پنجره‌ای رو به زیبایی سیاره

13 ژانویه سالروز تاسیس انجمن جغرافیای ملی، سازمانی مردم نهاد برای حمایت از محیط زیست است که این روزها آن را با محصولاتش مثل مجلات و شبکه‌های «نشنال جئوگرافیک» می‌شناسیم که نقش موثری در افزایش آگاهی ما از اکوسیستم‌ها و زیبایی سیاره‌مان داشتند

نویسنده:

مترجم:


 137 سال قبل یعنی در 13 ژانویه 1888 میلادی، «انجمن جغرافیای ملی» تاسیس شد و تا امروز به‌عنوان بزرگ‎ترین سازمان مردم‎نهاد برای معرفی و پاسداشت محیط زیست سیاره، کاوش‌های باستان شناسی و مردم شناسی فعالیت داشته است. سازمانی که هدف اصلی‌اش مراقبت از سیاره است اما در حقیقت این روزها ابزار مهمی است برای آن‌که میلیاردها نفر در سراسر دنیا، در اوج زندگی ماشینی و شلوغ‌شان، حال خوب ناشی از ارتباط رسانه‌ای با محیط زیست و جذابیت‌های طبیعی سیاره را لمس کنند. تجربه‌ای که می‌تواند نشان دهد در چه دنیای زیبا و بزرگی زندگی می‌کنیم و مشکلات ما دربرابر این همه زیبایی چه کوچک است. بیشتر ما این سازمان مردم‎نهاد را با محصولات متنوعش مثل سایت، مجلات و شبکه‌های «نشنال جئوگرافیک» می‌شناسیم. بد نیست بدانید جمعی از دانشمندان و جهانگردان در شکل‌گیری این موسسه دخیل بودند که یکی از شاخص‌ترین‌شان گراهام بل مخترع تلفن است. کسی‌که ایده گزارش‌های تصویری را برای ایجاد ارتباط قوی‌تر با مخاطب پیشنهاد داد. مجله این سازمان هم‎اکنون به 31 زبان منتشر می‌شود و حدود 350 میلیون نفر مشترک در گوشه و کنار دنیا دارد. در این پرونده از جنبه‌های مختلف با این سازمان که می‌توان آن را پنجره‌ای به سوی درک بهتر زندگی دانست و فعالیت‌هایش آشنا می‌شویم.

خدمات جالب نشنال جئوگرافیک به سیاره
نشنال جئوگرافیک با افزایش آگاهی از مسیر تولید عکس و مستند، حمایت از حیات‌وحش حفاظت شده و همکاری با دانشمندان و دولت‌ها، درصدد حفظ اکوسیستم سیاره است
 
نشنال جئوگرافیک را می‌توان سازمان جریان‌ساز و جهانی در ترویج علم، اکتشاف و داستان‌سرایی دانست که کمک قابل توجهی به درک و حفاظت از اکوسیستم‌های زمین کرده است. نشنال جئوگرافیک از طریق تحقیقات گسترده، برنامه‌های آموزشی و ابتکارات حفاظتی خود به موارد زیر دست یافته است:
1. افزایش آگاهی
انتشار مقالات جذاب، عکاسی خیره کننده و مستندهای جذاب، باعث شده است میلیون‌ها نفر برای یادگیری و مراقبت از جهان طبیعی ترغیب شوند. از طریق این برنامه‌های آموزشی، مردم تشویق می‌شوند تا شیوه‌های سازگار با محیط زیست را اتخاذ کنند که ردپای زیست محیطی آن‌ها را کاهش می‌دهد. توجه به فرهنگ‌های بومی و انواع سبک زندگی در گوشه و کنار دنیا برای جلب توجه به این تفاوت‌ها از دیگر جوانب جالب برنامه‌های این سازمان است.
 
