نان آزاد عرفی شد!

رئیس اتحادیه نانوایان مشهد: نانوایی های آزادپز باید عرف را رعایت کنند

نویسنده: مسعود حمیدی

مترجم:

​​​​​​​
حدس زدن برخی سیاست‌گذاری‌ها و راهبردها دشوار است؛ اما آنچه می‌توان به‌صورت قطعی گفت این است که دولت چهاردهم یا حداقل برخی مدیران سطح کلان و وزرا در حال حاضر به‌صورت عملی سیاست واگذاری بازار به دست‌های پنهان اسمیت را اعمال کرده‌اند و مدام از واگذاری نرخ‌گذاری و قیمت‌گذاری محصولات و کالاها بر اساس عرضه و تقاضا می‌گویند؛ چندی پیش قیمت لبنیات را که سرانه مصرف آن طی چند سال گذشته نزولی شده، رسماً آزاد کردند و نرخ‌گذاری را به دست کارخانه‌های لبنیاتی سپردند و تنها قیمت شیر خام تعیین می‌شود.
طی یک ماه گذشته عرصه نان و نانوایی نوسانات زیادی را تجربه کرد. تمام این نوسانات معلول یک مسئله اساسی به نام آرد یارانه‌ای است. دولت گندم را با نرخ حمایتی از کشاورز خریداری می کرد و آن را به نانوایی‌های دولتی با نرخ یارانه‌ای تحویل می‌داد و این گندم و آرد یارانه‌ای مجالی برای سوداگری چند دهه و چند سال اخیر بوده و هست؛ از قاچاق آرد و نان به کشورهای همسایه گرفته تا فروش آرد دولتی به کارخانه‌ها. این رویه باعث شد که دولت به فکر راه‌اندازی سامانه «نانینو» برای مدیریت عرضه آرد به نانوایی‌ها بیفتد و رسماً نانوایی‌ها به 3 گروه دولتی، نیمه‌دولتی و آزاد تقسیم‌بندی شدند که همه این گروه‌ها موظف بودند نان را بر اساس قیمت‌های تعیین‌شده به مردم عرضه کنند اما همین سامانه نانینو به رغم تمام خدماتی که ارائه کرد به چالشی برای نانوایی‌ها تبدیل شد و از طرفی هزینه‌های تحمیل‌شده ناشی از تورم، داد نانواها را درآورد( البته بماند که در همین شرایط سخت هم برخی باقیمت‌های میلیاردی پروانه صنفی نانوایی را خریدوفروش می‌کنند زیرا تفاوت قیمت یک‌میلیون تومانی برای هر کیسه آرد بین آرد دولتی و آرد آزاد هرکسی را وسوسه می‌کند). طی یک ماه گذشته دولت حمایت‌های وعده داده‌شده در قالب طرح نانینو را معلق کرد و زمزمه‌های متفاوتی درباره وضعیت آرد و نان شنیده شد. درنهایت بنا شد تا پایان خردادماه دولت نرخ جدید نان دولتی را تعیین کند ولی در همین اثنا گویی بناست قیمت نان و نانوایی آزاد عرفی شود.آن‌طور که رئیس اتحادیه نانوایان مشهد در گفت و گو با صداوسیما اظهار کرده در جلسات استانداری  «مقرر شد تا قیمت نان آزاد پز بر اساس عرضه و تقاضا مشخص شود. اتحادیه حق قیمت‌گذاری برای نانوایان آزاد پز را ندارد و فقط قیمت را به اتاق اصناف پیشنهاد می‌دهد. بااین‌حال نانوایی‌های آزاد پز باید عرف قیمت را رعایت کنند.»
کوه‌پیکر همچنین گفته بود: « طبق بررسی انجام‌شده در کارگروه آرد و نان، قیمت تمامی نان‌های آزاد پز بین ۲۰ تا ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان متغیر است.»رئیس اتحادیه این را هم گفت که
« قیمت نان و آرد یارانه هنوز اعلام‌نشده است و همچنان با روال سابق پخت نان در نانوایی‌های سراسر مشهد انجام می‌شود».
این گفته‌ها بدین معنی است که از این به بعد قیمت نان آزاد هم مانند قیمت لبنیات بر اساس عرضه و تقاضای بازار مشخص می‌شود، اما آیا این آرد واقعاً با قیمت آزاد خریداری می‌شود یا مجدد شاهد سوداگری آرد دولتی خواهیم بود؟ هرچند باید پذیرفت در شرایط کنونی قیمت نان دولتی تعیین‌شده برای نانوایی‌ها صرفه ندارد اما اگر بنا باشد دولت همین نان یارانه‌ای را حذف کند آن‌هم در شرایطی که تقریباً همه کالاها به سمت آزاد شدن قیمت‌ها حرکت کرده‌اند، دهک‌های پایین یا حتی متوسط جامعه چه هزینه و فشار اقتصادی را باید متحمل شوند و دولت وظیفه حمایتی خود را تحت لوای نظام جمهوری اسلامی ایران و به‌عنوان وکیل ملت می‌خواهد بیت‌المال را صرف چه اموری بکند؟
10 صفحه اول