قصه ناتمام خاموشی ها در بخش کشاورزی

ناترازی برق، تداوم خاموشی چاه های کشاورزی را به دنبال داشته است و از طرفی کشاورزان  توان احداث نیروگاه های خورشیدی را ندارند

نویسنده: پوریوسف

مترجم:

​​​​​​​
ناترازی‌های برق که از سال ۱۴۰۰ منجر به خاموشی‌های زمستانه شده بود، در سال‌های 1401 و 1402 به تابستان کشیده شد و در سال جاری  علاوه بر فصل تابستان در فصل پاییز نیز تداوم پیدا کرد. قطع برق خسارت‌های سنگینی به بخش کشاورزی وارد می کند که روزنامه خراسان در سلسله گزارش‌هایی بدان ها اشاره کرده است. برخی از کشاورزان عمده مالک مه ولات برای در امان ماندن از خاموشی ها‌ نسبت به احداث نیروگاه‌های خورشیدی اقدام کردند و بدین ترتیب مه ولات حائز رتبه اول تولید برق سبز در استان شد. با این حال امید می‌رفت که پس از پایان فصل برداشت محصول پسته این روند ادامه پیدا کند و شدت بیشتری داشته باشد اما متاسفانه احداث نیروگاه‌های خورشیدی در بخش کشاورزی متوقف شده و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیز با چالش‌های متعددی در زمینه احداث نیروگاه‌های خورشیدی روبه رو هستند.
کشاورزی در معرض نابودی
تقوی یک کشاورز مه ولاتی با بیان این که کشور ما دومین کشور در جهان به لحاظ  میزان ذخایر گازی است، گفت: متاسفانه  به بهانه کمبود سوخت تمام کشور را درگیر خاموشی کرده اند. وی افزود: بار همه چیز را به گردن کشاورزان انداخته اند ،حتی کنتورها را هم باید کشاورز تهیه کند. با خاموشی های هر روزه، تجهیزات چاه ها خراب می شود و علاوه بر آن بر اثر خاموش و روشن شدن های مکرر، جریمه اضافه دیماند می خوریم. با این روند به جای اشتغال زایی، اشتغال را از بین می بریم.
مسئولان وظیفه خودشان را فراموش کرده‌اند
نماینده صنف کشاورزان مه ولات هم گفت: خاموشی های مکرر در سال های قبل لطمات جبران ناپذیری هم از نظر کیفی و هم کمی بجا گذاشته و در بعضی از باغ ها تا ۵۰ درصد خسارت داریم. وی افزود: کشاورزان مه ولات به عنوان پیشتاز در کشور به صورت داوطلبانه، با ۴۵ روز خاموشی، مدیریت منابع آبی و صرفه جویی در برق را شروع کردند و زمانی کسری مخزن منابع آبی زیرزمینی دشت مه ولات بالای ۲ متر بوده و الان به ۴۰ سانتی متر رسیده و این با مشارکت کشاورزان بوده است. عزار خاطرنشان کرد: حرف کشاورز این است که از بس ما پای کار بودیم مسئولان وظیفه خودشان را فراموش کرده‌اند و باید پیش بینی تولید برق متناسب با مصرف را می‌کردند و متاسفانه در سال جاری بر اثر خاموشی مکرر ۱۲ حلقه چاه کشاورزی در شهرستان دچار خسارت شد. در حالی که مسئولان استانی به ما قول دادند که خسارت را پرداخت کنند ولی این کار صورت نگرفته است.
انتقاد از رویه وزارت نیرو
وی با انتقاد از رویه وزارت نیرو گفت: ادارات برق در زمان حفر چاه و تغییر مصرف سوخت از دیزلی به برق، میزان کیلووات مصرفی را به کشاورز برای ۱۲ ماه در سال فروخته‌اند و این باید تامین شود ولی اکنون خلف وعده می‌کنند. مجوز برداشت آب ۱۲ ماهه بوده اما اکنون با اعمال خاموشی‌ها، این میزان به ۶ ماه رسیده، یعنی ۵۰ درصد کاهش مصرف برق نسبت به دیماند فروخته شده سالانه شرکت برق، ولی باز هم قطعی آب و برق داریم.نماینده صنف کشاورزان بیان کرد: وزارت نیرو در اقدامی زیرکانه برق تولیدی کشاورزان  در 4 ماه خرداد تا شهریور را با برق مصرفی آن ها تهاتر می کند در حالی که نرخ برق مصرفی کشاورزی 19 تومان است و نرخ خرید برق تولیدی 2 هزار و 200 تومان و این یعنی در پرمصرف ترین فصل سال  کشاورز به ازای هر کیلووات ساعت بیش ار 2 هزارو 180 تومان اضافه هزینه می کند.امامی رئیس بانک کشاورزی مه ولات نیز درباره اعطای تسهیلات برای احداث نیروگاه برق خورشیدی گفت: بانک کشاورزی یک بانک تخصصی است و مانند زمانی که اقدام به برقی کردن چاه‌های کشاورزی شد، باید مصوبه‌ای در مدیریت کلان گذرانده شود تا در زمینه پرداخت تسهیلات همکاری انجام گیرد. چنان چه در سال جاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تفاهم‌نامه با مدیریت بانک کشاورزی منعقد کرده و تسهیلات ۴درصدی به  معرفی‌شدگان از سوی کمیته امداد پرداخت می‌شود، لذا با اقدام مشابه امکان پرداخت برای کشاورزان نیز هست.