2. حیات وحش حفاظت شده
این سازمان با حمایت از احیای زیستگاه و تلاش‌های ضد شکار غیرقانونی، در حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انقراض نقشی حیاتی ایفا کرده است. این رویکرد به اشکال مختلف میسر شده است:
برنامه های کمک هزینه   نشنال جئوگرافیک، به دانشمندان و حافظان محیط زیست که بر روی پروژه‌هایی کار‏ می‏کنند که از گونه‌های در معرض تهدید محافظت می‌کنند، کمک‌های مالی مختلفی ارائه می‌دهد.
افزایش آگاهی   از طریق عکاسی و داستان‌گویی جذاب، نشنال جئوگرافیک آگاهی را درباره گونه‌های در معرض خطر انقراض و تهدیداتی که با آن‌ها روبه‎رو هستند، افزایش می‌دهد.
مشارکت‌ها   نشنال جئوگرافیک با جوامع محلی، دولت‌ها و سایر سازمان‌ها برای اجرای راهبرد‌های موثر حفاظتی همکاری می‌کند. این مشارکت‌ها به اطمینان از راه‌حل‌های بلندمدت کمک می‌کنند که هم به نفع حیات وحش و هم جمعیت محلی باشد.
فناوری های نوآورانه   برای مبارزه با تجارت غیرقانونی حیات وحش و شکار غیرقانونی، نشنال جئوگرافیک از توسعه و استقرار فناوری‌های نوآورانه مانند سنجش از دور و ابزارهای تجزیه و تحلیل داده‌ها پشتیبانی می‌کند. این فناوری‌ها به شناسایی و پایش زیستگاه‌های حیاتی، ردیابی جمعیت حیات وحش و شناسایی فعالیت های غیرقانونی کمک می‌کنند.
3. همکاری تقویت‌شده

نشنال جئوگرافیک با جوامع محلی، دولت‌ها و سایر سازمان‌ها برای اجرای راهبرد‌های موثر حفاظتی در سراسر جهان شریک می‌شود. در این زمینه می‌توان فعالیت‌های این سازمان را چنین دسته‌بندی کرد:
پروژه‌های خاص گونه   نشنال جئوگرافیک از پروژه های هدفمند با هدف حفاظت از گونه‌های فردی مانند فیل ها، کرگدن‌ها، شیرها و لاک‌پشت‌های دریایی پشتیبانی می‌کند.
ابتکار گربه‌های بزرگ  این برنامه که در سال 2009 راه‌اندازی شد، با هدف متوقف کردن کاهش جمعیت گربه‌های بزرگ در سراسر جهان اجرا می شود. این ابتکار از تلاش‌های حفاظتی روی زمین، کمپین‌های آگاهی عمومی و پروژه‌های تحقیقاتی متمرکز بر شیر، ببر، یوزپلنگ، پلنگ و دیگر گونه‌های گربه‌های بزرگ حمایت می‌کند.
دریاهای بکر   این پروژه که توسط دکتر انریک سالا کاوشگر در محل اقامت نشنال جئوگرافیک هدایت می‌شود، با هدف کاوش، مستندسازی و حفاظت از آخرین مکان‌های وحشی باقی مانده در اقیانوس است.
آرک عکس  پروژه آرک عکس جوئل سارتوره عکاس، که توسط نشنال جئوگرافیک پشتیبانی می‌شود، با هدف ثبت هر نوع گونه در اسارت به منظور افزایش آگاهی در مورد تنوع زیستی و اهمیت حفاظت از محیط زیست است. این پروژه تاکنون بیش از 10000 گونه را ثبت کرده است.

کشفیات مهم نشنال جئوگرافیک
طی چند دهه اخیر، کشفیات علمی و تاریخی بسیاری بودند که توسط نشنال جئوگرافیک رقم خوردند و ما در این مطلب به ذکر چند نمونه از جالب‌‌ترین‌‌هایش اکتفا می‌‌کنیم.

