صنعتی سازی، کلید احیای نوغان‎داری

مدیرجهاد کشاورزی تربت حیدریه: تغییر شیوه تولید از سنتی به صنعتی، علاوه بر احیای صنعت نوغان‌داری موجب تولید محصولی باکیفیت و دارای ویژگی های صادراتی می شود

نویسنده:

مترجم:

صنعت نوغان‎داری در استان خراسان رضوی پیشینه ای کهن دارد؛ به طوری که هویت چند هزار ساله شهر بایگ تربت حیدریه با تار و پود صنعت نوغان‎داری و ابریشم‎کشی گره‌خورده است. در دو دهه پیش در بایگ هر خانه‌ای یک کارگاه ابریشم‎کشی بوده و سه هزار نفر در این شهر به شغل ابریشم‎کشی مشغول بودند. اما در سال های اخیر این صنعت گرفتار مشکلات فراوانی شده است و رونق گذشته را ندارد. مسئولان جهاد کشاورزی استان معتقدند برای رونق گرفتن دوباره این صنعت باید تغییرات اساسی در شیوه ها و ابزارها ایجاد شود و به عبارتی باید به سوی تولید صنعتی حرکت کرد و این تنها راه نجات صنعت نوغان‎داری خراسان رضوی است. آن‎ها همچنین بیان کردند مهم‎ترین شاخصه یک تولید ارزشمند، در چرخه صادرات قرار گرفتن است که هنوز ابریشم این خطه در چنین وضعیتی قرار ندارد.

​​​​​​​


معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی خراسان رضوی درباره امکان صادرات ابریشم از خراسان رضوی گفت: اهمیت این موضوع زمانی برای بهره‌برداران نوغان و ابریشم بیشتر نمود می یابد که بدانند هر چند از حیث تولید پیله تر رتبه دوم کشور را داریم، اما خوشبختانه از لحاظ ابریشم‌کشی رتبه نخست کشور به این استان اختصاص دارد. محمدمهدی یعقوب‌زاده به نتایج آزمایش یا تست صادرات به عمل آمده بر روی محصول ابریشم تربت حیدریه اشاره کرد و به ایرنا گفت: در زنجیره تولید نوغان، نقایصی وجود دارد که مانع عرضه یک بسته تولیدی فاخر با جنبه صادراتی بالا شده‌ است.
وی ادامه داد: مشکل از زمانی آغاز می‌شود که در شرایط فعلی مساوی، هزینه تمام شده در بخش نوغان‌داری ما بالاتر از عرف است و این بدان دلیل است که نوغان‌داران در برخی از حلقه‌های زنجیره تولید، باید تحولی در چرخه کیفیت تولید داشته‌ باشند یا با احیای تشکل‌های تولیدی یک‎دست، اقدام به تولید صنعتی کنند.
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی خراسان رضوی از تغذیه خوب به عنوان راهکار مهم تحقق تولید صنعتی یاد کرد و گفت: یکی از پیش شرط‌های تولید خوب از نگاه کارشناسان این سازمان تامین برگ درخت توت باکیفیت است تا حلقه‌های تولید را کامل کند، زیرا معتقدیم بیش از ۷۰ درصد تولید نوغان‌داری وابسته به تغذیه مناسب و باکیفیت است. وی ادامه داد: در کنار همه این‎ها ما نیز حسب وظیفه ذاتی خود، اقدامات ترویجی و آموزشی را به بهره‌برداران ارائه می کنیم .
یعقوب زاده تصریح کرد: به دلیل همین جایگاه و اعتبار ملی، با وجودی که پروانه تولید صنعتی تنها برای شهرها صادر می‌شود، اما پروانه تولید صنعتی نوغان‌داری برای روستاهای استان خراسان رضوی نیز صادر می شود. وی گفت: صدور پروانه بهره‌برداری صنعتی برای روستا، در حکم یک مزیت بزرگ برای تولید ارگانیک یک محصول با قدمت تاریخی چندهزار ساله است. این مسئول بیان کرد: البته در کنار تحقق این مهم، اقدام دیگری را نیز از پارسال آغاز کرده ایم و آن پروانه‌دار کردن دست‌اندرکاران صنعت نوغان و ابریشم است، زیرا در شرایط کنونی آمار دقیقی از تعداد شاغلان این صنعت در دست نیست که شاید مهاجرت‌های فصلی یکی از دلایل آن باشد.
مدیر ترویج سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز گفت: در چارت آموزش سازمانی امسال، ۴۳۴ روز برنامه آموزشی روز مزرعه شهرستانی و ۵۴ روز مزرعه استانی برای محصولات کشاورزی و دامی مختلف برنامه‌ریزی شده‌ است. حمید بیگ‌زاده افزود: بر این باور هستیم برنامه‌های ترویجی و ارتباط چهره به چهره با بهره‌برداران در روند کاهش هزینه تولید، تاثیر بسیار مثبتی دارد. وی ادامه داد: از پارسال نیز یک برنامه آموزشی ویژه زنان روستایی و عشایر استان خراسان رضوی به مرحله اجرا درآورده‌ایم که یکی  از آن ها با محوریت نوغان‌داری و با تمرکز بر ۲ اصل است. مدیر ترویج سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح کرد: اصل نخست تلمبارهای طبقاتی (استفاده بهینه از فضای موجود) و اصل دوم استفاده از ابزارهای نوین در پرورش نوغان است. وی تاکید کرد: هدف از ارائه این جنس برنامه‌های ترویجی، عرضه یک بسته آموزشی به عنوان کار الگویی برای سایر بخش‌های کشاورزی و دامی است.
کاهش تعداد کارگاه های ابریشم‌کشی
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان تربت‌حیدریه نیز قدمت ساختمان نوغان‌داری این خطه را سال ۱۳۱۴ دانست و گفت: البته فعالیت نوغان‌داری تربت‌حیدریه به این ۹۰ سال محدود نیست و دارای قدمتی چندهزار ساله است.
علیرضا قادری جاده ابریشم را با نام تربت‌حیدریه درهم آمیخته دانست و افزود: با این حال   از مجموع هزار و ۲۰۰ کارگاه ابریشم‌کشی فعال این شهرستان در چند دهه قبل،اکنون تنها ۴۰۰ واحد فعال و تعداد هزار و ۲۶۰ نفر در آن ها مشغول به کار هستند. وی ادامه داد: اصرار ما بر تغییر شیوه تولید از سنتی به سمت صنعتی، علاوه بر احیای صنعت نوغان‌داری در استان با محوریت منطقه تربت‌حیدریه، ارائه یک محصول فاخر با ویژگی‌های صادراتی است.
10 صفحه آخر