گرگ ایرانی قهرمانی جهانی
هادی چوپان در عین شایستگی مقام دوم مستر المپیای امسال را کسب کرد؛ به این بهانه از زندگی سخت و روزهای تلخ او گفتیم، از اینکه اهل تسلیم شدن نیست و کشورش را عاشقانه دوست دارد...نویسنده:
مترجم:
اصلانی
info@khorasannews.com
گچکار ساده شیرازی دیروز و امپراتور ایرانی دنیای عضله امروز، روز گذشته در لاسوگاس دبل کرد. گرگ ایرانی که با ویترینی رنگارنگ از مدالهای مستر المپیا و 2 طلای آرنولد کلاسیک راهی شصتمین دوره رقابتهای بینالمللی و حرفهای پرورشاندام آمریکا شده بود، با یک شوک لحظهآخری، نایب قهرمانی سال گذشته را تکرار کرد. هادی چوپان فعالیتهای بینالمللیاش در بادی بیلدینگ را از سال 2013 آغاز کرد و نخستین بار در سال 2019 بود که در رقابتهای معتبر مستر المپیا، پایش به سکوی سومی باز شد و جایزه 100 هزار دلاری را ربود. عنوان چهارمی این رقابتها در سال بعد(2020) هادی را ناامید نکرد تا او بار دیگر در سال 2021 مدال برنز مسابقات را تکرار کند. سال 2022 اما سال رنساس هادی بود؛ سالی که گرگ ایرانی با شکست میلی متری درک لانسفورد، روی سکوی قهرمانی ایستاد تا نخستین مرد ایرانی و آسیایی لقب گیرد که فاتح تاریخی بزرگ سکوی اول و مدال طلای مستر المپیا شده؛ طلایی که جایزه دلاریاش 400 هزارتا بود. فینال 2023 مستر المپیا اما برای چوپان تراژیک تمام شد. او که فکر میکرد قهرمانی سال 2022 را تکرار خواهد کرد، بعد از آنکه نام درک لانسفورد بهعنوان برنده مدال طلا را شنید، به قدری شوکه شد که در اقدامی بیسابقه در مستر المپیا، هم سکو را ترک کرد و هم در لفافه، بیطرفی هنی رامبد مربیاش را زیر سوال برد تا جنجالی بینالمللی به راه بیندازد و حسابی گرد و خاک کند. هرچند که چند روز بعد از حرفوحدیثهای مطرح شده درخصوص خداحافظی احتمالی هادی و عنوان شدن واژه خیانت از سوی او در آن پست اینستاگرامی جنجالیاش که نوشته بود: «قدرتم به همهچیز رسید جز آن خنجری که نفهمیدم از کجا به پهلویم فرو رفت»، به یکباره ابرهای سوءتفاهم کنار رفت و هادی عکسی از خودش و هنی را پست کرد تا نشان دهد اوضاع مرتب است. حالا اما با گذشت یکسال از آن تراژدی پرحاشیه، چوپان بار دیگر زورش به تکرار قهرمانی نرسید تا این بار «ساندو» به بدنساز 27 ساله سیاه پوست برسد. این بار نیز با چاشنی غافلگیری هادی! چوپان تصور میکرد رقابت اصلی خود را بار دیگر با درک لانسفورد قهرمان سال 2023 خواهد داشت، اما شرایط با روی استیج آمدن سامسون داوودا به شکل دیگری پیش رفت. درحالی که بیشتر کارشناسان از آمادگی بدنی سامسون داوودا که در سالهای اخیر بارها مقابل هادی چوپان شکست خورده، شگفتزده شده بودند، او در قامت یکی از مدعیان اصلی قهرمانی روی استیج رفت تا دوئل قهرمانی بین هادی و درک به مثلث قهرمانی با حضور سامسون تبدیل شود ولی درنهایت این شیر نیجریهای بود که بعد از چند سال، سد هادی و درک را شکست و فاتح المپیا و جایزه 600 هزاردلاری (معادل 37 میلیارد و 800 میلیون تومان) شد. جایزهای که نسبت به دوره قبل، 200 هزار دلار افزایش داشت و جالب است بدانید که داوودا سال گذشته با قرار گرفتن روی سکوی سومی، تنها 100 هزار دلار جایزه برده بود. چوپان اما با ایستادن روی سکوی نایبقهرمانی، صاحب جایزه 250 هزاردلاری (معادل 15 میلیارد و 750 میلیون تومان) شد که تغییری نسبت به دوره قبل نداشت. نکته قابل تامل اما رفتار کاملا متفاوت گرگ ایرانی نسبت به سال گذشته بود. او این بار بعد از شنیدن نام قهرمان مستر المپیا رفتاری کاملا حرفهای داشت و با در آغوش کشیدن شیر نیجریهای، نخستین قهرمانیاش در مستر المپیا را به او تبریک گفت. در این دوره درک لانسفورد، مارتین فیت و اندرو جک هم به ترتیب سوم تا پنجم شدند. گفتنی است در بخش فیزیک کلاسیک، «کریس بامستد» برای ششمین بار توانست عنوان قهرمانی را به دست آورد و صاحب جایزه ۵۰ هزار دلاری شود. او پس از کسب عنوان قهرمانی از دنیای حرفهای خداحافظی کرد.
