نقش مؤثر زبان و ادبیات در رسانه
نویسنده:
مترجم:
همین نشست از «سلسله نشستهای انتقال تجربه» با حضور رشید کاکاوند در مشهد برگزار شد.
به گزارش خراسان، دهمین نشست از «سلسله نشستهای انتقال تجربه» با موضوع «تأثیر ادبیات بر رسانه» با حضور رشید کاکاوند، شاعر، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه، به همت اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل شهرداری مشهد برگزار شد.
این پژوهشگر ادبی با اشاره به اهمیت اشراف اهالی رسانه بر حوزههای زبان و ادبیات گفت: «ابزار مؤثر اهالی رسانه، زبان است. افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند، باید روش درست استفاده از این زبان را بهخوبی بشناسند. کار اصلی افرادی که در روابط عمومی و رسانه فعالیت دارند، تأثیرگذاری بر مخاطب است. برای تأثیرگذاری بر مخاطب باید به جزئیات زبان و بیان آشنایی داشت. خبرنگار وقتی به سراغ کسی میرود، به دلیل آشناییاش با زبان باید مصاحبهشونده را ترغیب به پاسخگویی کند، نه اینکه او را فراری دهد.»
اهالی رسانه باید زبان را جدی بگیرند
این پژوهشگر زبان و ادبیات افزود: «سالم حرف بزنید، سالم بنویسید و برای جوانها الگو باشید. طوری بنویسید و صحبت کنید که شعر و کلام خوب را جوانان از زبان شما بشنوند و به آن علاقهمند شوند. اهالی رسانه باید آنقدر ازنظر زبانی زیبا سخن بگویند که مردم عادی به زیبا سخن گفتن آنها جذب شوند، ولی آیا این اتفاق محقق میشود؟»
رسانه و ضرورت پرداختن به ادبیات
کاکاوند در این نشست ضمن تأکید بر تأثیر ادبیات بر زندگی امروز و ذکر مثالهایی دراینباره گفت: «هنوز ادبیات برای مردم جذاب است و پرداختن به ادبیات یکی از نیازهای ضروری رسانه است. مهمترین ابزار ارتباط، زبان است و شکل فرهیخته آن ادبیات. همه ما میدانیم زبان فارسی روزهای خوبی را نمیگذراند و اصلاح زبان دغدغه کسی نیست. کاربرد درست زبان در نظر جوانان اهمیت خودش را ازدستداده است و آنها معتقدند همینکه منظورمان را برسانیم، کافی است.»
ادبیات، گنجینهای از هزارههای دور
وی افزود: «ما قبول داریم در شرایطی که مردم در فشارهای اقتصادی قرار دارند، حق دارند زبان در اولویتهای بعدی آنها قرار گیرد؛ اما واقعیت این است که تنها چیزی که میتواند باعث سربلندی ما میان دیگر مردم جهان شود و به آن ببالیم، ادبیات ماست. همان ادبیاتی که از پس قرنهای متمادی همچنان درخشیده است. توجه به زبان رمز این شکوه و عظمت است. بدون شعر، مگر میتوان بوعلی سینا، خیام و فردوسی را تصور کرد؟ امروز ما نمیدانیم ثروتمندترین، پهلوانترین فرد قرن هفتم چه کسی است، ولی بهمحض گفتن نام این قرن، سعدی و حافظ به ذهن ما میآیند و این از قدرت شعر است.»
با شعر و ادبیات شکم آدمی سیر میشود؟
کاکاوند افزود: «شاید بگویید با شعر نمیشود شکم را سیر کرد، ولی من میگویم میشود. اگر همه ما به شعر و ادبیات برگردیم، اخلاق، انساندوستی، محبت و ... به جامعه برمیگردد. در جامعهای که اخلاق جدی گرفته شود، کسی نگران نان شب نخواهد بود، خونی ریخته نمیشود، دزدی انجام نمیشود. یکی از دلایلی که با ادبیات ارتباط برقرار نمیکنیم این است که ما چیز گرانبهایی را گمکردهایم، اما از گمشدن آن هنوز بیاطلاعیم. وقتی شعری در ادبیات فارسی میتواند شاه سامانی را پابرهنه از سفر دوری که رفته بود به سمت بخارا بکشاند، چرا ما در این زمانه اینقدر با آن نامهربانیم؟ آیا یعقوب لیث صفاری که گفت باید به فارسی بنویسیم، یا فردوسی ، رودکی یا حافظ فکرش را میکرد زبان ما به این جایگاه برسد؟ فردوسی که از مالکان بزرگ توس بود، آنقدر پای این زبان ایستاد که در پایان عمرش حسرت خوردن گوشت تازه را در دلش داشت. این مرارتها را تعداد زیادی از بزرگان ادبیات تحمل کردهاند تا زبان فارسی به دست ما برسد و ما امروز بهسادگی آن را نادیده میگیریم.»
انسان با کلمه میاندیشد
وی ضمن انتقاد از حذف مشق شب دانشآموزان و تأثیر آن در فراموش کردن شکل کلمات گفت: «سیستم آموزشی با حذف مشق شب بیشترین ظلم را به دانشآموزان میکند و این موضوع باعث وفور غلطهای املایی میشود. در فلسفه میگویند آدمها با کلمهها میاندیشند؛ یعنی این که برای بیان و فکر کردن باید واژه داشته باشیم. ما میتوانیم با ادبیات و تأثیر کلمات انسانها را بخندانیم، شاد کنیم، بگریانیم، قانع کنیم. »
همین نشست از «سلسله نشستهای انتقال تجربه» با حضور رشید کاکاوند در مشهد برگزار شد.
