​​​​​​​

در روزهایی که دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران با عربستان سعودی وارد مرحله تازه‌ای از تعامل و تنش‌زدایی شده، انتشار یک ویدئوی انتقادی از حجت‌الاسلام قاسمیان، زائر ایرانی بیت‌ا... الحرام که در آن با تعابیری تند ساختار اجتماعی جدید عربستان را به چالش می‌کشد، بازتابی فراتر از یک اظهارنظر شخصی داشته و ابعاد امنیتی، دیپلماتیک و سیاسی گسترده‌ای یافته است. در حالی که تهران و ریاض پس از سال‌ها قطع روابط، به میانجی‌گری چین به مصالحه‌ای رسمی رسیده‌اند و نشانه‌های بازگشت آرامش به روابط دو کشور مشهود است، چنین مواضعی عملاً در تضاد کامل با خط‌مشی رسمی نظام جمهوری اسلامی قرار دارد.
سخنان قاسمیان که با ادبیاتی طعنه‌آمیز از عربستان سعودی به عنوان «کاسبان قبله» و حرمین به‌مثابه جایگزین آنتالیا یاد می‌کند، نه‌تنها فضای معنوی حج را مخدوش می‌سازد، بلکه با عواقبی جدی برای خود وی و کشور همراه شد؛ تا جایی که تنها ساعاتی پس از انتشار ویدئو، سعودی‌ها این زائر ایرانی را بازداشت کردند. این در حالی است که پیش‌تر، مقامات کشور بارها از زائران خواسته بودند تا از هرگونه اظهارنظر سیاسی و انتقادی در فضای مجازی و حقیقی سرزمین وحی خودداری کنند.
اما آنچه این ماجرا را به سطحی پیچیده‌تر از یک بازداشت فردی ارتقا می‌دهد، تلاش جریان‌هایی خاص برای قهرمان‌سازی از قاسمیان است؛ جریانی که گویی از هر موقعیتی برای بازتولید ادبیات تقابلی بهره می‌گیرد، ولو به قیمت تضعیف منافع ملی. در حالی که ضرورت فوری دستگاه دیپلماسی، پیگیری آزادسازی این زائر بازداشت‌شده است، نباید از نظر دور داشت که ترویج چنین رفتارهایی در لباس شجاعت و حق‌گویی، در واقع تحمیل هزینه‌های غیرضرور به کشور است و هیچ دستاوردی برای مردم به همراه ندارد.
نگاه تحلیلی به سوابق قاسمیان نیز نشان می‌دهد که این نخستین‌بار نیست که وی در بزنگاه‌های تنش‌آفرین حضور فعال داشته است: از تجمع پرحاشیه مقابل سفارت انگلیس در ۱۳۹۰ و سخنرانی‌اش پیش از حمله به سفارت گرفته تا ماجرای سفارت عربستان در ۱۳۹۴ که یکی از نقاط عطف آسیب‌زای روابط خارجی ایران بود و حتی تجمع اخیر مقابل سفارت سوئد در سال ۱۴۰۲. همه این ها حکایت از نوعی الگوی تکرارشونده در رفتار این روحانی دارد که میان انقلابی‌گری و بی‌پروایی تمایز قائل نمی‌شود.
از این منظر، بازخوانی پرونده قاسمیان صرفاً بازتاب یک اتفاق نیست، بلکه فرصتی است برای تفکیک مرز شجاعت با بی‌حسابی، دیانت با تندروی، و انقلابی‌گری با عقلانیت دیپلماتیک. ایران امروز بیش از هر زمان دیگر به چهره‌ای عقل‌گرا و متین در جهان اسلام نیاز دارد؛ نه قهرمانان خودخوانده‌ای که تجربه نشان داده جز هزینه برای نظام و مردم چیزی به بار نیاورده‌اند.
هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد
صحبت های قاسمیان واکنش های زیادی را در پی داشت که مهم ترین آن ها را در ادامه می خوانید : 
* وزیر خارجه در توئیتی نوشت :جمهوری اسلامی ایران با صراحت کامل هرگونه تلاش برای ضربه زدن به وحدت مسلمانان را، به‌ویژه در فضای معنوی حج، محکوم می‌کند. ما مصمم هستیم که به هیچ‌کس اجازه ندهیم به روابط برادرانه ما با همسایگانمان، از جمله به مسیر رو به‌جلوی روابط با عربستان سعودی، آسیب بزند.ایران مدیریت شایسته و کارآمد حج امسال را به خوبی ارج می نهد. با درود و دعای خیر برای دولت و ملت عربستان سعودی در میزبانی از زائران بیت‌الله الحرام، آرزوی توفیق و سربلندی ایشان در ادامه این مسیر را دارم.
* علیرضا عنایتی، سفیر ایران در عربستان در واکنش به ماجرای بازداشت غلامرضا قاسمیان در عربستان در شبکه‌ اجتماعی ایکس نوشت: مقامات عربستان حداکثر تلاش خود را برای خدمت به حجاج می‌کنند و حجاج، قدسیت حرمین را رعایت می‌کنند و به نظم موجود و حاکم پایبند هستند. هیچ کس اهانت و اهانت‌کننده را نمی‌پذیرد.