نگاهی به قهرمانان مستر المپیا
مستر المپیا بهعنوان بزرگترین رقابت بدنسازی دنیا چهرههای سرشناسی را به دنیای مجذوبکننده رقص عضله معرفی کرده از رونی کلمن گرفته تا آرنولد شوارتزنگر و فیل هیث که از موفقترین اجراکنندگان تاریخ مستر المپیا هستند و هر کدام چندین بار این افتخار را داشتهاند که روی سکوی قهرمانی بایستند. جالب است بدانید که لی هینی و رونی کولمن مشترکا رکوردداران عنوان قهرمانی مستر المپیا با ۸ عنوان قهرمانی هستند. آرنولد شوارتزنگر و فیل هیث نیز هر کدام صاحب 7 عنوان قهرمانی در مستر المپیا هستند. آرنولد از سال 1970 تا 1975، 6 قهرمانی متوالی داشت و سال 1980 نیز مجدد روی سکوی نخست ایستاد. اما فیل هیث از 2011 تا 2017، 7 سال متوالی در مستر المپیا قهرمان شد. دکستر جکسون(2008)، جی کاتلر(2009 و 2010)، شاون رودن(2018)، براندون کری(2019) و ممدوح السبای(2020 و 2021) دیگر نامدارانی هستند که از سال 2000 تاکنون موفق به فتح سکوی قهرمانی این رقابتهای معتبر بینالمللی شدهاند.
کوچههای فقر به طور معمول به بنبست ناامیدی میرسند؛ جاییکه دلیل و بهانه برای بهترین نبودن در آن زیاد است؛ انصافاً نبرد نابرابری هم هست بین آنکه باید بهترین باشد و همزمانش باید گچکاری کند با کسیکه همه چیز برای بهترین بودنش فراهم است. باید هادی چوپان باشی که همه همتت از همه کمبودها قدرتمندتر باشد، باید هادی چوپان باشی که حتی وقتی مصدوم شدی و کشتی را کنار گذاشتی بازهم دلسرد نشوی و ادامه بدهی. هادی چوپان در دور قبلی هم بابت اینکه دوم شد معترض بود؛ اما بازهم قدرتمند ظاهر شد و با اینکه میدانست برخی استانداردهای غلط حاکم بر مستر المپیا ممکن است بازهم تلاشش را نادیده بگیرد آمد و دوباره دوم شد. به رقیب تبریک گفت و او را در آغوش گرفت تا نشان دهد ویژگیهای مثبت اخلاقیاش محدود به تلاش و کوشش بیامان نمیشود. روزگاری بسیاری از نوجوانان و جوانان علاقهمند به ورزش تصور میکردند برای قهرمانی در مستر المپیا باید اروپایی و آمریکایی بود؛ اما هادی چوپان همه فرضیهها را به هم ریخت. به احترام سالها تلاش و همتش بیشتر با او آشنا میشویم.
از کُشتی و ضعفشنوایی تا گچکاری و قهرمانی
آنچه باید از زندگی شخصی و مسیر پرفرازونشیب «هادی چوپان» برای رسیدن به موفقیت در رشته بدنسازی بدانید
«هادی چوپان»، بدنساز حرفهای و ورزشکار برجسته ایرانی در ۴ مهر ۱۳۶۶ در روستای ابنو، شهرستان سپیدان استان فارس به دنیا آمد. او که عضو باسابقه تیمملی ایران است، کارنامهای درخشان از افتخارآفرینیهای ملی و بینالمللی در رشته بدنسازی دارد. «چوپان» این روزها علاوه بر فعالیتهای ورزشی، مدیریت یک باشگاه بدنسازی در شیراز را هم بر عهده دارد. این قهرمانی ایرانی تحصیلات خود را تا مقطع دیپلم به پایان رسانده و به دلیل موفقیتهای پیدرپیاش در دنیای بدنسازی به «گرگ ایرانی» یا «گرگ پارسی» در جهان معروف شده است.