به گزارش خراسان، دهمین نشست از «سلسله نشستهای انتقال تجربه» با موضوع «تأثیر ادبیات بر رسانه» با حضور رشید کاکاوند، شاعر، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه، به همت اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل شهرداری مشهد برگزار شد.
این پژوهشگر ادبی با اشاره به اهمیت اشراف اهالی رسانه بر حوزههای زبان و ادبیات گفت: «ابزار مؤثر اهالی رسانه، زبان است. افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند، باید روش درست استفاده از این زبان را بهخوبی بشناسند. کار اصلی افرادی که در روابط عمومی و رسانه فعالیت دارند، تأثیرگذاری بر مخاطب است. برای تأثیرگذاری بر مخاطب باید به جزئیات زبان و بیان آشنایی داشت. خبرنگار وقتی به سراغ کسی میرود، به دلیل آشناییاش با زبان باید مصاحبهشونده را ترغیب به پاسخگویی کند، نه اینکه او را فراری دهد.»
اهالی رسانه باید زبان را جدی بگیرند
این پژوهشگر زبان و ادبیات افزود: «سالم حرف بزنید، سالم بنویسید و برای جوانها الگو باشید. طوری بنویسید و صحبت کنید که شعر و کلام خوب را جوانان از زبان شما بشنوند و به آن علاقهمند شوند. اهالی رسانه باید آنقدر ازنظر زبانی زیبا سخن بگویند که مردم عادی به زیبا سخن گفتن آنها جذب شوند، ولی آیا این اتفاق محقق میشود؟»
رسانه و ضرورت پرداختن به ادبیات
کاکاوند در این نشست ضمن تأکید بر تأثیر ادبیات بر زندگی امروز و ذکر مثالهایی دراینباره گفت: «هنوز ادبیات برای مردم جذاب است و پرداختن به ادبیات یکی از نیازهای ضروری رسانه است. مهمترین ابزار ارتباط، زبان است و شکل فرهیخته آن ادبیات. همه ما میدانیم زبان فارسی روزهای خوبی را نمیگذراند و اصلاح زبان دغدغه کسی نیست. کاربرد درست زبان در نظر جوانان اهمیت خودش را ازدستداده است و آنها معتقدند همینکه منظورمان را برسانیم، کافی است.»
ادبیات، گنجینهای از هزارههای دور
وی افزود: «ما قبول داریم در شرایطی که مردم در فشارهای اقتصادی قرار دارند، حق دارند زبان در اولویتهای بعدی آنها قرار گیرد؛ اما واقعیت این است که تنها چیزی که میتواند باعث سربلندی ما میان دیگر مردم جهان شود و به آن ببالیم، ادبیات ماست. همان ادبیاتی که از پس قرنهای متمادی همچنان درخشیده است. توجه به زبان رمز این شکوه و عظمت است. بدون شعر، مگر میتوان بوعلی سینا، خیام و فردوسی را تصور کرد؟ امروز ما نمیدانیم ثروتمندترین، پهلوانترین فرد قرن هفتم چه کسی است، ولی بهمحض گفتن نام این قرن، سعدی و حافظ به ذهن ما میآیند و این از قدرت شعر است.»
با شعر و ادبیات شکم آدمی سیر میشود؟
کاکاوند افزود: «شاید بگویید با شعر نمیشود شکم را سیر کرد، ولی من میگویم میشود. اگر همه ما به شعر و ادبیات برگردیم، اخلاق، انساندوستی، محبت و ... به جامعه برمیگردد. در جامعهای که اخلاق جدی گرفته شود، کسی نگران نان شب نخواهد بود، خونی ریخته نمیشود، دزدی انجام نمیشود. یکی از دلایلی که با ادبیات ارتباط برقرار نمیکنیم این است که ما چیز گرانبهایی را گمکردهایم، اما از گمشدن آن هنوز بیاطلاعیم. وقتی شعری در ادبیات فارسی میتواند شاه سامانی را پابرهنه از سفر دوری که رفته بود به سمت بخارا بکشاند، چرا ما در این زمانه اینقدر با آن نامهربانیم؟ آیا یعقوب لیث صفاری که گفت باید به فارسی بنویسیم، یا فردوسی ، رودکی یا حافظ فکرش را میکرد زبان ما به این جایگاه برسد؟ فردوسی که از مالکان بزرگ توس بود، آنقدر پای این زبان ایستاد که در پایان عمرش حسرت خوردن گوشت تازه را در دلش داشت. این مرارتها را تعداد زیادی از بزرگان ادبیات تحمل کردهاند تا زبان فارسی به دست ما برسد و ما امروز بهسادگی آن را نادیده میگیریم.»
انسان با کلمه میاندیشد
وی ضمن انتقاد از حذف مشق شب دانشآموزان و تأثیر آن در فراموش کردن شکل کلمات گفت: «سیستم آموزشی با حذف مشق شب بیشترین ظلم را به دانشآموزان میکند و این موضوع باعث وفور غلطهای املایی میشود. در فلسفه میگویند آدمها با کلمهها میاندیشند؛ یعنی این که برای بیان و فکر کردن باید واژه داشته باشیم. ما میتوانیم با ادبیات و تأثیر کلمات انسانها را بخندانیم، شاد کنیم، بگریانیم، قانع کنیم. »
10 شماره آخر