قیمت تخم مرغ در بازار نسبت به یک ماه گذشته افزایش داشته   و مقداری به قیمت مصوب 68 هزار تومانی اش نزدیک شده است. پیش از این بازار تخم مرغ با کاهش شدید مصرف در ابتدای سال جاری دچار کاهش شدید قیمت و به تبع آن خسارت به تولیدکنندگان این حوزه شده بود. خراسان رضوی در تاریخ 18 فروردین و در گزارشی با عنوان «ارزانی نگران کننده تخم مرغ!» به موضوع پرداخته بود. این بار هم پس از مشاهده افزایش قیمت ها در بازار به وضعیت و چالش های پیش روی صنعت تولید تخم مرغ در استان خراسان رضوی پرداخته ایم.


قیمت تخم مرغ از انتهای اسفندماه سال گذشته و با شروع ماه رمضان رو به کاهش گذاشته بود و این کاهش قیمت تا پایان فروردین ماه هم با سرعتی زیاد ادامه داشت به طوری که موجب فشار به تولیدکنندگان با ضرر های سنگین مالی شده بود. در اواخر فروردین ماه قیمت هر کیلو تخم مرغ مارک دار در بازار مشهد به زیر 39 هزار تومان و در بازه 25 تا 29 هزار تومان   در مرغداری رسیده بود و این در حالی بود که قیمت مصوب این کالا در مرغداری 57.500 تومان و در بازار کیلویی 68.000 تومان تعیین شده بود. مطابق مشاهدات میدانی خبرنگار ما الان قیمت این کالا در بازار نسبت به ماه گذشته رشد داشته و قیمت هر کیلو تخم مرغ مارک دار در بازار مشهد به 47.000 تومان رسیده است. این افزایش قیمت هرچند که همچنان بیش از 20.000 تومان از قیمت مصوب ارزان تر است اما حکایت از انجام برخی راه حل ها در کنترل تولید دارد که شاید مرهمی بر خسارات سنگین تولید کنندگان این حوزه باشد. مراتب این مسئله را از رئیس اتحادیه شرکت های تعاونی کشاورزی مرغداران مرغ تخم گذار خراسان رضوی جویا شدیم.
حذف 1.200.000 قطعه مرغ تخم گذار برای کنترل قیمت ها در استان
 سعید رضا یزدی با اشاره به راه حل های کنترل قیمت تخم مرغ در بازار به خراسان رضوی می گوید: این کاهش قیمتی که حتی تا دو سه هفته گذشته هم داشتیم، خیلی شدید بود به طوری که قیمت تخم مرغ حتی به کیلویی ۲۵ هزار تومان در مرغداری ها رسیده بود و با قیمت مصوب ۵۷.۵۰۰ تومانی خیلی فاصله داشت و مرغداری ها داشتند ضررهای میلیاردی متحمل می‌شدند. یک سری اقدامات راجع به حذف گله های مرغ پایان دوره انجام شد و سن حذف گله را از ۹۷ هفته به ۷۰ هفته کاهش دادیم و یک سری تشویق های مالی برای مرغدار گذاشتیم تا مرغداری به حذف مرغ خود ترغیب شود. تقریبا یک میلیون و دویست هزار قطعه در استان حذف مرغ داشته ایم و این کاهش مرغ در حال تولید تاثیر خود را بر بازار گذاشته و قیمت تخم مرغ از ۲۵.۰۰۰ تومان تا حدود ۴۰.۰۰۰ تومان در مرغداری افزایش یافته است. البته همچنان ما نسبت به سال قبل کاهش قیمت داریم و هنوز تا قیمت به ۵۷.۵۰۰ تومان مصوب برسد، راه زیادی داریم و همچنان تولید بسیار بالاست و چاره ای جز حذف گله هم در بلند مدت نداریم. علاوه بر این سیاست های دیگری هم اتخاد شده تا قیمت ها کنترل شود مثلا فاصله جوجه ریزی در واحد های پرورش تا دو ماه افزایش پیدا کند و مرغدار هم موظف است که صرفا برابر با ظرفیت پروانه خود جوجه ریزی داشته باشد. این ها هم در بلند مدت می‌تواند کمک کننده باشد.
