نتانیاهو گرفتار ادامه یا توقف جنگ 

بیش از 20 ماه از جنگ در غزه می‌گذرد چالش‌های نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای توقف جنگ و در مقابل مسیر دشوار ادامه جنگ چیست؟

نویسنده:

مترجم:

​​​​​​​
جنگ غزه حالا به طولانی‌ترین جنگ از زمان تأسیس رژیم صهیونیستی بدل شده؛ در حالی که صهیونیست‌ها در آغاز حمله در اکتبر ۲۰۲۳ تصور می‌کردند ظرف چند هفته به کنترل کامل نوار غزه خواهند رسید. اما واقعیت آن است که حتی پس از ۲۰ ماه بمباران بی‌وقفه، اسرائیل تنها ۴۰ درصد از مساحت غزه را در اختیار دارد و مقاومت فلسطینی‌ها همچنان پابرجاست. هدف‌گذاری‌های اولیه نتانیاهو نیز یکی پس از دیگری با شکست مواجه شده‌اند؛ نه اسرا آزاد شده‌اند، نه مقاومت فلسطین نابود شده، نه برنامه موشکی ایران تضعیف شده و نه هیچ نظمی با محوریت اسرائیل در منطقه شکل گرفته است.
وابستگی بقا به ادامه جنگ
دلیل پافشاری نتانیاهو بر ادامه جنگ بیش از آن که نظامی یا امنیتی باشد، به مسائل شخصی و قضایی او بازمی‌گردد. نخست‌وزیر اسرائیل با پرونده‌هایی از اتهام فساد، رشوه و خیانت در امانت روبه‌روست که در صورت کنار رفتن از قدرت، باید در دادگاه پاسخگو باشد. او با تداوم جنگ، تلاش می‌کند متحدان افراطی خود را در کابینه حفظ کرده و از فروپاشی دولت جلوگیری کند؛ چراکه توقف جنگ به‌معنای پایان قدرت و آغاز محاکمه خواهد بود. وزرایی مانند بن‌گویر و اسموتریچ هم توقف جنگ را خط قرمز خود می‌دانند.
اعتراضات داخلی و بحران مشروعیت
اعتراضات هفتگی در تل‌آویو و دیگر شهرها علیه ادامه جنگ شدت گرفته است. خانواده‌های اسرا، گروه‌های اجتماعی، جوانان و حتی بخشی از نهادهای مدنی به خیابان آمده‌اند و خواهان توافق برای مبادله اسرا هستند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که دست‌کم ۶۷ درصد مردم اسرائیل پایان جنگ و بازگشت اسرا را خواستارند. بازداشت بیش از ۶۰۰ معترض در نزدیکی غزه، تنها نشانه‌ای از موج نارضایتی داخلی است که روز به روز پررنگ‌تر می‌شود و کابینه نتانیاهو را در تنگنا قرار می‌دهد.
فشارهای جهانی و شکاف با آمریکا
در سطح بین‌المللی نیز شرایط برای نتانیاهو مساعد نیست. بسیاری از متحدان غربی اسرائیل، از جمله کشورهای اروپایی و کانادا، خواستار توقف جنگ شده‌اند. آمریکا نیز گرچه به صورت علنی با اسرائیل تقابل نکرده، اما در عمل فاصله‌گذاری کرده است. دونالد ترامپ با حماس وارد مذاکره مستقیم برای آزادی گروگان آمریکایی شده و حتی در سفر اخیر خود به خاورمیانه، از اسرائیل بازدید نکرد. تمرکز انتقادات جهانی بیشتر بر بحران انسانی در غزه و جلوگیری اسرائیل از ورود کمک‌های حیاتی است؛ بحرانی که با محاصره دو ماهه به اوج رسیده و احتمال قحطی و مرگ کودکان بر اثر سوء تغذیه را افزایش داده است.
ارتش نافرمان و بحران بودجه
از درون ساختار نظامی اسرائیل نیز نشانه‌های تمرد آشکار شده‌اند. هزاران نظامی، از جمله خلبانان و افسران ارشد ارتش، خواستار توقف جنگ شده‌اند. حتی رؤسای پیشین موساد به اعتراضات پیوسته‌اند. ارتش ناگزیر به استخدام نیروهای جدید و بررسی سربازی حرفه‌ای شده؛ اما این امر مستلزم بودجه‌ای است که در حال حاضر وجود ندارد. رژیم صهیونیستی با کسری بودجه‌ای بین ۱۵ تا ۲۵ میلیارد شکل روبه‌روست. روزنامه هاآرتص نیز اعلام کرده که بودجه سال جاری عملاً بی‌اعتبار شده و تداوم جنگ می‌تواند هزینه‌هایی «ده‌ها میلیاردی» بر اقتصاد اسرائیل تحمیل کند. ادامه جنگ غزه بیش از آن که راه‌حلی برای اسرائیل باشد، به معضلی مزمن تبدیل شده است. نتانیاهو برای فرار از محاکمه، جنگ را زنده نگه داشته؛ اما فشارهای داخلی و خارجی، اعتراضات عمومی و فرسایش توان نظامی و مالی، شتاب فروریزی سیاست‌های جنگ‌طلبانه او را بیشتر کرده‌اند. احتمال دارد ماه‌های پیش‌رو برای نتانیاهو از نظر سیاسی آخرین باشد، مگر آن که معادلات داخلی اسرائیل دستخوش تغییرات ناگهانی شود.
10 صفحه اول