‌طلبی و کرنش در برابر بیگانگان در بیرون از مرزها و حرف زدن با زبان اسلحه در داخل». این عصاره چند ماه عملکرد حاکمیت جدید سوریه به رهبری تحریرالشام و ابومحمد جولانی است. سیاستی کاملاً در راستای پروژه‌ای برای تثبیت جایگاه نظام جدید در برابر بحران‌ها و ضعف مشروعیت داخلی و بین‌المللی. زبان خشن در برخورد با مخالفان و اقلیت‌ها، ویژگی همیشگی تکفیری‌هاست؛ در حالی که در برابر اراده کشورهای خواهان سوریه‌ای ضعیف و وابسته، به‌ویژه رژیم صهیونیستی، کاملاً تسلیم شده‌اند تا چشم بر سرکوب‌های خونین ببندند. سیاستی که تاکنون بی‌نقص اجرا شده: نه تنها ترورها و جنایات علیه علوی‌ها و سلطه بر قدرت بدون انتخابات، واکنشی از غربی‌ها برنمی‌انگیزد، بلکه برای جولانی فرش قرمز نیز پهن می‌کنند. اگرچه این چند ماه عملکرد گویای وابستگی این هیئت حاکمه است، اما مواضع اخیر دولتمردان آمریکایی ابعاد تازه‌ای از مناسبات پشت‌پرده میان جولانی، واشنگتن و رژیم صهیونیستی را آشکار کرده است. از جمله، رابرت فورد، سفیر پیشین آمریکا در سوریه، از ارتباطات پنهانی با جولانی در ادلب سخن گفت و او را گزینه‌ای مناسب برای پروژه سقوط بشار اسد دانست. همزمان، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در جلسه استماع سنا اعلام کرد سوریه فقط چند هفته تا «فروپاشی و جنگ داخلی با ابعاد حماسی» فاصله دارد. این اظهارات تنها چند روز پس از تصمیم جنجالی ترامپ برای لغو تحریم‌های دیرینه سوریه مطرح شد.
مفهوم استراتژی «قورباغه پخته»
این تمثیل به افزایش تدریجی فشار یا تغییرات بدون واکنش جدی طرف مقابل اشاره دارد: اگر قورباغه را در آب داغ بیندازید، می‌پرد؛ اما اگر آرام آرام آب را گرم کنید، پخته می‌شود. سیاست آمریکا در قبال جولانی نیز چنین است.
سناریوی سه‌گانه قورباغه پخته:
گام اول – مشروع‌سازی تدریجی جولانی:سخنان فورد و توصیف جولانی به‌عنوان گزینه‌ای مناسب برای رهبری آینده، عادی‌سازی چهره او نزد افکار عمومی و نهادهای بین‌المللی را هدف گرفته است. ترامپ نیز از او به‌عنوان «مردی جوان، جذاب و مبارز» یاد کرده است.
گام دوم – تهدید به بی‌ثباتی:اظهارات روبیو درباره احتمال جنگ داخلی، اهرم فشار آمریکا بر جولانی است. پیامی است که اگر از چارچوب تعیین‌شده خارج شوی، حمایت از بین می‌رود. روبیو با طعنه افزود: اگر با آن‌ها تعامل کنیم، شاید جواب دهد؛ نکنیم، حتماً جواب نمی‌دهد.
گام سوم – تطمیع با هویج سیاسی و اقتصادی:تمجید ترامپ از جولانی و لغو تحریم‌ها، مشوق‌هایی برای تبعیت از سیاست‌های واشنگتن‌اند. این بخشی از همان سیاست چماق و هویج است.
آمریکا با این روش مرحله‌ای، تلاش دارد حکومت جولانی را مهار، هدایت و در صورت لزوم قربانی کند. با عادی‌سازی چهره‌اش، ابزار تهدید سنا و تطمیع دیپلماتیک، او را در موقعیتی وابسته نگه می‌دارد. تا این‌جا، این سیاست در کانالیزه‌کردن تصمیم‌های داخلی و خارجی سوریه موفق بوده است. چنان‌که جولانی نه‌تنها واکنشی به تجاوز صهیونیست‌ها در خاک سوریه نداشته، بلکه در بحبوحه جنگ غزه، با اخراج گروه‌های فلسطینی از خاک سوریه، هدیه‌ای بزرگ به اسرائیل داد و از آمادگی برای عادی‌سازی روابط نیز سخن گفت. استراتژی «قورباغه پخته» در چارچوب نظم‌سازی نیابتی آمریکا در خاورمیانه اجرا می‌شود: بدون مداخله نظامی مستقیم، با استفاده از مهره‌های قابل مهار. موفقیت آن وابسته به رفتار جولانی و دخالت بازیگرانی چون ایران، ترکیه و روسیه است.
10 صفحه اول