چوب حراج به پیله ابریشم!

جهاد کشاورزی استان درخصوص ورود دلالان به حوزه نوغانداری استان برای خرید پیله با قیمت های پایین هشدار داد

نویسنده:

مترجم:

صنعت نوغانداری از دیرباز به‌عنوان یکی از اصیل‌ترین و ارزشمندترین مشاغل در مناطق مختلف ایران، به‌ویژه استان خراسان رضوی و شهرستان بایگ، شناخته شده است. این منطقه، با برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب و سابقه طولانی در پرورش کرم ابریشم، همواره به‌عنوان مهد نوغانداری کشور مطرح بوده و نقش بسزایی در تأمین مواد اولیه صنایع ابریشم و اشتغال‎زایی روستاییان ایفا کرده است. با این حال، در سال‌های اخیر، ورود بی‌ضابطه دلالان و سودجویان به این حوزه، تهدیدات جدی برای بقای این صنعت اصیل ایجاد کرده و چوب حراج بر سر پیله ابریشم زده است. دلالان با سوءاستفاده از ناآگاهی برخی نوغانداران و ضعف نظام نظارتی، اقدام به خرید پیله‌های ابریشم با قیمت‌های ناعادلانه می‌کنند و با احتکار و عرضه نامناسب، نه‌تنها سود کلانی به جیب می‌زنند، بلکه باعث کاهش شدید قیمت خرید پیله شده‌اند. این مسئله موجب شده تا بسیاری از نوغانداران، با ضررهای مالی سنگینی مواجه شوند و رغبت خود را به ادامه این حرفه از دست بدهند. در نتیجه، روند تولید پیله ابریشم که زمانی ستون اقتصادی بسیاری از خانوارهای روستایی بود، امروزه با خطر تعطیلی مواجه شده است. از سوی دیگر، دلالان با ایجاد بازار سیاه و دور زدن تشکل‌های رسمی نوغانداری، مانع از شکل‌گیری قیمت‌گذاری عادلانه می‌شوند. این موضوع نه‌تنها به اقتصاد محلی آسیب می‌زند، بلکه کیفیت پیله‌های تولیدی را نیز تحت تأثیر قرار داده است.

​​​​​​​
چالش های پیش روی صنعت نوغانداری
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در همین زمینه درخصوص ورود دلالان به حوزه نوغانداری برای خرید پیله با قیمت‌های پایین هشدار داد و به ایسنا گفت: قیمت نامناسب خرید پیله در زمان تولید، نبود افراد باتجربه در حوزه صنعت نوغانداری و ابریشم‌کشی نیز مهم‌ترین چالش‌های پیش روی این صنعت است.  محمد سلطان‌پور با اشاره به سهم خراسان رضوی در توزیع تخم نوغان افزود: امسال سهمیه توزیع تخم نوغان ۹۷۰۰ جعبه بوده که با توجه به توزیع ۸۶۰۰ جعبه در سال گذشته، شاهد افزایش بیش از ۱۰ درصدی تخم نوغان در استان هستیم.
رتبه اول تولید ابریشم خام در کشور
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان این‎که خراسان رضوی از دیرباز در صنعت نوغانداری و ابریشم‌کشی فعال بوده است، تصریح کرد: این استان در حال حاضر رتبه دوم تولید پیله تر و رتبه اول تولید ابریشم خام را در کشور دارد. وی تعداد نوغانداران مشغول به فعالیت در استان را حدود ۶۰۰۰ نفر دانست و اظهار کرد: بیشترین پرورش کرم ابریشم در خراسان رضوی مربوط به شهرستان تربت‌حیدریه است که در این شهرستان ۱۷۶۸ تخم نوغان توزیع‌ و از این میزان ۷۷ هزار تن پیله تر تولید شده است.
حمایت ها از نوغانداران
سلطان پور به حمایت‌های انجام‌شده از فعالان این حوزه اشاره کرد و در تشریح جزئیات آن گفت: این حمایت‌ها از طریق توزیع نهال توت یارانه دار و تخم نوغان یارانه دار، برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی و روز مزرعه، خرید حمایتی پیله تر و صدور پروانه برای واحد سنتی و صنعتی صورت گرفته است. همچنین از سوی کمیته امداد و بهزیستی نیز برای افراد تحت پوشش که در این زمینه فعالیت دارند، حمایت‌هایی انجام‌شده است. معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی بابیان این که بیشترین فعالیت درزمینه نوغانداری و پرورش کرم ابریشم در شهرستان‌های تربت‌حیدریه، کوهسرخ، درگز، زاوه، کلات و گناباد انجام می‌شود، گفت: مهد ابریشم‌کشی در خراسان رضوی شهر بایگ تربت‌حیدریه است که هم‎اکنون ۴۰۰ کارگاه فعال در این شهر وجود دارد.
مشکلات پیش روی نوغانداران
وی خاطرنشان کرد: با ورود سرشاخه‌های اصلاح نژادی از استان گیلان و تولید نهال در داخل استان و توزیع بین متقاضیان، همچنین ورود نهال اصلاح نژادی از استان‌های شمال کشور در زمینه توسعه توتستان‌ها در استان اقدام شده است. معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به مشکلات پیش روی نوغانداران اعلام کرد: ایجاد زیرساخت‌های لازم از قبیل توسعه توتستان‌ها و تولید تخم نوغان در داخل استان، پوشش بیمه‌ای کامل برای نوغانداران و حمایت از خرید پیله با قیمت مناسب از تولیدکننده و ایجاد زنجیره‌های ارزش در این صنعت می‌تواند به رفع مشکلات پیش روی فعالان این صنعت کمک کند.
ضرورت تقویت تشکل های مردمی نوغانداری
به هر روی، اگرچه دولت و نهادهای مسئول در سال‌های گذشته اقداماتی برای سامان‎دهی بازار خرید و فروش پیله ابریشم انجام داده‌اند، اما به نظر می‌رسد این تلاش‌ها بدون مقابله جدی با دلالان و تقویت تشکل‌های مردمی نوغانداری، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت. برای نجات این صنعت ارزشمند، ضروری است که با ایجاد سیستم‌های نظارتی دقیق، حمایت از خرید مستقیم پیله توسط کارخانه‌های مجاز و آموزش نوغانداران برای آشنایی با حقوق خود، از سودجویی دلالان جلوگیری شود. در غیر این صورت، ادامه این روند می‌تواند به نابودی یکی از کهن‌ترین صنایع کشاورزی ایران منجر شود.
10 صفحه اول