 هزاران توپ‌ یخی
در سال ۲۰۱۶، هزاران توپ یخی در سرتاسر ساحل شبه‌جزیره‌ یامال در سیبری غربی ظاهر شد. توپ‌های یخی از چندین لایه یخ شکل گرفته‌اند. زمانی که برف می‌بارد و دما زیر صفر است، صفحات یخی در آب تشکیل می‌شود. به‌واسطه باد و امواج، تکه‌هایی از این صفحات یخ جدا می‌شوند و به لجن برف یا تکه‌های بزرگ‌تر و جامدتر تبدیل می‌شوند. این تکه‌های یخ شروع به چسبیدن به هم می‌کنند و جزر و مد دریا به آرامی آن‌ها را به اطراف حرکت می‎دهد و می‌چرخاند. از این‌رو، یک گلوله یخی شکل می‌گیرد و شروع به رشد می‌کند. محققان مؤسسه‌ تحقیقاتی قطب شمال و قطب جنوب می‌گویند این یک پدیده‌ بسیار نادر است و بر اثر باد‌های شدیدی رخ می‌دهد که برف را بلند می‌کنند، گرد و تبدیل به توپ می‌کنند و دست آخر هم آن‌ها را صیقل می‌دهند. قطر این توپ‌های یخی می‌تواند به ۶ متر برسد.

تبدیل صحرای‌مصر به یک جنگل‌انبوه
به گفته‌ دانشمندان، شش هزار سال قبل، صحرای مصر پوشیده از مرتع‌های سرسبز، علف و درخت بود، اما تغییرات آب و هوایی، این منطقه را تبدیل به یک بیابان بی آب و علف کرد. طبق تحقیقات، این تغییرات تقریبا هر ۲۱ هزار سال یک بار اتفاق می‌افتد. آخرین دوره‌ای که صحرا جنگلی سبز بود، بین ۱۵ هزار تا ۵ هزار سال پیش رخ داد. مطالعه‌ای جدید تأیید می‌کند که این رخداد فقط یک اتفاق عجیب نبود، بلکه بخشی از یک دگرگونی چرخه‌ای بود که تقریباً هر ۲۱ هزار سال یک بار شرایط اقلیمی منطقه را از خشک به مرطوب تغییر می‌داد. دگرگونی چرخه‌ای شمال آفریقا نه تنها برای صحرای بزرگ آفریقا حائز اهمیت است، بلکه پیامدهای بزرگی برای انسان دارد.

«دریای صلیبی» پدیده‌ای زیبا اما خطرناک
پدیده بسیار زیبا و نادر «دریای صلیبی» هنگامی رخ می‌دهد که دو سیستم از موج‌های دریا در زاویه‌ای مایل حرکت و با یکدیگر تداخل پیدا می‌کنند. تداخل امواج به‌مرور باعث کاهش انرژی موج‌ها می‌شود تا جایی که سطح آب صاف به نظر می‎رسد و تشخیص این پدیده به‌سادگی ممکن نیست. پدیده امواج صلیبی معمولاً از ارتفاع بالا مشخص می‌شود و از نزدیک قابل‌تشخیص نیست. این پدیده بسیار خطرناک است زیرا هنگامی‌که قایق در میانه دریای صلیبی قرار بگیرد، امواج از نواحی مختلفی به قایق برخورد می‌کند و نیروی حاصل از این برخوردها به بدنه قایق منتقل می‌شود. در عین خطرناک بودن این پدیده یکی از زیباترین مناظر دریایی را به وجود می‌آورد. منظره‌ به وجود آمده شاید از بالا زیبا باشد، اما اگر بین این موج‌ها گیر بیفتید، جریان درون رگ‌های بدن‎تان سر و ته می‌شود یا مسیر حرکت خود را گم می‌کند و علاوه بر این، ممکن است نتوانید با شنا کردن خود را به ساحل برسانید.

رنگین‌کمان بی‌رنگ
این پدیده به عنوان «مه‌کمان» یا «رنگین‌کمان‌سفید» شناخته می‌شود و درست مانند یک رنگین‌کمان معمولی، زمانی رخ می‌دهد که نورخورشید از طریق قطرات آب بتابد . اما از آن‎جایی که قطرات مه کوچک‎تر از قطرات‌باران هستند، مقدار زیادی رنگ از بین می رود. این پدیده را زمانی می‌توانید ببینید که قطرات بسیار کوچکی با شعاع حداکثر0.05 میلی‌متر در اتمسفر زمین وجود داشته باشد و شما پشت به خورشید و رو به مه ایستاده باشید. جالب آن‌که، این پدیده هنگام شب هم می‌تواند به وجود آید، یعنی زمانی که ماه در آسمان کاملاً می‌درخشد. در این حالت، به این پدیده «ماه کمان» می‌گویند. در مه‌کمان چند رنگ وجود دارد ، اگرچه این رنگ‌ها آن‎قدر ضعیف‎اندکه چشمان ما آن‌ها را نمی‌بیند.

