​​​​​​​یکی از نکاتی که از همان ابتدای ورود به شهر رم، توجهم را به خود جلب کرد این بود که رم، شهرِ دو یا سه یا پنج اثر باستانی نیست. معمولاً رم را با کلوزئوم و فوروم باستانی می‌شناسیم. اما این گوشه کوچکی از ماجراست. رم در واقع مملو از خرابه‌ها، دیوارها، ایوان‌ها، زیرگذرها و آثار دیگر باستانی است. تعداد این‌گونه آثار در رم آن‌قدر زیاد است که قابل شمارش نیست. شاید بتوان گفت کمتر شهری چنین ویژگی‌هایی دارد. بسیاری از آثار تمدنی رم باستان هنوز حفاری نشده‌اند. حفاری حتی در آثار شناخته‌شده‌ای مانند قصر نرون و حتی خود کلوزئوم همچنان ادامه دارد. قصر نرون فقط سه روز در هفته بازدید دارد و بقیه هفته در آن حفاری انجام می‌شود. جالب است بدانیم که گاهی به دلیل نبود امکان نگهداری و حفاظت از این آثار، آن‌ها را مجدد با خاک می‌پوشانند. از جمله قبر یکی از ژنرال‌ها و سناتورهای روم باستان به نام مارکوس نونیوس ماکرینوس در سال ۲۰۰۸ کشف و در سال ۲۰۱۲ مجدد پوشانده شد. فراوانی مجسمه‌ها و کتیبه‌های باستانی هم کم از دیگر خرابه‌ها ندارد. در برخی از موزه‌ها آن‌قدر تعداد این آثار زیاد است که بخشی از آن‌ها را بدون توجه و حفاظت خاصی در گوشه‌ای از حیاط و در فضای باز، به معنای دقیق کلمه «تلنبار» کرده‌اند.
 برگرفته از «سفر با طعم تاریخ»