​​​​​​​
مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا، پس از رسیدن به توافقات کلی، حالا قرار است در سطح کارشناسی ادامه پیدا کند؛ مرحله‌ای بسیار مهم که همه جزئیات فنی و مسائل اصلی در همین جلسات باید شفاف‌سازی و نهایی شوند. هر جمع‌بندی‌ که در این سطح صورت بگیرد، در واقع پایه و بنیان یک توافق نهایی خواهد بود که بر تصمیم سیاسی دو طرف استوار می‌شود. در این مقطع لازم است مذاکره‌کننده‌های ایرانی توجه لازم به 2 مسئله مهم را داشته باشند. با توجه‌به حساسیت این مقطع، ضروری است که تیم مذاکره‌کننده کشورمان، از تجربه چند دهه مذاکره با طرف آمریکایی نهایت بهره را ببرد و با دقت و تیزبینی بیشتری مسیر را ادامه دهد. در میان انبوه این تجربه‌ها، دو نکته به طور ویژه قابل توجه‌اند:
سطح غنی سازی
اول این‌که سطح غنی‌سازی اورانیوم باید با تکیه بر نیازهای واقعی و عملی کشور مشخص شود. عدم تعیین سطح مناسب و مشخص غنی سازی سبب خواهد شد صنعت هسته ای ایران به یک صنعت صوری و نمایشی تبدیل شود. ایران به‌عنوان یک کشور مستقل و پیشرفته، نیازهای مشخص و اساسی در حوزه‌های پزشکی، صنعت و انرژی هسته‌ای دارد و نباید در تامین این نیازها وابسته به دیگر کشورها شود؛ آن هم در شرایطی که فضای بین‌المللی روزبه‌روز بی‌ثبات‌تر می‌شود و قدرت‌های جهانی، منافع خود را با نادیده گرفتن حقوق ملت‌های جهان و بر اساس چپاول و استعمار پیگیری می‌کنند.
اجرای گام به گام تعهدات
دوم این‌که هر تعهدی باید گام‌به‌گام و متقابل اجرا شود؛ نه یک‌طرفه! این مهم‌ترین درسی است که از تجربه برجام باید آموخت. با وجود تلاش‌ها و اقدامات تیم مذاکره‌کننده برجام، متأسفانه روند اجرای تعهدات به‌درستی توافق نشده بود. ایران همه تعهداتش را به‌سرعت و کامل انجام داد، اما طرف مقابل وقتی دید همه آنچه که باید به دست می‌آورد حاصل شده است، به‌سادگی توافق را کنار گذاشت و از برجام خارج شد. نتیجه‌ این شد که بسیاری از دستاوردهای هسته‌ای کشور از بین رفت اما تحریم‌ها نه‌تنها لغو نشد، بلکه تشدید هم شدند. اگر بخواهیم چنین سناریویی تکرار نشود، راهش این است که اجرای هر گام از توافق، وابسته به اجرای تعهدات متقابل از سوی طرف آمریکایی باشد.
البته تیم مذاکره‌کننده فعلی با دقت و حساسیت خوبی مذاکرات را پیش برده است و روشن است که نسبت به منافع کشور و مردم کاملاً هوشیار عمل می‌کند. بااین‌حال، نگرانی همچنان از سوی طرف مقابل باقی ا‌ست؛ کشوری که نه‌فقط سابقه بدعهدی دارد، بلکه بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری ها و رفتارهای هیجانی در مقامات آمریکایی مشهود است.