بزرگشدن در خانوادهای فقیر
هادی چوپان در یک خانواده پرجمعیت و فقیر با 6 برادر و یک خواهر زندگی میکرد. او در سنین نوجوانی مجبور به ترک تحصیل شد و به همراه برادر بزرگ ترش یعنی «حسن» که یکی از حامیان اصلی او در مسیر بدن سازی بود، به کار گچکاری پرداخت. «هادی» همیشه از نقش مهم برادرش در تشویق و حمایت از او در مسیر قهرمانی یاد میکند. او گفته که در کودکی حسرتهای زیادی داشته است، مثلا بچه که بوده آرزوی خرید کیف مدرسه و دوچرخه داشته است و کتابهایش را با کش میبسته و به مدرسه میرفته است. به قول خودش، گذشته او فقط سختی بوده است.
ضعف شنوایی مانع تلاش نشد
او از کودکی به فیلمهای رزمی و بازیگری «آرنولد» علاقهمند بود. قبل از ورود حرفهای به بدنسازی، مدتی در کشتی فعال بود تا این که دو سال هم در بوکس تایلندی کار کرد و به مقامهای کشوری هم رسید. اما ضربات سنگین بوکس به سر باعث شد 20 درصد شنواییاش را از دست بدهد. او که حالا از سمعک استفاده میکند، گفته بهخاطر تاخیر در پیگیری درمان و گذشت زمان دیگر عمل جراحی و کاشت حلزونی جواب نمیدهد. با این حال، یکی از چالشهای بزرگ زندگی هادی، همین ضعف شنوایی او بود که هرگز مانع از تلاش و موفقیتهای او نشد.
ورود به دنیای بدنسازی 13 سالگی
هادی چوپان در ۱۳ سالگی به دنیای بدن سازی وارد شد و از سال ۱۳۷۹ بهصورت حرفهای به این رشته پرداخت. او در سال ۱۳۸۴ تنها سه سال پس از آغاز فعالیت حرفهای خود، قهرمان بزرگسالان استان فارس شد و مقام سوم کشوری را به دست آورد. از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵، هادی عضو ثابت تیمملی بدن سازی ایران بود و در این مدت در مسابقات مختلف ملی و بینالمللی شرکت کرد و افتخارات بسیاری کسب کرد. جالب است بدانید که وقتی «هادی» سال 1390 در 24 سالگی به تیمملی بدنسازی دعوت شد، در اولین سال حضور مدال نقره جهان را گرفت و یک سال بعد نفر اول آسیا شد. او با بیش از 100 کیلوگرم وزن و قد 169 سانتی متر علاقه زیادی به رونی کلمن دارد.
عشق به خانواده و همسر
هادی چوپان متأهل است و عشق و احترام زیادی برای همسرش قائل است. او همواره به نقش پررنگ همسرش در موفقیتهای زندگی خود اشاره کرده است. مثلا «هادی» همزمان با حضور در این دوره از مسابقات اخیر که به نائب قهرمانیاش منجر شد، تصویری جالب از خانواده خود منتشر کرد و نوشت: «واقعیت زندگی یک مرد نبرد است اما مردان هم دلتنگ میشود». «چوپان» دو فرزند دارد؛ دختری به نام نادیا و پسری به نام حافظ. او بارها گفته که تمایلی به ورود فرزندانش به رشته بدنسازی ندارد و ترجیح میدهد آنها مسیرهای دیگری را دنبال کنند.
«چوپان» و روزانه 6 وعده غذا
مدیربرنامه چوپان درباره دردسرهای خرید لباس برای هادی گفته که همیشه این مشکل را درباره لباسهای او داریم که یقههایش بسته نمیشود؛ بنابراین لباس خیلی سخت برای هادی پیدا میشود. اگر او بخواهد کت و شلوار بپوشد، فقط باید برایش بدوزند. «هادی» در پاسخ به سوالی درباره برنامه غذایی روزانهاش هم به جزئیات جالبی اشاره کرده و گفته: «ساعت 8 صبح 350 گرم «ماهی» با 250 گرم «کلم بروکلی» و یک «هویچ» سپس دوباره ساعت 10 صبح 4 عدد «فیله» با 30 قاشق «برنج» و 200 گرم «قارچ» می خورم. برای ناهار 6 عدد فیله با برنج و کاهو و دوباره ساعت 4 ظهر 6 فیله به همراه برنج و کاهو و دوباره برای شام هم 350 گرم استیک گوشت با برنج و کاهو مصرف میکنم. قبل از خواب هم باز دوباره فیله مرغ با هویچ میخورم». او همچنین درباره زمان خداحافظیاش از این رشته گفته تا زمانی که بتوانم در این رشته سنگین فعالیت کنم و خداوند به من نفس و توان بدهد در بدنسازی به فعالیتم ادامه میدهم و به دنبال کسب افتخار خواهم بود.»