5 ساعت قطعی برق
مدیر اداره برق مه ولات هم گفت: در فصل پاییز برق همه چاه های کشاورزی از ساعت ۴ بعدازظهر تا ۹ شب به مدت 5 ساعت قطع می‌شود که بیشتر آن‌ها مربوط به فهرستی است که اجازه برداشت آب آن‌ها تمام‌شده است. مشفق افزود: سیاست‌های مختلفی در مجموعه وزارت نیرو برای رفع ناترازی برق در پیش‌گرفته‌ شده است ولی ناترازی‌ها همچنان به قوت خودش باقی است و با فصل تابستان تفاوت زیادی ندارد. به ‌هر حال کشاورزان در تنگنا هستند و ما به دنبال تامین پایدار برق هستیم. وی تصریح کرد: ۱۴ مگاپروژه در خراسان رضوی در دست اقدام است و احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر و نصب کنتورهای هوشمند در حال اجراست و برای پرمصرف‌ها سیاست‌های جدی  اعمال خواهد شد. مشفق بیان کرد: طبق بخشنامه وزارت نیرو هر چاه کشاورزی که ۸۰ درصد انرژی موردنیاز خود را تامین کند از برنامه مدیریت بار استثنا می‌شود، ولی وقتی اضطرار پیش می‌آید ناچار به قطع برق می‌شویم و این از کنترل ما خارج است. مدیر اداره برق مه ولات همچنین افزود: صنایع با مصرف برق بالای یک مگاوات نیز باید اضافه برق مصرفی‌شان را  از بورس خریداری و تامین کنند و این توجیه تولید برق خورشیدی را به دنبال دارد و حتی ترمینال‌های ضبط پسته در سال‌های آینده قبوض سنگینی دریافت خواهند کرد و باید به‌سوی تولید پیش بروند. وی گفت: شروع خوبی در تولید برق سبز در حوزه کشاورزی داشتیم ولی متاسفانه کار به‌کندی پیش می‌رود و این به دلیل مصادف شدن با فصل برداشت محصول بوده و اکنون  ۱۵ واحد با ۱۵۶۶ کیلووات در حوزه کشاورزی نیروگاه متصل به شبکه‌ داریم و در حوزه نیروگاه‌های کوچک حمایتی خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی وضعیت خوب است.
همه خاموشی‌ها مربوط به ناترازی برق نیست
مشفق درباره علت تداوم خاموشی‌ چاه‌های کشاورزی گفت : همه خاموشی‌ها مربوط به ناترازی برق نیست و بعضی مربوط به اجازه برداشت از منابع آب است که به پایان رسیده و حدود ۱۹۰۰ چاه کشاورزی در استان است که اضافه برداشت داشته و برق شان قطع‌شده است. وی افزود : در حال حاضر تقاضای ما از کشاورزان این است که به سمت انرژی تجدیدپذیر حرکت کنند و ۶۵ شرکت مجاز به لحاظ اجرایی و اجناس مصرفی، مورد تایید برق استان و شهرستان هستند.
قطع برق چاه های مجهز به پنل های خورشیدی، نقض قانون است
سرپرست فرمانداری مه ولات نیز گفت: طبق مصوبه وزارت نیرو هر مصرف‌کننده کشاورزی که ۸۰ درصد برق خود را از محل انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کند از برنامه‌های خاموشی مدیریت بار مستثنا خواهد شد. علی‌اصغر انصاری افزود: نیروگاه‌های خورشیدی برای ادارات تکلیف شده و ادارات نیز باید قسمتی از برق مصرفی خود را از محل انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کنند. وی بیان کرد: اولویت قطع نشدن برق منازل بود ولی ناترازی‌ها موجب شد که در ساعاتی برق منازل هم قطع شود ما در تولید برق سبز در خراسان رضوی پیشتاز بودیم و با توجه به برداشت محصول باغ های پسته کار متوقف شد و سایر شهرستان‌ها از ما جلو افتادند. وی بروز خاموشی‌های مجدد هرچند محدود را برای کشاورزانی که اقدام به احداث نیروگاه خورشیدی کرده اند،نقض قانون دانست و افزود: این کار موجب سلب اعتماد کشاورزان می‌شود. وی گفت: در حوزه ایجاد نیروگاه های کوچک مقیاس خانگی وضعیت خوب است و مددجویان کمیته امداد به بانک‌های ملی، کشاورزی و صادرات مراجعه و تسهیلات مربوطه را دریافت می کنند و تاکنون برای ایجاد حدود ۱۰۰ نیروگاه خانگی تشکیل پرونده ‌شده است. اما سرفصلی به عنوان احداث نیروگاه خورشیدی برای کشاورزان وجود ندارد.
10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین