در هفته گذشته اخباری مبنی بر افزایش قیمت 4 قلم کالای لبنی دارای قیمت گذاری مصوب در بازار توسط برخی رسانه ها منتشر شد. همین بهانه ای شد تا قیمت انواع محصولات لبنی را به صورت میدانی مورد بررسی قرار دهیم. گرچه بنا بر مشاهدات خبرنگار ما در بازار افزایش قیمتی در نرخ 4 قلم کالای لبنی مشمول نرخ گذاری مصوب مشاهده نشد اما بنا بر اظهارات فروشندگان قیمت انواع دیگر محصولات لبنی افزایش پیدا کرده بود و همه این ها در شرایطی است که قیمت شیرخام درب دامداری همچنان با همان قیمت قبلی و کیلویی 18هزار تومان به کارخانه ها فروخته می شود.

​​​​​​​
معمولا هر ساله و با فرارسیدن سال جدید انتظار افزایش قیمت در برخی کالاها وجود دارد. این مسئله همواره در کالاهایی که مشمول نرخ گذاری دستوری هستند حواشی بیشتری دارد. در حوزه لبنیات نیز همین گونه است و هر سال در همین ایام نرخ جدید شیرخام و به تبع آن نرخ مصوب 4 قلم کالای لبنی شامل شیر نایلونی 900 گرمی کم چرب، ماست دبه ای 2.5 کیلوگرمی کم چرب، پنیر یو اف 400 گرمی نسبتا چرب و شیر یک لیتری کم چرب بطری اعلام می شود. به گزارش مهر، پیش از این وزیر جهاد کشاورزی نیز در 23 فروردین به این مسئله اشاره و اظهار کرده بود که نرخ های جدید مرغ، تخم مرغ و شیرخام به زودی اعلام می شود. از طرفی گویا با توجه به تغییرات نرخ ارز نیمایی به مبادله ای قیمت نهاده های دامی در سامانه بازارگاه جهاد کشاورزی هم افزایش پیدا کرده که خود این مسئله زمینه را برای افزایش قیمت شیرخام فراهم کرده است. هرچند همچنان قیمت شیرخام ثابت بوده اما با تمام این اوصاف کارخانه های تولید کننده محصولات لبنی در چند مرحله قیمت کالاهای خود را افزایش داده اند.
ثبات در نرخ های مصوب
به گزارش «خراسان رضوی»، برای بررسی موضوع به صورت میدانی به تعدادی از فروشگاه های زنجیره ای سطح شهر مشهد مراجعه کردیم. کمبودی در لبنیات مشاهده نمی شد و قیمت های 4 قلم کالای دارای نرخ گذاری مصوب برخلاف آن چه پیش از این برخی از رسانه ها اعلام کرده بودند، تغییری نکرده بود. در این فروشگاه ها قیمت شیر نایلونی 900 گرمی 23.400 تومان، پنیر یو اف 400 گرمی نسبتا چرب 56.000 تومان فروخته می شدند که دقیقا همان قیمت های مصوب اعلام شده بودند و برخلاف برخی گزارش های منتشر شده افزایش قیمتی نداشتند. مسئله اما در رابطه با دو محصول دیگر کمی متفاوت بود و شیر های بطری کم چرب یک لیتری تمامی شرکت ها قیمت هایی بالاتر از نرخ مصوب اعلام شده داشتند. به عنوان مثال شیر کم چرب بطری یک لیتری ESL کاله 45.900 تومان و شیر کم چرب بطری یک لیتری ESL میهن 41.800 تومان قیمت داشتند که به وضوح بالاتر از قیمت 28هزار تومانی اعلام شده بود. اما در یکی از همین 2 فروشگاه شیر کم چرب بطری یک لیتری رضوی به قیمت مصوب 28هزار تومانی موجود بود و این کالا را هم می شد با مصائبی بالاخره با قیمت مصوب پیدا کرد اما ماست دبه ای 2.5 کیلوگرمی کم چرب در هیچ کدام از این فروشگاه ها موجود نبود و انواع ماست دبه کم چربی هم که در این فروشگاه ها به فروش می رسید یا وزنی کمتر از 2.5 کیلوگرم یا قیمتی بیشتر از 77.500 تومان داشتند. به عنوان مثال ماست دبه 1.8 کیلوگرمی کم چرب غنی شده با D3 کاله 87.500 تومان و ماست دبه اکتا لایت کم چرب 1.7 کیلوگرمی رضوی 77.500 تومان قیمت داشتند که در وزن و قیمت با نرخ مصوب همخوانی نداشتند البته شایان ذکر است که این دو محصول نزدیک ترین محصولات از نظر قیمت و کیفیت به کالای مشمول نرخ گذاری مصوب بودند و مدل ها و اشکال تجاری دیگر شرکت ها نیز فاصله های وزنی و قیمت های به مراتب بیشتری نسبت به این دو مدل اعلام شده داشتند.