درس «وطنپرستی» از گرگ ایرانی
ادای احترام قهرمان مسابقات پرورشاندام به کشورش ایران، بارها مورد تحسین کاربران شبکههای اجتماعی قرار گرفته است. اسفند سال گذشته بود که «هادی چوپان» قهرمان مسابقات پرورشاندام آرنولد کلاسیک ۲۰۲۴ در بدو ورود به زادگاهش شیراز بر خاک وطن بوسه زد. این فیلم منتشرشده از ورود او به خاک ایران و درس وطن پرستی قهرمانی ایرانی آرنولد کلاسیک بازتاب گستردهای در فضای مجازی داشت. همچنین در فرودین امسال، «چوپان» در صفحه شخصیاش تصویری از شهدا را با نوشتهای زیبا و پر مفهوم منتشر کرد. هادی چوپان با انتشار تصویری از یک شهید دوران دفاعمقدس در استوری اینستاگرامش نوشت: «یلان ایران، من راه تو را خواهم رفت ای شهید...». ابراز عشق «چوپان» به ایران فقط به این دو ویدئو ختم نمیشود. بعد از این که او در مسابقات مستر المپیا 2022 به میزبانی لاسوگاس آمریکا، قهرمان شد شایعات زیادی درخصوص مهاجرات این ورزشکار به آمریکا شنیده شد. ظاهرا اطرافیان هادی چوپان به وی گفته بودند که هادی آمریکا بمون و ایران نیا! میخوای بیای ایران چی کار کنی؟ تو آمریکا بمون، بمون و همونجا مسابقه بده، بمون و آیندهات رو اون جا بساز. اما گرگ پارسی در ویدئویی و در واکنش به درخواست اطرافیانش برای مهاجرت به آمریکا تصریح کرده بود: «من میخوام آیندهای که در آن وطنفروشی باشه، بسوزه! میخوام آیندهای که بخواد جات آنجا راحت باشه ولی در وطن خودت این طور نباشه، بسوزه»! چوپان که در آن ویدئوی احساسی کنترلش را از دست میدهد و با گریه ادامه میدهد: «من زندگیم همه ایرانه... ایران همه چیز منه... من بدون ایران میمیرم». او قدیمترها هم در همین باره گفته بود: «اگر کسی به خاطر هدفش وطنش را رها کند و زیر پرچم یک کشور دیگر فعالیت کند، این هدف هیچ ارزشی ندارد. مثلا فلانی وطنش را رها کند و از فلان کشور به فضا یا المپیک برود و افتخار و مدالها کسب کند برای کشور دیگر؛ اینها هیچ ارزشی ندارند.»
عوامل مغفولمانده در دوم شدنهای «چوپان»
«چوپان» برای دومین سال پیاپی به مقام دومی مسابقات مستر المپیا رسید و مدال نقره گرفت. هرچند ایرانیان امسال منتظر طلای او بودند ولی بعد از دیدن فیلم مسابقات و البته بدن رقیبش یعنی سامسون داوودا، تقریبا اکثر کارشناسان اظهار کردند که فیزیک سامسون چند درصدی بهتر از هادی ما بوده است. علاوه بر اینها، قد کوتاه تر چوپان دربرابر رقیبش هم یکی از دلایلی است که در این چند ساعتی که از اعلام نتایج گذشته، به عنوان یکی از علتهای باخت او اعلام میشود. اما از بحثهای فنی که بگذریم، یک عامل مهم در انتخاب قهرمانان بعضی رشتههای ورزشی در جهان را نباید از یاد برد. رشتههای ورزشی که ابراز نظر داوران در آنها تاثیرگذارتر است و برای انتخاب برنده، شاخص های سنجش دقیقی وجود ندارد. این عامل مهم که نباید دستکم گرفت؛ اقتصاد است. چه بخواهیم یا نه، پول است که چرخ همه چیز و مخصوصا ورزش را میچرخاند. نبود اسپانسر حتی در مسابقات دوی سرعت که جای هیچ شک و شبههای برای انتخاب نفرات اول و دوم و... ندارد، باعث افت آن مسابقات و حتی نادیده گرفتن آنها میشود. طبیعتا اسپانسرها روی ورزشکارانی سرمایهگذاری میکنند که شانس بیشتری برای قهرمانی داشته باشند. ولی از سوی دیگر، یک شرکت تجاری برای رسیدن به اهداف تبلیغاتی خود به بسترها و وسیلههایی هم نیاز دارد، از رسانهها گرفته تا فضای مجازی. پشتیبان مالی یک ورزشکار یا تیم ورزشی، نیاز دارد که تبلیغاتش بیشتر دیده شود. مثلا در این نمونه خاص مورد بحثمان، اگر ورزشکاری در رسانههای بینالمللی بیشتر دیده شود و در فضای مجازی هم فعالتر باشد، قطعا اسپانسری که روی او سرمایهگذاری کرده، راضیتر خواهد بود. همچنین انتخاب مطمئنتری برای سرمایهگذاریهای دیگر خواهد بود. هادی چوپان اگر در تلویزیونهای خارجی بیشتر دیده میشد، فیلم تمرینات خود را در یوتیوب بارگذاری میکرد (همین یوتیوبی که فیلتر است!)