همزمان با ایام سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)، بازخوانی دیدگاه‌های ایشان درباره احزاب سیاسی می‌تواند چراغ راهی برای فعالیت‌های حزبی امروز باشد. امام خمینی با نگاهی واقع‌بینانه و اسلامی به مسئله احزاب می‌نگریستند و معیارهای مشخصی برای احزاب قابل قبول در نظام اسلامی تعریف کرده بودند.امام خمینی به اصل وجود احزاب به عنوان نهادهای مدنی اعتقاد داشتند، اما این پذیرش مشروط به رعایت اصولی بود که مهم ترین آن ها اسلامیت، استقلال، وحدت و خدمت به محرومان بود. از دیدگاه ایشان، احزاب باید در چارچوب اسلام فعالیت می‌کردند و هرگونه برنامه یا شعار مخالف با موازین شرعی را مردود می‌دانستند. استقلال از نفوذ بیگانگان نیز شرط اساسی دیگری بود که امام بارها بر آن تأکید داشتند و احزاب وابسته را خیانتکار به ملت می‌دانستند.یکی از کلیدی‌ترین نکات در اندیشه امام، مسئله وحدت بود. ایشان معتقد بودند اختلافات حزبی نباید به تفرقه ملی منجر شود و احزاب موظف اند در مواقع حساس کشور، صفوف را متحد نگه دارند. همچنین خدمت به محرومان به عنوان فلسفه وجودی احزاب از دیدگاه امام مطرح بود و حزبی که درد محرومان را نداشته باشد، نزد ایشان ارزشی نداشت.امام خمینی برای احزاب پنج وظیفه عملی ترسیم کرده بودند: تربیت نیروهای متعهد و کارآمد، ارائه برنامه‌های عملیاتی و واقع‌بینانه، نقد سازنده و دلسوزانه، شفافیت مالی و تشکیلاتی و مشارکت در حل مشکلات کشور. این وظایف نشان می‌دهد که امام احزاب را نه نهادهای صرفاً انتقادی، بلکه سازمان‌های مسئول و مشارکت‌جو می‌دانستند که باید در بحران‌ها پیشقدم باشند و از ظرفیت خود برای کمک به محرومان استفاده کنند.ایشان همچنین سه هشدار جدی به احزاب دادند: خطر انحراف از اهداف اولیه، خطر شخصی‌سازی و فردمحوری، و خطر فرقه‌گرایی و گروهک‌سازی. امام تأکید داشتند احزاب نباید حول محور افراد شکل بگیرند و از تبدیل شدن به ابزار قدرت‌طلبی افراد خاص پرهیز کنند. همچنین به شدت با تقسیم‌بندی‌های فرقه‌ای مخالف بودند و معتقد بودند احزاب نباید به گروه‌های بسته و انحصاری تبدیل شوند.بر اساس اندیشه تابناک امام خمینی، احزاب مطلوب در نظام اسلامی باید دارای هویت اسلامی، مردمی، مسئولیت‌پذیر، شفاف، سازنده، وحدت‌آفرین و مستقل باشند. این احزاب باید دائماً عملکرد خود را ارزیابی کنند و در صورت انحراف، به اصلاح ساختار و روش‌های خود بپردازند. امام معتقد بودند احزاب زمانی می‌توانند به نظام اسلامی خدمت کنند که مصالح ملی را بر منافع حزبی ترجیح دهند و در عین انتقاد از وضع موجود، راهکارهای عملی برای بهبود شرایط ارائه دهند.امروز که کشور با چالش‌های متعدد داخلی و خارجی مواجه است، بازگشت به این اصول می‌تواند احزاب را در مسیر صحیح هدایت کند. احزابی که می‌خواهند مطابق با آرمان‌های امام خمینی(ره) حرکت کنند، باید از شعارزدگی پرهیز کنند، به جای تخریب رقبا به ارائه برنامه‌های عملی بپردازند و در خدمت به مردم به ویژه قشر محروم جامعه پیشقدم باشند. این همان مسیری است که امام ترسیم کرده بودند و می‌تواند احزاب را از افتادن در دام انحرافات حزبی مصون بدارد.