افزایش قیمت ها در کالاهای بدون نرخ مصوب
این بار برای بررسی افزایش قیمت کالاهای لبنی غیر از 4 قلم دارای نرخ مصوب به سوپرمارکت های کوچک تر مراجعه کردم و از افزایش قیمت انواع محصولات لبنی از فروشنده سوال کردم. یکی از فروشندگان در این باره مدعی شد:  قیمت ها که افزایش داشته است. مثلا خامه عسلی کوچک رامک که قبل عید ۲۷ هزار تومان بوده است بعد عید ۲۹.۵۰۰ تومان شد یا کاله هم ۲۷هزار تومان بود ۳۰هزار تومان شد. بعضی ماست ها هم مثل مدل های پروبیوتیک یا میوه ای قیمت هایشان تغییر داشته است و در موارد حتی ۱۰ یا ۱۲هزار تومان هم افزایش داشته اند. مثلا ماست میوه ای کاله که قبل عید ۸۲ هزار تومان بود الان شده ۱۰۲هزار تومان و همین یک قلم ۲۰هزار تومان افزایش قیمت داشته است. دسر های لبنی دنت که پیش از این ۲۵هزار تومان بود بعد عید افزایش داشت و الان ۳۲هزار تومان شده است. پنیر هم افزایش قیمت داشته و مثلا پنیر های لبنی و آمل کاله که پیش از عید ۷۹هزار تومان بود الان شده ۸۹هزار تومان و پنیر رامک که قبلا ۵۹هزار تومان بود الان ۶۳هزار تومان شده است. مجموع صورت حساب خرید ما در قبل از عید نسبت به خرید الانمان حداقل حدود ۲۰ درصد تغییر کرده و گران‌تر شده است.
سپس به مغازه دیگری که فروشگاه لبنیات سنتی بود و انواع محصولات لبنی شرکتی را هم داشت رفتم و از علت افزایش قیمت ها سوال کردم که فروشنده پاسخ داد: من خودم دستم در کار است و در کار تولید شیر و لبنیات هستم. قیمت شیرخام تغییری نداشته است اما شرکت ها اصلا نمی گذارند که اول شیر گران شود و بعد قیمت ها را افزایش دهند. شرکت ها پیشواز دو سه مرحله از قبل عید تا الان کالاها را گران کرده‌اند. مثلا پنیر آمل کاله که ۷۹هزار تومان بوده الان شده ۸۹ هزار تومان، پنیر روزانه افزایش قیمت داشته است، کره ۱۰۰ گرمی خرم از ۶۰هزار تومان به ۶۵هزار تومان افزایش قیمت داشته است و موارد دیگری هم بوده اند مثلا پنیر صباح 2تا ۳هزار تومان گران شده است.
افزایش قیمت شیر خام در راه
مهدی هدایت نیا دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی استان خراسان رضوی درباره مراحل افزایش قیمت محصولات لبنی به «خراسان رضوی» میگوید: فرایند تغییر قیمت محصولات لبنی که دریافت مجوز ندارند به این صورت است که در سامانه ۱۲۴ آنالیز قیمتی کالا را ثبت می‌کنند و پس از بررسی و تایید سازمان حمایت از مصرف کننده قیمت را افزایش می‌دهند. هدایت نیا با اشاره به دلایل افزایش قیمت محصولات لبنی در زمستان سال گذشته و پس از عید می گوید: در زمستان سال گذشته افزایش کرایه ها و افزایش قیمت ارز را داشتیم شرکت ها کالاهایی که شامل قیمت‌گذاری دستوری نیستند را با آنالیزهای قیمتی جدید پیگیری کردند و اگر افزایش قیمتی هم داشتند به صورت قانونی انجام شده است. دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی استان درباره افزایش نرخ مصوب شیر خام در سال جدید اظهار می کند:قیمت کالا های دستوری هنوز اعلام نشده، ولی مطابق نامه ای که سه تشکل بزرگ کشور شامل کانون انجمن صنفی گاوداران، اتحادیه شرکت های تعاونی کشاورزی دامداران و اتحادیه صنف دامپروری نوشته اند قیمت جدیدی که برای شیرخام پیشنهاد داده اند این بوده است که اگر ارز ۲۸۵۰۰ تومان بماند قیمت شیر از ۱۸هزار تومان به ۲۶.۴۰۰ تومان افزایش پیدا کند و اگر ارز ۳۸.۵۰۰ تومان باشد مبلغ ۲۹.۷۰۰ تومان را برای هر کیلو شیرخام پیشنهاد داده اند. همچنین یک پیشنهاد خیلی غیرمعقول هم داده اند که قیمت چربی از ۳هزارتومان به ۵ هزارتومان افزایش پیدا کند که طبیعتا وزارت جهاد این را نخواهد پذیرفت. هدایت نیا با اشاره به کاهش سرانه مصرف محصولات لبنی در کشور ادامه می دهد:  متاسفانه سرانه مصرف در کشور ما روز به روز در حال کاهش است و با افزایش قیمت هایی که انجام شده سرانه مصرف که در کشور ما در سال ۹۰ حدود ۱۱۰ کیلو بوده و که الان به ۵۰ تا ۶۰ کیلو رسیده و این در مقایسه با کشورهای اروپایی که سرانه مصرف ۱۶۵ کیلویی دارند خیلی کم است.