، با خبرنگاران خارجی بیشتر در تماس بود و البته مهارت صحبت کردنش به زبان انگلیسی بیشتر بود، قطعا در انتخابش به عنوان قهرمان جهان بیشتر تاثیر میگذاشت. همانطور که گفتیم، متاسفانه دنیای امروز، دنیای دیده شدن است. هرچه بیشتر دیده شویم، بیشتر موفق خواهیم شد. امیدواریم که قهرمان دوستداشتنی کشورمان با گرفتن یک مدیر رسانهای کاربلد، فعالیت بیشتر در فضای مجازی (علاوه بر پیج اینستاگرامش که فعالیت خوبی دارد) و البته فراگرفتن زبان انگلیسی، بتواند این مسئله را هم حل کند و سال آینده به امید خدا، مدال طلای مستر المپیا را برایمان بیاورد. هرچند قطعا منتظر مقام اولی هادی خان در مسابقات آرنولد کلاسیک در چند ماه آینده هستیم.
آنچه کمتر درباره بدنسازی گفته میشود
ورزش بدن سازی بهطور کلی از سه استراتژی اصلی شامل به حداکثر رساندن قدرت از طریق وزنهها یا تجهیزات مقاومتی، تاکید بر تغذیه تخصصی و استراحت دادن کافی به بدن، به عضلهسازی و تناسب اندام شما کمک میکند. تناسباندام و کاهش چربی بدن یکی از مهمترین مزایای ورزش بدنسازی است. با تحرک اضافی و انجام حرکات صحیح، چربیسوزی شما افزایش یافته و چربیهای بدنتان کم میشود. در این ورزش سیستم های تمرینی متعددی وجود دارند که هریک با توجه به شرایط ورزشکار میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. البته تعیین زمان استفاده از آنها بر عهده مربی است و افرادی که تجربه کافی در این زمینه ندارند، ممکن است با انتخاب سیستمهای اشتباه باعث عدم تحقق نتایج مطلوب و حتی آسیبدیدگی جدی شوند.
مضرات بدنسازی چه هستند؟
این ورزش هم مانند تمامی ورزشهای دیگر میتواند به همراه تمام فوایدی که دارد، با مضرات و عوارضی همراه باشد. این مضرات عبارتند از:
1- شکستگی تنشی استخوان همانطور که تقویت استخوانها از فواید بدنسازی هستند، شکستگی تنشی استخوانها میتواند از عوارض آن باشد. شکستگی تنشی استخوان به ترکهای ریزی در استخوانها گفته میشود که میتوانند در طولانی مدت باعث آسیبدیدگیهای جدی در فرد شوند.
2- بد شکلی عضلات انجام تمرینات غیر اصولی و همچنین افراط در تمرینات میتواند ظاهر عضلات را از زیبایی خارج کند. همچنین تمرینات شدید و سنگین با وزنه مثل برداشتن وزنی بیش از نصف وزن بدن، میتواند شخص را در معرض خطر پارگی آئورت قرار دهد.
3- هزینه بالا بدنسازی یک ورزش ارزان نیست و ادامه دادن به آن به خصوص برای خرید مکملهای اصلی و ... نیازمند صرف هزینههای نسبتا بالاست.
4- آسیب به کبد و کلیه خیلیها برای ساخت عضلات خود تصور میکنند باید مصرف پروتئین را بهطور قابلتوجهی افزایش دهند. این پروتئین اضافه میتواند فشار زیادی بر بخشهای مختلف بدنتان مخصوصا کلیهها وارد کند. همچنین شما در هنگام انجام تمرینات بدن سازی نباید از هر مکملی استفاده کنید. خیلی از مکملها عوارضی مانند بیماریهای خطرناک عصبی، قلبیوعروقی، جنسی و حتی در مواردی، مرگ ناگهانی و ... را همراه دارد.