«به دنبال نظارت روی جوجه ریزی مرغ مادر و اجداد هستیم»
وی با اشاره به افزایش جوجه ریزی در برخی نژادهای مرغ تخم گذار ادامه می دهد: مشکلی که الان به وجود آمده است مربوط به مزارع مرغ مادر و مرغ اجداد است که خارج از ضابطه تخم مرغ در دستگاه خوابانده اند و تولید جوجه یک روزه تخم گذار افزایش پیدا کرده است. وقتی جوجه هم تولید شود باید به واحد های پرورش برود و متعاقبا برای تولید  وارد قفس شود. الان درخواستی که اتحادیه سراسری میهن از وزارت جهاد کشاورزی داشته است این بوده که مدیریت این گله های اجداد و گله های مرغ مادر را به اتحادیه میهن بدهد تا بتوانند نظارت داشته باشند که اگر این مرغ ها مازاد بر نیاز جوجه ریزی داشتند، بشود با آن ها برخورد کرد. خب الان سیستم نظارتی در اختیار اتحادیه میهن و متعاقبا اتحادیه استان است که اگر کسی بیشتر جوجه ریزی کرد یا مرغ را از ۹۰ هفته بیشتر نگه داشت، شامل جریمه شوند و با آن ها برخورد شود. اما مرغ مادر و مرغ اجداد را هیچ نظارتی روی آن ها نداریم که اگر تخلفی کردند بتوانیم با آن ها برخورد کنیم. این درخواستی بوده که اتحادیه میهن از وزارت جهاد کشاورزی داشته است و ما الان منتظر پاسخگویی وزارتخانه هستیم تا ببینیم چگونه این مشکل حل خواهد شد. یزدی زاده با بیان این که ما راجع به این ۶ ماهه دوم هیچ نگرانی نداریم و حدود ۴۰ روز است که تمام ظرفیت پشتیبانی و کشتارگاه ها را بسیج کرده ایم که مرغ را با مشوق مالی که داده می‌شود، مرغداران حذف کنند، به وضعیت خوب جوجه ریزی و کنترل قیمت ها در 6 ماه اول سال اشاره می کند و می افزاید: فقط جوجه ریزی که در فروردین در استان صورت گرفته است ۹۵۰ هزار قطعه بوده و از بابت جایگزین شدن و کاهش تولید مشکلی نداریم و این جوجه ریزی ها ماه به ماه هم انجام می شود. حدس خود من هم با توجه به رصد هایی که درباره جوجه ریزی انجام داده ایم، این است که فکر نمی‌کنم مشکل خاصی برای ۶ ماه دوم سال داشته باشیم.
صادرات راه حلی برای امروز
رئیس اتحادیه شرکت های تعاونی کشاورزی مرغداران مرغ تخم گذار استان با اشاره به چالش های صادرات تخم مرغ اظهار می کند: در ۶ ماه اول سال با توجه به کاهش تقاضا در مصرف تخم مرغ در کشور بازارهای هدف ما در کشورهای مقصد هم به‌همین نسبت کاهش تقاضا را دارند مورد دیگری که در صادرات داریم، این است که کشورهایی که به عنوان مقاصد تجاری ما در بحث صادرات تخم مرغ مطرح هستند، دارند یکی یکی از بازارها خارج و خودشان در تولید تخم مرغ خودکفا می شوند و حتی در مواردی صادر هم می‌کنند. ما تا همین سال گذشته به ترکمنستان تخم مرغ صادر می کردیم، امسال اولین محموله صادراتی تخم مرغ را به افغانستان صادر کردند. در حال حاضر ما به کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله قطر، امارات و عمان صادرات داریم اما خب این کشورها هم با توجه به جمعیت کمی که دارند مصرف خیلی بالایی ندارند. ما باید برنامه ریزی صورت بدهیم که همین افغانستان که الان بزرگ ترین بازار صادراتی ماست، با توجه به جوجه یک روزه یا تخم مرغ نطفه دار که دارد صادر می‌شود، فکر می کنم افغانستان هم تا یکی‌دو سال آینده خودکفا می شود و برنامه ما باید در بلند مدت صرفا معطوف به بازار داخلی باشد.
ضررهای سرسام آور مرغداران در دو ماه گذشته
یزدی با اشاره به خسارت های واحدهای تولیدی در این مدت بیان می کند: تقریبا حدود دو ماه است که مرغداری ها در ضرر هستند و حداقل واحدی که ۱۰۰ هزار قطعه مرغ داشته و در سه سن در حال فعالیت بوده، الان یک یا دو سن خود را حذف کرده است و با یک گله کار خود را پیش می‌برد. یک مرغداری ۳۰ هزار قطعه ای در این مدت روزانه ۳۰ میلیون تومان ضرر می کرده است که اگر این عدد را بخواهیم برای یک ماه در نظر بگیریم حدود یک میلیارد تومان می شود. ما هرطور که شد برای مرغداران کشتارگاه را هماهنگ کردیم که مرغ خود را ببرند و کشتار کنند. گوشت این مرغ هم معمولا توسط کارخانجات سوسیس و کالباس خریداری می شود. ضمن این که مقداری از این مرغ ها هم به صورت منجمد و تحت عنوان مرغ دیرپز در برخی مناطق مصرف می‌شود. قیمت مناسب تری هم نسبت به مرغ های گوشتی دارند و کیلویی ۳۵ تا ۴۰ هزارتومان به دست مصرف کننده می‌رسند. یزدی می افزاید: البته ما پیگیر هستیم که ان شاءا... با هماهنگی میان استاندار محترم و معاونت اقتصادی استانداری خراسان رضوی و استان سیستان و بلوچستان بتوانیم مرغ خود را به صورت زنده برای کشتار و استفاده به این استان صادر کنیم چون در این استان تقاضا برای استفاده از این مرغ در بازار وجود دارد.