هنگامی که وارد حرم می‌شوید و می‌خواهید به مسجدها و رواق‌ها بروید و به زیارت ضریح مشرف شوید، باید از این بخش بگذرید. بخشی که به استقبال شما آمده، با احترام کفش‌های شما را تحویل گرفته، شماره داده و با ذکر «التماس دعا» شما را به زیارت بدرقه می‌کند. بعد از پایان زیارت هم کفش‌ها را با ادب تحویل می‌دهد. کفشداری حرم مطهر رضوی یکی از بخش‌های خدمت‌رسانی به زائران حرم علی ابن موسی الرضا(ع) است.  خادمان این بخش شاید یکی از سخت‌ترین کارها را به عهده داشته باشند ولی هیچ گاه آن‌ها را خسته یا حتی با چهره درهم نمی‌بینیم. حدود 7 هزار کفشدار افتخارشان این است که کفش زائران را جفت کنند. بیشتر با این بخش حرم مطهر آشنا می‌شویم.
​​​​​​​
تاریخچه کفشداری حرم
طبق اسناد تاریخی موجود، سمت کفشداری تقریبا از دوره صفویه در حرم وجود داشته است. در آن دوران کفشدار را با عنوان کفشبان و کفشداری را باشماق‌خانه، کفش‌خانه مبارکه و کفش‌کن می‌شناخته‌اند. طبق گزارش ابوالفضل حسن‌آبادی در مقاله «نگاهی کوتاه به تاریخچه تشکیلات اداری اماکن متبرکه»، کفشداران در حرم رضوی به لحاظ رتبه پس از خادمان و فراشان قرار داشته‌اند و ظاهرا واگذاری منصب کفشداری مانند دیگر مناصب حرم، موروثی بوده است. طبق آیین نامه سال ۱۲۶۰خورشیدی، وظایف کفشداران «حفظ کفش‌ها و عصا و ادوات مختص دربانان»، «مراقبت از ورود آلات حرب و عصا به داخل حرم» و «مراقبت از کفش‌های زائران» بوده است. جالب است بدانید که تا پیش از قفسه‌بندی کفشداری‌ها، کفش زائران روی زمین چیده می‌شد و کفشداران با یک دوشاخه که بعضی از آن‌ها نقره‌ای بود، کفش زائران را تحویل می‌گرفتند، روی زمین قرار می‌دادند و پس از بازگشت زائر، آن را با همان دو شاخه و با احترام مقابل پای او می‌گذاشتند.
مردان و زنان کفشدار
می‌توان گفت اداره کفشداری حرم بزرگ‌ترین حوزه خدمتی در اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی است که علاوه بر خدمات کفشداری، بخش‌های دیگر از جمله کتب انوار، صحافی و بسته‌بندی و شمیم رضوان هم از زیرمجموعه‌های اداره کفشداری هستند. به گزارش آستان نیوز، جواد حلاجی استاد، مسئول اداره امور کفشداران حرم مطهر می‌گوید: «پیشینه خدمتی این مجموعه به چند دهه قبل برمی‌گردد. آن زمان افرادی به عنوان کفشبان، در ازای فعالیت کفشداری در حرم وجهی را دریافت می‌کردند. اما بعد از انقلاب، ماهیت کفشداری حرم تغییر پیدا کرد و انجام آن به عنوان یک خدمت افتخاری تعریف شد و کارکنان آستان مقدس مامور به ارائه آن شدند. این رویه تا سال 1368 ادامه داشت تا این که تصمیم گرفته شد برای توسعه خدمت و همچنین با توجه به درخواست‌های متعدد علاقه‌مندان به حضور در این بخش، افراد به عنوان کفشدار افتخاری هم جذب شوند. در حال حاضر 49 کفشداری در رواق‌ها و صحن‌های حرم مطهر رضوی آماده ارائه خدمات به زائران حرم مطهر امام رضا(ع) هستند. در مجموع حدود 7 هزار نفر در بخش اداره کفشداری مشغول خدمت هستند که از این تعداد 3 هزار و 100 نیروی کفشدار آقا و 2 هزار و 800 کفشدار خانم هستند.»
وظایف دیگر کفشداران
بخش کتب انوار از بخش‌های فعال اداره امور کفشداران حرم است که وظیفه تأمین، تنظیف و چیدمان تمامی قفسه‌ها و کتاب‌ها در کل حرم مطهر، صندلی‌های نماز و همراه، توزیع پلاستیک مورد نیاز زائران در صحن‌های مرکزی و ورودی‌های حرم مطهر را برعهده دارد. علاوه بر این، تأمین، انتقال و توزیع کتاب های ادعیه در صحن‌ها، جمع‌آوری، بسته‌بندی و انتقال مجدد کتب ادعیه به انبارهای مرکزی هم به این بخش واگذار شده است. 1700 خادم در 8 کشیک به صورت سه شیفت صبح و عصر و شب در این بخش فعالیت می‌کنند. بخش صحافی اداره امور کفشداران هم وظیفه ترمیم و جایگزینی کتاب‌های فرسوده را بر عهده دارد.