خواندنی‌‌‌‌هایی درباره نشنال جئوگرافیک که کمتر از آن خبر داشتید
از برندینگ تا درآمدسازی رفیق سیاره
 «نشنال جئوگرافیک» نشریه رسمی انجمن جغرافیای ملی است که از سال ۱۸۸۸ میلادی و دقیقاً ۹ ماه پس از آغاز فعالیت انجمن جغرافیای ملی، شروع به انتشار کرد و امروزه یکی از مشهورترین و پراعتبارترین مجلات مرتبط با علوم طبیعی در جهان است. نشنال جئوگرافیک به غیر از مجله اصلی چند نشریه دیگر در زمینه گردشگری، حوادث و کودکان هم منتشر می‌کند. «جان ام. فاهی» رئیس نشنال جئوگرافیک درباره هدف نشنال جئوگرافیک می‌گوید: «هدف ما تشویق مردم و علاقه‌مند کردن آنان برای توجه و مراقبت از سیاره‌شان است».  با گذشت زمان، این مجله خود را به عنوان یک رسانه متعهد برای عکاسی خبری در سطح جهانی مطرح ساخت، از مستندسازی از شگفتی‌های کره زمین گرفته تا پرداختن به مسائل جدی پیرامون محیط زیست و حقوق بشر.
 الهام گرفته از خورشید
شاید برایتان جالب باشد که بدانید انجمن نشنال جئوگرافیک، یک سازمان غیرانتفاعی است. یکی از راه‌های قدرتمند و تاثیرگذار کسب سرمایه در این شرکت، یک مدل کسب‌و‌کار نوآورانه است که سرمایه‌گذاری مشترک از طریق کانال‌های تلویزیونی، نشریات، رسانه‌ها و محصولات جهانی تولید شده، به آن اجازه می‌دهد بخشی از درآمد حاصل از این دارایی‌ها را برای تامین مالی کار خود به موسسه برگرداند. ویژگی منحصر به فرد در تولید محصولات  این شرکت به گفته سیاست‌گذاران فرهنگی‌اش، این است که این امتیاز را داشته‌اند تا جهان را برای نسل‌های مختلف مردم در سرتاسر جهان از گذشته تا به حال به گونه‌ای به تصویر بکشند که با داستان هر جامعه و حساسیت فرهنگی خاص آن جامعه هماهنگ باشد و عزت و احترام مدنظر افراد جامعه را به رسمیت بشناسد. لوگوی ساده با طراحی جذاب شرکت نشنال جئوگرافیک الهام گرفته از خورشید است که با رنگ زرد  نشان داده شده است به این معنی که تمام نقاط زمین را روشن می‌کند و رنگ سفید برای پس‌زمینه و سیاه برای متن، بقیه طرح لوگو را تشکیل می‌دهند.
 مسابقات معروف عکاسی
یکی از فعالیت‌های مهم و معتبر که با همکاری این برند شناخته شده در جهان هر ساله برگزار می‌شود مسابقه بزرگ عکاسی است که در سه بخش عکاسی از مردم، اماکن و طبیعت برگزار  و داوری آن در سه مرحله انجام می‌شود. در این مسابقه، عکاسان حرفه‌ای از سراسر جهان خود را برای شرکت در این چالش آماده می‌کنند و باهم به رقابت می‌پردازند. هزینه شرکت در این مسابقه معمولا 15 دلار است و به نفرات برتر جایزه 10 هزار دلاری اهدا می‌شود. بابک امین تفرشی ستاره‌شناس ایرانی و عکاس معروف آسمان شب و مدیر پروژه عکاسی آسمان در شب از عکاسان رسمی این مجله به شمار می‌رود.
​​​​​​​
​​​​​​​

10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین